Przyszłość już istnieje, tylko nie została równomiernie rozdystrybuowana - twierdzą autorzy interesującego projektu RE-WIZJE i zapraszają do wspólnej wycieczki w naszą przyszłość przekonując, że rzadko mamy czas, by ją tworzyć i spoglądać odważnie przed siebie.
Ośrodek analityczny THINKTANK wspólnie z prestiżowymi partnerami realizują projekt, który pozwala odpowiedzialnie spojrzeć poza "zasłonę teraźniejszości". Zaczęto od spraw najważniejszych - określenia wartości, które mają stać się podstawą budowania wizji przyszłości w różnych obszarach życia. Będzie taka, jak ją zdefiniujemy. Innej drogi nie ma. Chyba że oddamy jej tworzenie jedynie biznesowi, przypadkowi lub nieodpowiedzialnym politykom.
Jakiego modelu wartości chcemy uczyć za dekadę? Do jakich wartości chcemy odwoływać się w edukacji? Jakie umiejętności powinniśmy kształcić w szkołach i na uczelniach wyższych? Jak chcemy, by wyglądało wychowywanie i szkoła przyszłości?
Zainicjowana powyższymi pytaniami dyskusja przeniosła się z realnej przestrzeni do wirtualnej i tam kontynuowane jest poszukiwanie odpowiedzi na ważne dla Polski wyzwania. Skoncentrowana na wartościach wskazuje, że to co najważniejsze w naszym życiu, to pryncypia i zasady To one decydują o naszych wyborach i codziennych zachowaniach. To od nich zależy sposób naszego funkcjonowania, jakość naszego życia i relacje z innymi. Dopiero na tym fundamencie można budować wizję nowoczesnej edukacji, która stanowi klucz dla modernizacji kraju. Uczestnicy otwartej debaty zastanawiają się, w jaki sposób trendy, nowe technologie, globalne i lokalne zjawiska ukształtują w najbliższej dekadzie nie tylko edukację, ale również pracę, gospodarkę, przedsiębiorczość, styl życia oraz relacje państwo – obywatel i miejsce Polski w Europie. Próba odpowiedzi na te ważne pytania jest jednocześnie wyjściem poza wąskie rozumienie technologii i rozszerzenia jej zakresu znaczeniowego. W ten sposób znajdujemy dla niej nowe funkcje re-definiując tym samym dotychczasowy model szkoły, rolę nauczyciela i szkolną dydaktykę.
Opisując ponad pięć lat temu wspólnie z Bartoszem Kramkiem z Fundacji „Otwarty Dialog” jeden z dziesięciu trendów jakim jest przejście od masowej edukacji do edukacji zindywidualizowanej zauważyliśmy, że standaryzacja i uniformizacja ustępują miejsca personalizacji i kastomizacji. Kultura masowa zderza się z silną potrzebą indywidualizacji. Efektywna nauka wymaga uwzględnienia jednostkowych predyspozycji i preferencji oraz zmian kulturowych i społecznych. Nowe pokolenia przychodzą z różnymi i odmiennymi bagażami doświadczeń, stylami nauki i potrzebami edukacyjnymi nabytymi w procesie socjalizacji. Wszechobecne media i większe zaangażowanie rodziców tworzy sytuację, w której nauka rozpoczyna się na długo przed rozpoczęciem formalnej edukacji, a indywidualne zainteresowania i pasje są odkrywane i rozwijane od najmłodszych lat. Typowa dla pokoleń epoki informacyjnej jest silna potrzeba niezależności i dużej przestrzeni do autoekspresji. Znakiem naszych czasów silnie kształtującym tożsamość współczesnych pokoleń jest także potrzeba koncentrowania na sobie uwagi, potrzeba bycia dostrzeganym. Notice me! - pisze Seth Godin. Szczególnie w świecie wirtualnym ten imperatyw absorbuje siły i środki, koncentrując wysiłek na przyciąganiu uwagi i kształtowaniu autowizerunku. Niewykorzystywanie ich uzdolnień i pasji jest marnotrawstwem talentów, a kształcenie wszystkich według jednej miary i jednego programu nauczania zabija kreatywność, a co gorsza - budzi niechęć do instytucji szkoły i samych nauczycieli. To negatywne zakotwiczenie jest utrwalane i prowadzi do postawy, w której szkoła przez uczniów jest traktowana z niechęcią jako swoiste zło konieczne. To z kolei oznacza bardzo często wykształcenie podejścia do obowiązków, sprowadzającego się do pracy na poziomie niezbędnego minimum.
Jak w obliczu tych zjawisk powinna brzmieć wizja edukacji? W jakim kierunku powinniśmy podążać? Odpowiedzi autorów i ekspertów projektu RE-WIZJE wyznaczają kierunek poszukiwań i pozwalają zdefiniować przyszłość edukacji. Jaka będzie, zależy od nas - od tego, czego naprawdę chcemy i o jakiej marzymy.
Więcej informacji o RE-WIZJE.
(Notka o autorze: Witold Kołodziejczyk jest członkiem e-Redakcji Edunews.pl, ekspertem w Ośrodku Analitycznym Think Tank, twórcą innowacyjnej szkoły - Collegium Futurum w Słupsku; prowadzi autorski blog Edukacja przyszłości)