Inspiracja, inspirowanie - to dziś modne słowa. Czy faktycznie zasługują na szczególną uwagę? Przewodnim hasłem czerwcowej konferencji organizowanej przez e-Redakcję portalu Edunews.pl były Inspir@cje 2013. Temat aktualny i ważny, a cel oczywisty - zainspirować nauczycieli. Czym ona jest, komu jest potrzebna i jak można kogoś zainspirować?
Na stronach portalu o nowoczesnej edukacji mamy już część materiałów filmowych i prezentacji z czerwcowej konferencji. Można je znaleźć na stronie http://www.edunews.pl/konferencja/10-media/2308-inspiracje-2013-wystapienia (kolejne materiały będą dodawane sukcesywnie).
Inspirujący, interesujący nauczyciel
Interesujący dla uczniów, czyli: dobry, bardzo dobry, nowoczesny, innowacyjny, skuteczny, czy jak jeszcze ładnie go określić - to nauczyciel, który ma odwagę świadomie łamać dydaktyczne, utrwalone i dotychczasowe schematy oraz organizuje ciekawe lekcje i akcentuje w swej pracy uczenie się. Nie pokazuje, opisuje, opowiada, sam interpretuje, sprawdza wyniki, wykłada temat, wyjaśnia czy też coś podobnego robi – ale burzy dydaktyczne schematy, doradza sposób przygotowania, inspiruje, inicjuje działania i przede wszystkim motywuje uczniów do wysiłku oraz samodzielnego uczenia się i działania – bo (William Arthur Ward):
- Słaby nauczyciel – opowiada.
- Dobry nauczyciel – wyjaśnia.
- Bardzo dobry nauczyciel – demonstruje.
- Genialny nauczyciel – inspiruje.
Inspiracja, inspirowanie...
Inspiracja, inspirowanie, inspirować - to dziś słowa modne i odmieniane przez różne przypadki. Czy faktycznie te pojęcia zasługują na szczególną uwagę nauczycieli? Czy warto o tym mówić i pisać? Czym jest inspirowanie i jakie ma dla nas znaczenie? Jak zainspirować nauczycieli i dyrektorów szkół do podejmowania innowacji, zmian, reform i działań na rzecz organizacji ciekawej edukacji oraz poprawy jakości kształcenia w szkole? Odpowiedzi na ww. pytania są zbyt ważne, aby je tutaj choćby krótko scharakteryzować. Trzeba o tym myśleć i temat zgłębić (cdn.).
Potrzeba inspirowania
Interesującym, przewodnim tematem (mottem, ideą, hasłem, przewodnią myślą) czerwcowej konferencji organizowanej dla nauczycieli i edukatorów, przez e-Redakcję internetowego portalu Edunews.pl były „Inspir@cje 2013”. Temat faktycznie aktualny i ważny, bo przecież warto nauczycieli zainspirować do podejmowania zmian w edukacji. Ale tak właściwie to, kogoś warto zainspirować do myślenia o zmianach w edukacji - nauczycieli, dyrektorów, edukatorów, szkoleniowców czy może decydentów z MEN? Przecież inspirować kogoś - to tyle, co natchnąć myślą, ideą, pomysłem, sprawą czy też weną twórczą. Jeśli warto zainspirować - to trzeba też zapytać: kogo, dlaczego, po co i jak? W tym wypadku celem było zainspirowanie jednych nauczycieli i edukatorów (oraz ich dyrektorów) od drugich. I to się chyba organizatorom udało.
Inspirowanie - jak osobista sprawa
Inspirowanie więc - to podejmowanie takich czynności, które oprócz koncentracji i zaciekawienia, obejmują działania decyzyjne słuchających, oglądających, czytających..., tj. uczących się. Wywołuje wyższy poziom angażowania się od aktywności nauczającego, czyli organizatora zajęć. Jeśli tak, to trzeba przyjąć, że podstawą dobrej lekcji, właściwej edukacji, dobrego szkolenia, kursu itp., jest odpowiednia aktywność uczestników. Dobry, inspirujący materiał, program, lub artykuł edukacyjny, czy też inspirujące zajęcia zawierają wyraźne elementy interaktywne, osobiste i docierające do indywidualnych zasobów. Znaczy to tyle, że takie zajęcia opierają się na aktywności i interaktywności uczestników, a dobry (inspirujący) edukacyjny artykuł - to nie tyle sucha relacja czy prezentacja informacji, ale odwołanie się do osobistych spraw czytelnika. No to zaczynamy!
Inspirujące zadanie
Zadanie dla czytelnika do samodzielnej pracy: Proszę pomyśleć, co dla mnie znaczy termin „inspiracja”? - oraz samodzielnie wypełnić (uzupełnić) synonimami tego pojęcia poniższy graf.
Rys. 1: Moje skojarzenia z pojęciem „inspiracja”
Inspiracja - jak iskra pożaru
Inspiracja jest efektem inspirowania - to oczywiste, choć może się także pojawić samoistnie jako skutek niezamierzony. Wiele jednak inspiracji jest wynikiem określonych, świadomych działań, zachowań. Inspirujące działanie kogoś skierowane na inne osoby ma taki swoisty charakter i ma w sobie to coś, co powoduje przede wszystkim:
- koncentrację zmysłów i uwagi,
- odpowiednio wysoką aktywność spostrzegania i myślenia,
- przypływ inicjatyw i nowych pomysłów,
- wywołanie chęci na coś, na zrobienie, spróbowanie czegoś,
- wzrost zaciekawienia danym tematem, sprawą, ideą,
- pojawienie się mózgowego napięcia, czyli motywu działania,
- uwolnienie mechanizmów decyzyjnych.
(Notka o autorze: dr Julian Piotr Sawiński, nauczyciel konsultant Centrum Edukacji Nauczycieli w Koszalinie, członek zespołu e-Redakcji Edunews.pl)