Od kilku lat świat zachwyca się fińską edukacją. Powodem jest umiejętność połączenia dwóch żywiołów. Z jednej strony Finlandia ma bardzo wysokie wyniki edukacyjne, mierzone np. wynikami testów PISA. Z drugiej, fińscy uczniowie są szczęśliwi, lubią swoje szkoły i dobrze się w nich czują.
Gdy zakładaliśmy naszą szkołę, Navigo (najpierw we Wrocławiu, teraz też w Poznaniu i Warszawie) szukaliśmy dobrego modelu edukacyjnego. Po długich analizach postanowiliśmy dokładnie przyjrzeć się fińskiemu modelowi i skopiować z niego to, co możliwe. Okazało - co niezwykle ciekawe - że w fińskiej edukacji nie ma żadnej magii czy niezwykle zaawansowanych narzędzi dydaktycznych. Są za to wartości, którymi fińskie szkoły się kierują - i to te wartości, konsekwentnie wdrażane w działaniu przekładają się na fiński sukces edukacyjny. Z tego, co robią Finowie wzięliśmy sobie między innymi następujące rzeczy:
1) Budowanie odpowiedzialności u uczniów - fiński model oparty jest na zaufaniu, zarówno wobec ucznia, jak i wobec nauczyciela. Ale to zaufanie nie opiera się na naiwności. Fińscy uczniowie od początku edukacji dostają bardzo duży poziom odpowiedzialności za swoją naukę. To samo zastosowaliśmy u nas w szkole. W ramach edukacji wczesnoszkolnej, każdy uczeń ma swoją mapę umięjętności do opanowania (nazywamy je mapami kompetencji) i wspólnie z nauczycielem planuje swoją drogę edukacyjną i wspólnie z nauczycielem monitoruje, co już potrafi, a czego jeszcze nie opanował. Co więcej, to dzieci przychodzą do dorosłych z prośbą o sprawdzenie, czy już coś potrafią - a nie nauczyciele wywołują do odpowiedzi uczniów. Codziennie uczniowie wraz z nauczycielem, w ramach porannego kręgu, rozmawiają o tym, co będzie działo się danego dnia - w efekcie są w stanie bardziej świadomie planować swoją pracę (a już przecież 6-7 latki są w stanie planować swoje aktywności nawet na kilka godzin do przodu).
2) Zaufanie do nauczycieli - zaufanie jest centralnym elementem fińskiego modelu. Dlatego postawiliśmy duży nacisk na samodzielność nauczycieli, którzy dostają swój budżet na zakupy edukacyjne, mają możliwość kształtowania planu dnia, sami też decydują o zasadach pracy z klasą. Nauczyciele są też zaangażowani we wszystkie decyzje, mające wpływ na przyszłość szkoły. Jednocześnie, dostają też wsparcie takie, jakiego potrzebują - zarówno od dyrekcji, jak i od koleżanek i kolegów. Zaufanie jest bowiem bazą do pracy zespołowej.
3) Minimalizm (less is more) - jednym z sekretów cudu fińskiej edukacji jest minimalizowanie obciążenia pracą uczniów! Uczniowie mają długie przerwy (nawet do 40 minut) przeznaczone na zabawę z rówieśnikami. W trakcie lekcji wspólnie z nauczycielem dobierają poziom trudności do swoich możliwości (na bazie map kompetencji). W efekcie są bardziej zrelaksowani i chętniej uczestniczą w zajęciach.
4) Kontakt z przyrodą - każdego dnia, o ile tylko pozwoli na to pogoda, dzieci spędzają dużą część dnia dworze, bawiąc się na świeżym powietrzu. Również lekcje mogą odbywać się na dworze, jeżeli tak zdecyduje nauczyciel.
Zapraszam na nasze wystąpienie podczas INSPIR@CJI WCZESNOSZKOLNYCH 2020, gdy opowiadaliśmy o naszym podejściu do nauczania młodszych uczniów:
***
Organizatorami zorganizowanej w dniach 7-8 marca br. konferencji INSPIR@CJE WCZESNOSZKOLNE 2020 były:
Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Wiedzy THINK!, Edunews.pl oraz Think Global sp. z o.o.
Partnerem merytorycznym była społeczność nauczycieli grupy Superbelfrzy RP i Superbelfrzy Mini.
Partnerami konferencji byli: Learnetic, Mentor, Nowa Szkoła, Fundacja Orange oraz Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń.
Partnerem medialnym konferencji był Głos Nauczycielski.
Notka o autorze: Łukasz Srokowski jest założycielem Autorskiej Szkoły Podstawowej NAVIGO. Specjalizuje się w innowacyjnych metodach edukacyjnych. Wykładowca MBA na uczelniach w Polsce i za granicą, w latach 2010-2013 prodziekan Wydziału Menedżersko-Ekonomicznego WSH we Wrocławiu. Zrealizował ponad tysiąc godzin szkoleń dla szkół, w których wzięło udział blisko półtora tysiąca nauczycieli. W latach 2003-2012 związany z międzynarodowym programem edukacyjnym Odyseja Umysłu, w okresie 2009-2010 pełnił funkcję prezesa fundacji Odyssey of the Mind Polska, koordynując rozwój programu w całym kraju.
PRZECZYTAJ TAKŻE:
>> Śladami przeszłości, czyli jak rozwijać zainteresowania historią
>> Rozwijanie aktywności badawczej dzieci
>> Jak zachęcać młodszych uczniów do uczenia się?