Kompetencje emocjonalno-społeczne to umiejętności pozwalające na dobre funkcjonowanie dziecka w grupie rówieśniczej, zarządzanie własnymi emocjami i dbanie o własny dobrostan. W szkołach zazwyczaj organizowane są zajęcia dla grup uczniów wymagających wsparcia tych kompetencji po wskazaniach wychowawcy, rodzica, innego pracownika szkoły lub pedagoga z poradni psychologiczno-pedagogicznej. Nie ma jednak propozycji systemowej do organizowania takich zajęć w toku zwykłego szkolnego dnia.

O potrzebie dobrych i potrzebnych zmian w polskiej szkole rozmawiamy na różnych forach od dziesięcioleci. Nie zawsze za tymi rozmowami i debatami idą mądre działania zmieniające systemowo oświatę na poziomie całego kraju. Znacznie częściej udaje się dokonać zmian oddolnych, na poziomie klasy/kilku klas lub szkoły, zwłaszcza gdy dotyczą one obszaru dydaktyki i metodyki. Wiedzą o tym dobrze nauczycielki i nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej, którzy uczestniczyli w INSPIR@CJACH WCZESNOSZKOLNYCH 2023 w Warszawie. Przez dwa dni dzielili się nowymi pomysłami, sprawdzonymi działaniami i inspiracjami w nauczaniu dzieci w przedszkolach i klasach 1-3 szkoły podstawowej.

Zainspiruj się i (dalej) zmieniaj - kiedy przeczytałam hasło przewodnie tegorocznej konferencji Inspir@cje Wczesnoszkolne, w mojej głowie od razu pojawił się obraz Sówci, małej, filcowej maskotki, którą uszyła dla mnie Jola Okuniewska (nauczycielka z Olsztyna, finalistka konkursu Global Teacher Prize, edukacyjny guru wielu nauczycieli wczesnoszkolnych). Kiedy sówka trafiła w moje ręce, pomyślałam, że tak wyjątkowy prezent, zasługuje na specjalne potraktowanie. W ten sposób kilka lat temu zrodził się pomysł stworzenia „Sówkowej Księgi Opowieści”. Co z tego wynikło?

Poznawanie świata jest niezwykle interesujące. Bez względu na wiek. Dzięki temu sami odkrywamy nowe miejsca, kulturę, zwyczaje, zapachy i dźwięki. Można podróżować w różnorodny sposób- czytając książki, oglądając filmy, ale także poprzez kontakt bezpośredni - będąc fizycznie w danym miejscu. Ten ostatni sposób podróżowania cenię sobie najbardziej. Zresztą, zaryzykuję stwierdzeniem, że pewnie większość z nas. A już na pewno moi uczniowie.

Przywykliśmy do pewnych standardowych metod nauki czytania i pisania. Działając nieraz nawykowo, nie zastanawiamy się nad tym, jak zwiększają one dziecięce zainteresowanie procesem nauki czytania i pisania, jak motywują dzieci do podejmowania samodzielnych prób w tym obszarze. Badania pokazują, że dzieci uważają się za złych czytelników, że czytają tylko wtedy, kiedy muszą. Dlatego powinniśmy poszukiwać innych sposobów nauki czytania.

Rozpoczęcie nauki w szkole to ważny moment w życiu dziecka, wiążący się ze stresem dla niego, jak i rodziców. Nie jest to łatwy czas, ale do przejścia z etapu zabawy do etapu nauki można się przygotować.