Jaka jest efektywność wydatkowania środków publicznych na polską edukację? Co wiemy o realizacji projektów systemowych realizowanych lub nadzorowanych przez MEN w ramach priorytetu III POKL? Wiemy niewiele, choć przeznaczono na nie gigantyczne środki. Czy finansowanie tych projektów jest współmierne do ich wartości merytorycznej i znaczenia dla oświaty?
Serwis Społeczny Monitor Edukacji zamieścił szczegółową analizę wydatków Ministerstwa Edukacji Narodowej dokonywanych w ramach projektów systemowych w Priorytecie III Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Jest to chyba pierwsze tak szczegółowe opisanie działań ministerstwa, które realizowane są wewnątrz tej instytucji. Prezentujemy poniżej podsumowanie autorstwa Andrzeja Pery, a do lektury całości opracowania odsyłamy do SME.
„Informacja o realizacji projektów przekazywana jest przez MEN w sposób ograniczony i długich cyklach. Zebrane tutaj dane pochodzą ze sprawozdania na dzień 30.06.2010 roku.
Po analizie, informacji przekazanej przez Ministra Edukacji Narodowej w sprawie realizacji projektów systemowych dotyczących poprawy systemu edukacji, stwierdzić należy, że o ile zakres odpowiada przewidywanym i koniecznym zmianom w systemie edukacji, to realizacja projektów budzi wiele wątpliwości. Kilka z nich przedstawiam poniżej:
1. Mam wątpliwość, czy tworzenie projektów było konsultowane i uzgadniane w Ministerstwie? Decyzje o uruchomieniu zapadały często kilka miesięcy później niż termin rozpoczęcia projektu. Z jakich przesłanek wynikają opóźnienie w rozpoczynaniu projektów? Dlaczego tak dużo czasu potrzeba na uruchomienie projektu, wcześniej zaakceptowanego przez Ministra?
2. Kwoty przewidziane na projekty są przeszacowane. Większość z realizowanych projektów wymagały zmniejszenia wartości projektów. Realizacja, w tym wartość wykonywanych zadań, także wskazuje na niedokładne planowanie i przeszacowanie.
3. Wiele projektów jest realizowanych z dużym opóźnieniem. Czy sytuacja taka nie wynika z niewłaściwego trybu uzgadniania decyzji związanych z realizacją projektów (opinie o częstych zmianach decyzji i wielu ośrodkach decyzyjnych w Ministerstwie Edukacji Narodowej przedstawiane są przez osoby współpracujące w projektach)? Kilka projektów ma przedłużane terminy realizacji.
4. Projekty realizowane są w Ministerstwie lub placówkach podległych. Zakres zadań jest często związany z zadaniami statutowymi tych instytucji. Jak to się ma do realizacji projektów i wydawania dużych środków na realizację tych zadań? Z przedstawionych informacji nie można jednoznacznie odpowiedzieć, czy nie zachodzi w tych przypadkach konflikt interesów?
5. Nigdy w systemie oświaty nie było tak dużych pieniędzy. Nie oznacza to jednak, że środki te nie powinny być wydawane oszczędnie. Tylko pobieżna informacja (dokładnej nie mamy i na stronach MEN jej nie znajdziemy) wskazuje na to, że honoraria i inne koszty kalkulowane są w maksymalnie górnych granicach. Wydaje się, że za te środki finansowe, można osiągnąć dużo więcej niż osiągamy w wyżej omówionych projektach systemowych.“
(Źródło: Społeczny Monitor Edukacji)
Po analizie, informacji przekazanej przez Ministra Edukacji Narodowej w sprawie realizacji projektów systemowych dotyczących poprawy systemu edukacji, stwierdzić należy, że o ile zakres odpowiada przewidywanym i koniecznym zmianom w systemie edukacji, to realizacja projektów budzi wiele wątpliwości. Kilka z nich przedstawiam poniżej:
1. Mam wątpliwość, czy tworzenie projektów było konsultowane i uzgadniane w Ministerstwie? Decyzje o uruchomieniu zapadały często kilka miesięcy później niż termin rozpoczęcia projektu. Z jakich przesłanek wynikają opóźnienie w rozpoczynaniu projektów? Dlaczego tak dużo czasu potrzeba na uruchomienie projektu, wcześniej zaakceptowanego przez Ministra?
2. Kwoty przewidziane na projekty są przeszacowane. Większość z realizowanych projektów wymagały zmniejszenia wartości projektów. Realizacja, w tym wartość wykonywanych zadań, także wskazuje na niedokładne planowanie i przeszacowanie.
3. Wiele projektów jest realizowanych z dużym opóźnieniem. Czy sytuacja taka nie wynika z niewłaściwego trybu uzgadniania decyzji związanych z realizacją projektów (opinie o częstych zmianach decyzji i wielu ośrodkach decyzyjnych w Ministerstwie Edukacji Narodowej przedstawiane są przez osoby współpracujące w projektach)? Kilka projektów ma przedłużane terminy realizacji.
4. Projekty realizowane są w Ministerstwie lub placówkach podległych. Zakres zadań jest często związany z zadaniami statutowymi tych instytucji. Jak to się ma do realizacji projektów i wydawania dużych środków na realizację tych zadań? Z przedstawionych informacji nie można jednoznacznie odpowiedzieć, czy nie zachodzi w tych przypadkach konflikt interesów?
5. Nigdy w systemie oświaty nie było tak dużych pieniędzy. Nie oznacza to jednak, że środki te nie powinny być wydawane oszczędnie. Tylko pobieżna informacja (dokładnej nie mamy i na stronach MEN jej nie znajdziemy) wskazuje na to, że honoraria i inne koszty kalkulowane są w maksymalnie górnych granicach. Wydaje się, że za te środki finansowe, można osiągnąć dużo więcej niż osiągamy w wyżej omówionych projektach systemowych.“
(Źródło: Społeczny Monitor Edukacji)