Żyjemy w czasach trzeciej rewolucji technologicznej i bardzo głębokich zmian społecznych, w czasach szybkiej ewolucji komunikacji i kontaktów oraz bardzo szybko powiększającej się pamięci zewnętrznej. Zdalne nauczanie, na które powszechnie przeszły szkoły i uczelnie w czasie epidemii Covid-19, uzmysłowiło nam jak bardzo zmieniły się sposoby komunikacji i przekazywania wiedzy. Środowisko edukacyjne ulega dużym zmianom a szkoły i nauczyciele potrzebują sensownego wsparcia.
Pytanie tytułowe "Czy i jakie zmiany edukacyjne mogą zajść na uczelniach, aby wspierać edukację?", wspierane neologizmem (bo nowe zjawiska wymagają nowych określeń), odnosi się do nowej roli uniwersytetów jako ważnego elementu systemu edukacji. Dotyczy pożądanych zmian na uniwersytetach w związku ze zdalną i hybrydową edukacją. Jest też pytaniem o współpracę ze szkołami w poszukiwaniu nowego, adekwatnego środowiska edukacyjnego. Uniwersytet jest miejscem eksperymentowania, odkrywania oraz tworzenia całkiem nowego środowiska edukacyjnego.
Przez tysiące lat ludzie uczyli się w bezpośrednim kontakcie, przez podpatrywanie i naśladowanie oraz poprzez komunikację słowną. Nauczanie zdalne narodziło się w momencie wynalezienia pisma, a w epoce przemysłowej, wraz z coraz tańszym drukiem, upowszechniło się i stworzyło szkołę jaką znamy: nauczyciele i podręczniki, profesorowie i biblioteki, powiązani z budynkiem. Jedno miejsce, kampus uniwersytecki, w którym znajdował się księgozbiór i nauczyciele-profesorowie. Centralizacja zasobów i pamięci zewnętrze, typowe dla epoki przemysłowej i fabryki.
Dzięki internetowi mamy dostęp do wiedzy i ludzi niezależnie od miejsca przebywania. Izolacja społeczna, związana z pandemią, dobitnie pokazała nam, że edukacja może funkcjonować zupełnie inaczej. A jeszcze wcześniej upowszechnienie się centrów nauki i pikników oraz festiwali naukowych, organizowanych w murach uniwersytetów, uświadomiły nam, że uczyć się można poza klasą. I przed monitorem. Szkoła staje się coraz bardziej rozproszona a nauczanie, dzięki technologii, staje się bardzo zindywidualizowane. Edukacja może być oderwana od budynku i klasy.
Wspieranie edukacji na uczelniach wyższych to nie tylko kształcenie nauczycieli, ale także otwieranie laboratoriów i sal wykładowych na zupełnie nowy typ „studentów” oraz innego sposobu przekazywania wiedzy. Zdalna komunikacja poszerza te możliwości.
Czy na uniwersytetach dostrzegamy rewolucyjne zmiany w edukacji i czy świadomie w tym procesie uczestniczymy? Jakiej szkoły przyszłości, w tym uniwersytetu, można się spodziewać I jaką rolę odgrywać będzie nauczanie zdalne oraz hybrydowe? Procesy te wymagają dostrzeżenia, odkrycia oraz eksperymentów w celu wdrożenia. Lejtmotywem tych zmian jest fragmentacja, konektywizm i synergia.
Zapraszam na moje wystąpienie na INSPIR@CJACH 2020 w Warszawie:
A tu jeszcze sketchnotka autorstwa Vitii Hoffmann:
Notka o autorze: Stanisław Czachorowski jest biologiem, ekologiem, nauczycielem i miłośnikiem filozofii przyrody, profesorem i pracownikiem naukowym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, a także członkiem grupy Superbelfrzy RP. Prowadzi blog Profesorskie Gadanie: https://profesorskiegadanie.blogspot.com.
***
Konferencja INSPIR@CJE 2020 odbyła się w formule hybrydowej w dniach 26-27 września w Warszawie i Internecie.
Organizatorzy: Edunews.pl, Think Global sp. z o.o. oraz Fundacja Think!
Partner merytoryczny: Superbelfrzy RP
Organizacja konferencji była możliwa dzięki zaangażowaniu Partnerów:
Patronat medialny: Głos Nauczycielski, Wokół szkoły
W 2020 roku zorganizowaliśmy INSPIR@CJE już po raz ósmy (zaczęliśmy w 2013 - a tutaj znajdziecie pewien manifest, dlaczego je organizujemy).
Zapraszamy na kolejne wydarzenia z cyklu!