Liczba entuzjastów szerszego wykorzystania technologii w edukacji będzie rosła, ponieważ postęp technologiczny będzie wymuszał zmiany w świadomości i praktyce edukacyjnej w różnych wymiarach. Ale stary system edukacji nie ewoluuje tak szybko, jak zmienia się technologia. I tak ujawniają się bariery, z którymi nowoczesna szkoła musi sobie poradzić.
Tych barier w szerszym wykorzystaniu technologii edukacyjnych w szkole jest wciąż dużo, za dużo, aby można było patrzeć optymistycznie w przyszłość i oczekiwać, iż system edukacji dostosuje się do nowych warunków cywilizacyjnych. Nic podobnego – pewnie wiele osób przytoczy zaraz przykłady ze swojego obszaru – że mimo zmian, wciąż trzeba wykonywać czynności starym sposobem i mniej efektywnie. Przykładem tego jest choćby e-dziennik lekcyjny, gdzie nauczycielom nakazuje się wciąż prowadzić tradycyjny dziennik w postaci książkowej, mimo iż ich szkoła korzysta z systemu elektronicznego dziennika, znacznie wygodniejszego i pojemniejszego jeśli chodzi o przechowywane informacje i funkcje, które może pełnić. Pewnie można podać więcej przykładów.
Być może warto rozpocząć wspólną pracę nad usuwaniem tych barier w rozwoju edukacji cyfrowej także w Polsce – choćby od przygotowania Białej Księgi z rekomendacjami i propozycjami rozwiązań. Można przy tym wesprzeć się nieco na opublikowanej niedawno przez amerykańską organizację Digital Learning Council liście dziesięciu fundamentalnych założeń dla cyfrowej edukacji wysokiej jakości w szkole:
| » |
Kwalifikacje uczniów: wszyscy są uczniami epoki cyfrowej. |
| » |
Dostępność cyfrowej edukacji: wszyscy uczniowie mają dostęp do wysokiej jakości cyfrowych zasobów i edukacji online. |
| » |
Spersonalizowane uczenie się: dzięki cyfrowym zasobom pochodzącym
od wiarygodnego dostawcy wiedzy wszyscy uczniowie dopasowują swoją
edukację do osobistych preferencji. |
| » |
Wyniki w nauce: postęp uczniów mierzony jest kompetencjami, nie zaś sztywnymi ramami czasu edukacji w szkole. |
| » |
Zasoby: wszystkie cyfrowe zasoby, materiały dydaktyczne, kursy
online i blended learning (kursy mieszane, wykorzystujące spotkania w
sali wykładowej i spotkania w sieci) są wysokiej jakości. |
| » |
Proces nauczania: cyfrowe zasoby dydaktyczne i cyfrowi nauczyciele gwarantują najwyższą jakość nauczania. |
| » |
Dostawcy wiedzy: wszyscy uczniowie maja równy dostęp do wielu zasobów wiedzy dostarczanych przez podmioty gwarantujące ich wysoką jakość. |
| » |
Ocenianie i przejrzystość: postępy w uczeniu się są główną metodą ewaluacji jakości materiałów i procesu nauczania. |
| » |
Finansowanie: ramy finansowania tworzenia zasobów cyfrowej
edukacji stwarzają zachęty do nowatorskich i innowacyjnych,
wielowymiarowych i praktycznych rozwiązań w edukacji. |
| » |
Sposób dostarczenia cyfrowej edukacji: cała szkolna infrastruktura informatyczna wspiera procesy cyfrowej edukacji uczniów. |
Powyższa lista jest to świetnym przykładem inicjatywy ponadpolitycznej – Digital Learning Council jest organizacją stworzoną przez polityków największych ugrupowań politycznych USA: republikanów i demokratów, którzy zgodnie uznali cyfrową edukację za wyzwanie narodowe, dla którego trzeba zbudować silne poparcie polityczne. Szkoda, że nasi rodzimi politycy mają tak kiepskie podejście do spraw edukacyjnych i nie dostrzegają konieczności zmiany filozofii szkoły.
„Uczniowie żyją dziś w epoce cyfrowej i korzystają z cyfrowej edukacji wszędzie... poza szkołą“ – powiedział Bob Wise, prezes Alliance for Excellent Education (All4Ed) i jednocześnie aktywny polityk partii Demokratów. „Jeśli korzystasz z publicznej szkoły, powinieneś móc również skorzystać z finansowanego ze środków publicznych cyfrowego procesu publicznej edukacji.“
Jakie jest uzasadnienie dla zwiększenia udziału cyfrowych zasobów edukacyjnych w procesie edukacji? Zdaniem amerykańskich polityków zmuszają nas do tego wyzwania stojące przed systemem edukacji: zmniejszające się dochody finansów publicznych, niedobór nauczycieli w poszczególnych obszarach, zwiększone zapotrzebowanie gospodarki na wyszkolonych pracowników. Cyfrowa edukacja stwarza możliwość dla bardziej specjalistycznej, praktycznej edukacji i mogłaby rozwiązać wiele problemów młodych osób, które nie potrafią znaleźć pracy po ukończeniu szkoły.
"Każdy uczeń zasługuje dziś na światowej klasy edukację, którą możemu mu dać dzięki cyfrowym technologiom." – mówi Susan Patrick, prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia na rzecz Edukacji Online K-12. (iNACOL). "W środowisku cyfrowym uczniowie mogą uczyć się swoim tempem, dopasowując program nauczania lekcja po lekcji do swoich preferencji, (...) a wbudowane w system uczenia moduły sprawdzania nabytej wiedzy po każdej partii materiału, pozwalają śledzić postępy w nauce." W ten sposób proces uczenia się jest lepiej kontrolowany i przez nauczyciela i przez uczącego się.
Jednocześnie eksperci amerykańscy zwracają uwagę, że pozostało w systemie edukacji dużo barier do usunięcia. Można je wspólnymi siłami opisać, zdiagnozować i zaproponować rozwiązania, które ułatwią cyfrową edukację uczniom. Należy przy tym wziąć pod uwagę to, że uczniowie coraz częściej przychodzą do szkół ze swoimi mobilnymi urządzeniami w kieszeniach – trzeba rozważyć dostęp do zasobów edukacyjnych także przez telefony i tablety.
(Źródło: eSchoolNews, opr. własne)
(Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl, zajmuje się edukacją i komunikacją społeczną, realizując projekty społeczne i komercyjne o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym)
