Proces kształtowania szczęśliwego człowieka można rozpocząć już w dzieciństwie. Tak zwany efekt Michała Anioła występuje nie tylko w związkach partnerskich, ale także w relacji rodzica z dzieckiem – dowiodły pierwsze tego typu w Polsce badania, przeprowadzone przez psychologa Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej.
Efekt Michała Anioła, czyli wydobywanie potencjału, pragnień, marzeń i celów z drugiej osoby zbadany był już w relacjach miłosnych. Absolwentka psychologii SWPS, Hanna Romanowicz, postanowiła sprawdzić czy podobny efekt można osiągnąć również w relacjach rodzic-dziecko. „Zainteresował mnie fakt, iż ludzie będący w związkach romantycznych są skłonni wzmacniać cele i pragnienia ukryte w Ja idealnym partnera. Zastanawiałam się, skąd wiemy jak to robić?“ – mówi Hanna Romanowicz, która przebadała 80 par ze stażem małżeńskim od roku do 46 lat, w przedziale wiekowym 25-69 lat.
Wyniki badań pokazały, że słowa i zachowanie rodzica wobec dzieci mogą mieć duży wpływ na proces „rzeźbienia” ich przez bliskich i przyczynić się do realizacji, spełnienia ich własnych marzeń i celów związanych z własną osobą. Badanie pokazało, iż w przypadku chłopców to słowa matki, a nie sposób w jaki się zachowuje wobec syna, motywują go do zbliżania się do własnego ideału. Pozytywne komunikaty matki wobec syna będą prawdopodobnie miały wpływ nie tylko na chwilowe zachowanie, ale także na jego przyszłe relacje z partnerką. Jak formułować komunikat, aby dziecko zbliżało się do swojego ideału? „Gdyby chciało być muzykiem to matka, która chce wspomóc jego pasję, powinna mówić „podoba mi się twoja gra na pianinie, szybko się uczysz, jesteś bardzo uzdolniony i jestem z ciebie dumna.” – przytacza przykład autorka badania.
Na podstawie wyników badania można założyć, że zachowanie ojca wobec syna powoduje przybliżanie się do idealnego obrazu siebie. – Jeśli ojciec wie, że syn pragnie być piłkarzem to gra z nim często w piłkę, nawet jeśli za tym nie przepada – dodaje Hanna Romanowicz. Pozytywne słowa matki i zachowanie ojca wspierające pasje mogą w przyszłości wpłynąć na sposób zachowania syna wobec jego życiowej partnerki i jakość relacji, jakie z nią zbuduje.
Jak rodzice powinni zachowywać się wobec córek? Badania pokazały, że córki przybliżają się do wymarzonego ideału, kiedy ojcowie wspierają ich w racjonalnym i intuicyjnym myśleniu, a matki pozwalają uwolnić emocje i ekspresję uczuć. W przypadku córek to akceptacja, wspieranie i pozytywne postrzeganie może wpływać na ich dobre życie w związku partnerskim w przyszłości.
Sposób, w jaki rodzic, a potem partner życiowy postrzega drugą osobę ma związek z tym, jakie aktywności i działania ona podejmuje. – Najprościej mówiąc, w bliskich relacjach działa zasada „jak mnie postrzegasz taki obraz we mnie wzmacniasz”. Zakładając, że moje idealne JA to obraz mnie jako pływaka, to słowa ojca lub męża, że doskonale pływam, mogą motywować mnie, do jeszcze większego wysiłku i startu w zawodach. To daje mi szczęście, bo realizuję własny, idealny obraz siebie – ilustruje autorka badania.
Prócz relacji z bliskimi, np. mężem, żoną, ojcem, matką, efekt Michała Anioła może znaleźć zastosowanie w ogólnie pojętym mentoringu. „Biorąc pod uwagę wyniki badań, istnieje duże prawdopodobieństwo, że efekt Michała Anioła może mieć zastosowanie w pracy, np. w relacjach pracownika i szefa, studenta i wykładowcy. Należy to sprawdzić, ale zaryzykowałabym stwierdzenie, że tam gdzie ktoś wspiera nas w realizowaniu naszych celów i pragnień, można mówić o istnieniu efektu Michała Anioła.“ – mówi Hanna Romanowicz.
„Badania te poszerzają wiedzę na temat efektu Michała Anioła. Dowodzą, że zjawisko to może zachodzić także w innych relacjach niż związki romantyczne oraz pozwalają przypuszczać, że wzmacnianie Ja idealnego dziecka przez rodziców może być korzystne nie tylko dla jego indywidualnego rozwoju i dobrostanu, ale także w przyszłości może wpływać na jakość jego relacji z innymi bliskimi ludźmi.“ – podsumowuje dr Krystyna Doroszewicz, psycholog SWPS.
Badanie zostało zrealizowane w okresie maj – czerwiec 2011 roku w ramach pracy magisterskiej pt. „Efekt Michała Anioła w relacjach rodzic – dziecko i relacjach małżeńskich” pod opieką naukową dr Krystyny Doroszewicz, psychologa SWPS.
(Źródło: SWPS)
