Szkoły i nauczyciele znajdują się obecnie w szczególnym momencie, w którym ich historyczne, podstawowe funkcje – dostarczania wiedzy dzieciom i młodzieży oraz stymulowanie rozwoju umysłowego – nie są realizowane już wyłącznie w placówkach edukacyjnych, ale coraz częściej poza nimi – m.in. w różnych instytucjach edukacyjnych czy kulturalnych. Pandemia jeszcze tylko uwidoczniła tę zmianę – gdy uczenie „szkolne” wiosną przeniosło się do domów (i tam spadło na barki rodziców) oraz – co istotniejsze – do internetu.
Dzięki rozwojowi zasobów edukacyjnym w sieci, nowych narzędzi i rynków edukacyjnych oraz nowoczesnym technologiom możemy uczyć się (niemal) w każdym miejscu, o każdej porze. Dzięki zasobom internetowi możemy zdobywać wiedzę z dowolnego obszaru. Nie zawsze wykorzystujemy te możliwości, ale warunki po temu już są, a pandemia sprzyja poszukiwaniom i zmianie praktyk edukacyjnych. Edukacja szkolna stoi przed wyzwaniem zmiany podejścia do nauczania, tak, aby wyzwolić większą aktywność i kreatywność uczących się, a co ważniejsze, rozwijać także kompetencje kluczowe, niezbędne we współczesnych społeczeństwach. Stoi tym samym przed wyzwaniem przemodelowania nauczania szkolnego. I może dobry mamy moment do myślenia o takich zmianach - jak wykorzystać bieżący kryzys COVID-owy do takiej zmiany w systemie oświaty?
Potrzebujemy innowacyjnego podejścia do nauczania, które wyzwalać będzie wśród uczniów w sposób naturalny i bez presji aktywność uczenia się. Jak do tego dojść? Zapewne wiele instytucji edukacyjnych poszukuje dobrych rozwiązań. Należą do nich także podmioty, które realizują w ramach Erasmus+ projekt „Novigado – Aktywne uczenie się i innowacyjne nauczanie w elastycznych przestrzeniach edukacyjnych”: Fundacja Think! z Polski (lider), belgijski European Schoolnet, turecki YEGITEK (agencja tureckiego ministerstwa edukacji), francuska CANOPE (Agencja francuskiego ministerstwa edukacji) i dwie innowacyjne szkoły – francuska Lycee Pilote Innovant International oraz portugalska Agrupamento de Escolas Fernando Casimiro Pereira da Silva.
„Novigado” w języku esperanto oznacza innowację. Celem projektu jest poszukiwanie nowych sposobów aktywnego uczenia się - wsparcie szkół i instytucji nimi zarządzającymi w zmianie procesu nauczania: od tradycyjnego podejścia, w którym nauczyciel jest w centrum edukacji do elastycznego środowiska uczenia się, w którym to uczeń jest najważniejszy. Taka trwała zmiana według realizatorów projektu jest możliwa, jeśli w procesie uczenia się uda się połączyć kilka elementów: aktywne uczenie się, innowacyjne metody nauczania, elastyczną przestrzeń, w której odbywa się nauka oraz technologie edukacyjne, które będą służyć uczniowi i nauczycielowi w zdobywaniu wiedzy i umiejętności.
W ramach projektu realizowanych jest szereg działań:
- Analiza wyników badań i praktyk edukacyjnych dotyczących współczesnych koncepcji aktywnego uczenia prowadzonych z wykorzystaniem elastycznych przestrzeni edukacyjnych i technologii edukacyjnych.
- Przygotowanie modelowego programu szkoleń dla szkół w zakresie aktywnego uczenia się i modernizacji przestrzeni edukacyjnych.
- Przygotowanie materiałów o charakterze poradniczym i instruktażowym do reorganizacji przestrzeni edukacyjnej szkoły (elastyczne środowisko edukacyjne – ang. flexible classroom).
- Zorganizowanie i animowanie sieci nauczycieli i edukatorów zainteresowanych wdrażaniem koncepcji aktywnego uczenia się i innowacyjnego nauczania w elastycznym środowisku edukacyjnym.
- Opracowanie rekomendacji dla władz oświatowych i instytucji edukacyjnych.
Projekt realizowany jest (do 2022 r.) w języku angielskim, ale jego rezultaty (i opracowania) będą dostępne także w języku polskim. Na stronie https://fcl.eun.org/novigado-results sukcesywnie publikowane będą rezultaty projektu. Już można tam znaleźć opracowanie poświęcone współczesnemu rozumieniu aktywnego uczenia się (w języku angielskim oraz m.in. streszczenie w języku polskim), opinie przedstawicieli środowisk naukowych i oświatowych dotyczących aktywnego uczenia się we współczesnej szkole, jak również kilkadziesiąt notek dotyczących przeglądu światowej literatury w tym temacie. Na blogu Novigado przeprowadzane są webinary poświęcone wybranym zagadnieniom edukacyjnym związanym z tematem projektu (zobacz tutaj zapowiedzi i zrealizowane webinary)
Zapraszamy do śledzenia informacji o tym projekcie.
Więcej informacji: http://fcl.eun.org/novigado
Projekt NOVIGADO współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej:
Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl (2008) i organizatorem cyklu INSPIR@CJE. Zajmuje się zawodowo polską edukacją od ponad 15. lat i jest głęboko zaangażowany w debatę na temat modernizacji i reformy szkolnictwa (zob. np. Dobre zmiany w edukacji, Jak będzie zmieniać się edukacja?). Realizuje projekty edukacyjne i szkoleniowe o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Blisko współpracuje z nauczycielami i szkołami. Jest również członkiem grupy Superbelfrzy RP.