Praca z filmem na zajęciach szkolnych (2)

Narzędzia

Typografia

Smaller Small Medium Big Bigger
Default Helvetica Segoe Georgia Times
Tryb czytania

Spis treści

Młodzież lubi dyskutować i debatować, a wspólnie obejrzany film jest świetną okazją, by wyrazić swoje zdanie i uzewnętrznić emocje. Każde dzieło, także filmowe, wywołuje różne wrażenia i opinie. Ze zderzenia racji może powstać interesująca debata klasowa, która może przyczynić się do lepszego utrwalenia materiału poruszanego na zajęciach.

Strona 2 z 2

Przykłady odgrywania ról i dramy:

⇨	Żywy obraz. Punktem wyjścia może być obejrzany materiał filmowy – wybrany kadr z filmu. Wspólnie odtwarzamy obraz, w którym to uczniowie stają się uczestnikami filmowych wydarzeń. Zastanawiamy się, jak dana sytuacja została przedstawiona przez twórców.
⇨	Improwizacja. Małe grupy uczniowskie przygotowują notatkę z pamiętnika (bloga) bohatera lub improwizują relację telewizyjną na temat wydarzeń przedstawianych w filmie.
⇨	Rzeźba. Uczniowie w parach (jeden uczeń jest rzeźbiarzem, drugi – materiałem rzeźbiarskim) próbują „wyrzeźbić” określoną postać, np. historyczną, za pomocą odpowiedniego ułożenia rąk, nóg, tułowia, charakterystycznego gestu czy spojrzenia. Na znak dany przez nauczyciela rzeźba zastyga w przygotowanej pozie i nauczyciel wraz z klasą przystępują do jej omówienia, w trakcie którego głos powinien zabrać rzeźbiarz, tłumacząc, co i w jaki sposób chciał wyrazić. Najlepiej udają się rzeźby osób bardzo znanych, o których uczeń ma dużo wiadomości, oraz postaci charakterystycznych.
⇨	Odgrywanie scen z filmu. Uczniowie oglądają film bez dźwięku. Następnie starają się wczuć w role wskazanych bohaterów i dogrywają te sceny zgodnie z własnymi wyobrażeniami. Pozostali uczniowie komentują, jak odebrali daną scenę, czego dowiedzieli się o uczuciach postaci. Zajęcia kończą się projekcją filmu z dźwiękiem. Uczniowie konfrontują swoje nowe wrażenia z wcześniejszym odbiorem.
⇨	Pisanie komentarza. To jeden z możliwych wariantów ćwiczenia polegającego na odgrywaniu scen (do wykorzystania zwłaszcza przy filmach dokumentalnych i historycznych). Po projekcji filmu uczniowie piszą dialogi lub komentarz do filmu. Ćwiczenie kończy prezentacja prac uczniów i ocena na forum klasy. Na zakończenie warto zaprezentować film z oryginalnym komentarzem, przedyskutować różnice oraz wskazać na podobieństwa w obu wersjach.
⇨	Inscenizacja. Uczniowie odgrywają – według wcześniej przygotowanego scenariusza – inscenizację. Może być ona inspirowana obrazem filmowym (np. problemami poruszonymi w filmie, głównymi postaciami). Po inscenizacji odbywa się dyskusja kontrolowana.
⇨	Wymyślanie zakończenia. Uczniowie oglądają film do momentu kulminacyjnego. Po zatrzymaniu taśmy indywidualnie przedstawiają pomysły na ciąg dalszy. Następnie w grupach wybierają najlepsze zakończenie i prezentują je przed całą klasą. Ćwiczenie to może uświadomić uczniom, jak wiele czynników wpływa na koleje ludzkich losów.

Praca twórcza uczniów

Jednym z głównych celów edukacji filmowej jest zainspirowanie młodych ludzi do podejmowania samodzielnej pracy badawczej i twórczej. Warto zachęcać ich do pisania recenzji, przygotowywania prac plastycznych, np. plakatów, czy do kręcenia własnych filmów.

Obejrzane dzieło może stać się inspiracją do samodzielnej pracy nad własnym materiałem filmowym. Dla dzisiejszej młodzieży, która chętnie korzysta z materiałów audiowizualnych i samodzielnie poszerza zasoby filmowe, zamieszczając własne dzieła w Internecie (np. na portalu YouTube czy na blogach), przygotowanie prostego filmu nie stanowi już problemu. Jest przy tym zajęciem bardzo angażującym i dającym ogromnie dużo satysfakcji. Ponadto pozwala młodym ludziom na bezpośrednie „dotknięcie” materii filmowej, zrozumienie procesów powstawania filmu i zasad, jakimi kieruje się ta odmiana sztuki. Ćwiczenie świetnie nadaje się na zajęcia, w ramach których uczniowie poznają filmowe środki wyrazu.

Nawet w warunkach szkolnych, przy ograniczonych możliwościach, można przygotować kilka rodzajów filmów: popularnonaukowe, dokumentalne lub fabularne. Warto też dodatkowo korzystać z różnych form filmowych: wywiadu, sondy czy dokumentacji miejsca. Filmy takie powinny być krótkie (do 5 minut), mogą też stanowić materiał do dalszej analizy lub ćwiczeń.

(Koniec części II – zakończenie cyklu w najbliższą niedzielę)

Artykuł jest częścią publikacji „Filmoteka szkolna”. Pakiet edukacyjny pod redakcją Marianny Hajdukiewicz i Sylwii Żmijewskiej-Kwiręg, wydany zostanie przez Fundację Centrum Edukacji Obywatelskiej we współpracy z Polskim Instytutem Sztuki Filmowej. Więcej informacji w Filmotece Szkolnej.