We wrześniu pojawią się w szkole uczniowie z bardzo zróżnicowaną wiedzą i umiejętnościami. Jeśli zaczniemy tę sprawę rozpatrywać dopiero we wrześniu, to presja czasu wymusi na nas pochopne rozwiązania. Teraz jest okazja, aby sprawę przemyśleć i podjąć, najlepiej wspólnie, dobre decyzje.
Uczniowie zawsze wracali z wakacji ze zróżnicowanym poziomem wiedzy i zaangażowania. Dana Cogana-Drew uważa, że sama luka w nauce jest symptomem większego problemu systemowego, który można określić jako „kryzys zaangażowania” (zob: newsela.com).
Nauka zdalna ten kryzys tylko pogłębiła.
W raporcie Designing for Learning Primer przygotowanym przez Transcend Education określono zestaw warunków determinujących efektywne uczenie się. Przedstawię skrótowo trzy kluczowe wnioski.
1. Ludzie uczą się lepiej, gdy chcą się nauczyć i nie są narażeni na nadmierny stres.
Ważna jest gotowość do uczenia się. Duży na to wpływ mają osobiste relacje międzyludzkie. Dlatego musimy przeciwdziałać izolacji i promować uczenie się w kontekście społecznym.
Druga sprawa, to brak stresu. Stres najczęściej wywołuje obawa przed krytyką i ocenianie. Dlatego lepiej w pierwszym okresie nauki stacjonarnej nie oceniać uczniów.
2. Ludzie uczą się lepiej, gdy mają wyzwania, ale takie, które są w stanie pokonać.
Stawiajmy wyzwania przed uczniami, ale najpierw przekonajmy się, czy są w stanie je pokonać. Aby móc to zrobić, musimy wiedzieć jakie umiejętności i jaką wiedzę mają już uczniowie i czy one wystarczą do osiągnięcia przez nich sukcesu.
Zatem, planujmy tak nauczanie w następnym roku szkolnym, aby wykorzystywać to, czego uczniowie się już nauczyli i powtarzać to czego nie opanowali, a jest potrzebne do pokonania wyzwania.
3. Ludzie uczą się lepiej, gdy uznają, że tego czego się uczą, jest dla nich ważne.
Stoimy przed koniecznością wyboru treści – czego uczniów nauczamy. Jeśli uda się zainteresować uczniów propozycją, to będą się lepiej uczyć. Ważna jest koncentracja na samosterowności uczniów, a ona jest możliwa, gdy sami uczniowie chcą się czegoś nauczyć, bo widzą tego sens. Na przykład jeśli chcemy, aby uczniowie kształcili swoją umiejętność czytania, to powinniśmy im zaproponować lekturę, która będzie dla nich ciekawa.
Jakie mam wskazówki dla nauczyciela na wrzesień?
- Wybierz te treści, które mogą być dla uczniów interesujące i ważne.
- Nie stawiaj stopni i nie krytykuj.
- Stawiaj przed uczniami wyzwania, ale takie, które mają szanse pokonać.
- Daj uczniom samodzielność.
Notka o autorce: Danuta Sterna – była nauczycielka matematyki i dyrektorka szkoły, ekspertka merytoryczna w programie Szkoła Ucząca Się (SUS) (prowadzonym przez CEO i PAFW), autorka książek i publikacji dla nauczycieli, propaguje ocenianie kształtujące w polskich szkołach. Niniejszy wpis pochodzi z jej bloga w partnerskiej platformie Edunews.pl – www.osswiata.pl. Inspiracja artykułem Planning for Learning Recovery? Start with learning science z Edweek.org.