Wdałem się w dyskusję o rankingach szkół z nauczycielem, który jest ich zwolennikiem. Już zacząłem wytaczać armaty, gdy mój polemista zgasił mnie pytaniem: A co proponujesz? Tylko niech twoja odpowiedź będzie konkretna, dostosowana do naszych realiów, osadzona w „tu i teraz”. Od razu przypomniała mi się rada innego nauczyciela: żyj konstruktywnie. Zatem wycofałem armaty i zacząłem konstruować odpowiedź.

Przeprowadzając w ostatni czwartek nowelizację ustawy o systemie oświaty Sejm RP przyjął poprawki, które mogą poprawić jakość oceniania uczniów nie tylko w klasach I-III. We wprowadzonych zmianach położono nacisk na informację zwrotną kierowaną do ucznia oraz dopuszczono ocenę opisową w ocenianiu bieżącym, jeśli tak zostanie ustalone w statucie szkoły (wewnątrzszkolnym systemie oceniania).

W ostatnich latach widać ogromne zainteresowanie uczeniem się, m.in. na skutek zmian ekonomicznych i społecznych, wiążących się z przejściem od społeczeństwa przemysłowego do społeczeństwa opartego na wiedzy – społeczeństwa, w którym każdy (większość) ma dość wiedzy, aby z uzyskanej informacji umieć zrobić odpowiedni użytek. Według P. F. Druckera nadchodzący czas, to czas umysłowego pracownika, który oprócz formalnego wykształcenia posiada umiejętność praktycznego stosowania wiedzy oraz nawyk nieustannego uczenia się.

W większości szkół w Europie klasy szkolne wyglądają podobnie – stosunkowo niewielka przestrzeń ograniczona murami. Z jednej strony okna zapewniające światło naturalne, po przeciwnej stronie drzwi do klasy, czasami z szybką umożliwiającą obserwację. Jest to przestrzeń zamknięta, w której proces uczenia organizowany jest od setek lat. Czy można w niej zorganizować przestrzeń aktywnego uczenia się?

Myślę o wpływie dorosłych i nauczycieli na życie dzieci i uczniów. Nie chodzi mi o wielkie wypowiedzi skierowane do dziecka, ale o takie codzienne odpryski od życia, wypowiedziane zdania, zauważenie lub niezauważenie dziecka, uwaga dla ucznia, niepotrzebna krytyka, nieadekwatne ocenianie itd. Zdałam sobie sprawę, że te małe sytuacje projektują przyszłe losy i życie dziecka.

Współprojektowanie przestrzeni edukacyjnej poprzez włączanie wszystkich interesariuszy powinno być istotą procesu tworzenia optymalnego środowiska dla uczenia się. W szczególności powinni w nim uczestniczyć uczniowie, którzy przecież będą w tym środowisku spędzać wiele godzin. Ich obecność daje szansę na rzeczywiste i odpowiedzialne zaangażowanie osób uczących się w kształtowanie środowiska uczenia się, co sprzyja także zdobywaniu ważnych doświadczeń życiowych.