Studenci w sieci

Projekt Information Literacy prowadzony jest przez Wydział Informacji Uniwersytetu Waszyngtońskiego. Naukowcy starają się dzięki niemu dowiedzieć, jak studenci radzą sobie z ogromem informacji, które mogą znaleźć w sieci i w jaki sposób poszukują danych potrzebnych do napisania prac semestralnych czy magisterskich. Poza tym, interesuje ich też, jakie przeszkody napotykają w codziennej pracy. Głównym punktem zainteresowania naukowców jest sposób w jaki młodzi ludzie określają m.in. wiarygodność, istotność, aktualność i prestiż źródła, z którego czerpią potrzebne dane. Badacze zwracają uwagę również na to, że studenci przeczesują sieć w poszukiwaniu informacji, nie tylko związanych ze studiami, ale również potrzebnych im w życiu prywatnym. W poprzednim semestrze przeprowadzono dyskusje z 86 studentami dziennymi z 7 różnych uczelni w Stanach Zjednoczonych.

Obszary poszukiwań
Przed podaniem wniosków z badań, warto doprecyzować, że rozdzielono działalność badawczą studentów na potrzeby prywatne i te związane ze studiami. W czasie rozmów z badanymi, naukowcy ustalili, że studenci dziedzin takich jak nauki społeczne lub humanistyczne, muszą na prawie każde zajęcia napisać pracę o objętości od 5 do 7 stron, której temat wybierają dowolnie, oczywiście w ramach danego przedmiotu. Do przygotowania pracy muszą korzystać ze sprawdzonych, godnych zaufania źródeł oraz opanować sztukę argumentowania i obrony stawianych tez. Oprócz tego, studenci korzystają z sieci w poszukiwaniu danych, które potrzebne im są w codziennym życiu, czyli np. dotyczące zdrowia, bieżących informacji, domu i obsługi sprzętu, albo pracy. Rozmowy ujawniły, że prywatne poszukiwania różnią się od tych związanych ze studiami w czterech ważnych aspektach:

1.	Prywatne poszukiwania nie mają zazwyczaj określonej daty ukończenia (deadline). Studenci najczęściej rozpoczynają zbieranie danych od wyszukiwarki Google, potem odwiedzają ulubiony blog, albo wpisują hasło do Wikipedii. Badania potwierdziły, że w codziennym życiu wiedza zawarta w publikacjach akademickich, bibliotekach i skryptach nie jest przydatna.
2.	Poszukiwanie informacji na co dzień jest bardziej długotrwałym procesem, którego motorem napędowym jest po prostu ciekawość.
3.	W poszukiwaniach opartych na ciekawości, studenci nie czuli aż takiej presji, żeby zdobyć w pełni wyczerpujące informacje. Na taki luksus nie mogli sobie pozwolić w przypadku zajęć na uczelni – margines błędu był  tam dużo węższy.
4.	Ciekawe było odkrycie, że poszukiwania związane z uczelnią, przysparzały studentom około dwa razy więcej frustracji, niż te przeprowadzane na prywatne potrzeby, szczególnie jeżeli studenci nie mogli znaleźć potrzebnych materiałów.

Frustracje i wyzwania
Wywiady ze studentami pokazały, że z poszukiwaniem informacji związane są przeróżne problemy. Najbardziej dotkliwym, według badanych, była niemożność zlokalizowania materiałów, o których studenci wiedzieli, że istnieją, ale nie potrafili ich znaleźć. Co jeszcze ich stresowało? Zobacz tabelkę.

 

Dla wielu studentów poszukiwania w sieci są jak samotne żeglowanie po morzu bez odpowiedniego przygotowania. Problemem w efektywnym posługiwaniu się informacjami jest dla nich brak kontekstu – często nie widzą szerszego spektrum, niż tylko wąski, wybrany temat. Ogólnie można mówić o czterech rodzajach kontekstu, którego szukają studenci:

 

1. Ogólny obraz: czyli selekcja treści i zdefiniowanie tytułu, zrozumienie różnych punktów widzenia na wybrane zagadnienie, czyli ogólnie problem z „ugryzieniem” nowego tematu. Jeden ze studentów określił to następująco: „Dla studentów pierwszy krok w poszukiwaniu informacji to dokonanie syntezy i ustalenie, jak najlepiej wpasować temat w całość kursu na który przygotowuje się pracę. ”Wielu żaków musi również zmierzyć się ze zbyt szerokim tematem, który trzeba uszczegółowić. Jeden ze studentów wspomniał, że „na naszych zajęciach z filozofii musieliśmy napisać pracę na temat Sokratesa i całym pomysłem było to, żeby połączyć jego idee z historią współczesną i napisać co stałoby się gdybyśmy żyli w jego czasach (…) wiele osób w ogóle nie zrozumiało tego zadania, a o samym Sokratesie mówiliśmy bardzo mało. To było bardzo szerokie zadanie i można było zacząć praktycznie od czegokolwiek, nie wiadomo było gdzie tego szukać”.