Chaos informacyjny, brak jasnych wytycznych i wsparcia ze strony Ministerstwa Edukacji Narodowej. Znikanie uczniów z systemu edukacji. Takie negatywne skutki, wynikające ze zdalnego nauczania wymieniają nauczyciele. Dostrzegają też jednak pozytywy sytuacji i zwracają uwagę chociażby na przyspieszone podnoszenie kompetencji cyfrowych grona pedagogicznego. To tylko niektóre z wyników badań przeprowadzonych przez Centrum Cyfrowe.

Edukacja szkolna nie da się przenieść idealnie do sfery wirtualno-zdalnej. To się po prostu nie da tak łatwo przełożyć. Są zupełnie inne warunki nauczania i uczenia się. Żadne nakazy i zakazy nie spowodują, że poziom kształcenia będzie w czasie edukacji zdalnej równie wysoki, jak w klasie. To się po prostu nie uda. Więc skoro się nie da, powinniśmy raczej dopasować się do tego, co mamy. A czasami nawet odpuścić, nie wlewać lejkiem tej wiedzy. Może zamiast tego poświęcić więcej czasu na budowanie relacji?

Wielokrotnie przekonywałem studentów, że muszą nauczyć się nieustanie się uczyć, być gotowym na ciągłe uczenie się przez całe życie. W sumie to nic dziwnego, bo Homo sapiens od swojego zarania uczy się całe życie. Nigdy jednak wcześniej środowisko wokół niego tak szybko się nie zmieniało, wymuszając ciągle i głębokie zmiany w swoim sposobie życia i działania. Sprawcą tych zmian jest sam człowiek i jego kultura. Dotyczy to także komunikacji i przekazywania wiedzy jak i całego systemu edukacji, od przedszkola po uniwersytet.

Nauczanie zdalne jest szczególnie trudne z małymi dziećmi. Dzieci przede wszystkim tęsknią za swoimi przyjaciółmi i za wzajemnym kontaktem. Uczenie się jest procesem społecznym, a małe dzieci uczą się, bawiąc się, obserwując i aktywnie angażując się w interakcje z rówieśnikami. Przebywanie razem z innymi dziećmi jest bardzo ważne dla uczenia się, rozwoju i dobrego samopoczucia małych dzieci. Amerykańska Akademia Pediatrii wzywa, aby starać się o jak najszybszy powrót dzieci do szkoły. Twierdzi, że ryzyko izolacji społecznej może konkurować z ryzykiem samego koronawirusa (Kaymenetz, 2020).

Edukacja zdalna dotknęła także terapeutów prowadzących własne gabinety, a także grupy specjalistów logopedów zatrudnionych w poradniach psychologiczno-pedagogicznych oraz szkołach i przedszkolach. Wielu wydawało się, że taka forma pracy jest nieefektywna i wręcz niemożliwa. Stanęliśmy przed wyborem: albo utrzymanie praktyki, albo rezygnacja z gabinetów. Terapeutom oświatowym także nie pozostawiono wyboru. Wobec wprowadzonych rozporządzeń zostaliśmy zobowiązani do terapii online. Myślę, że taki stan rzeczy utrzyma się w naszym zawodowym życiu już na zawsze. Czas pogodzić się z tym i zaakceptować fakt, że będziemy szkolić się online, studiować online, a czasem w taki sposób prowadzić zajęcia. Dlatego warto zaprzyjaźnić się z technologiami (TIK) i zacząć z nich korzystać nie tylko na zajęciach w formie zdalnej, ale także w gabinecie.

Bez względu na okoliczności edukacja musi spełniać swoją rolę. Nie jest to łatwe zdanie w warunkach epidemiologicznych, kiedy nauka odbywa się w modelu zdalnym albo hybrydowym. Kluczowe jest umożliwienie wszystkim uczniom korzystania z zajęć na takim samym poziomie i stworzenie nauczycielom komfortowych warunków pracy.