Czy szkoła może wpływać korzystnie na rozwój uczniów? Czy ma jakieś znaczenie? Te proste pytania powinniśmy stawiać jak najczęściej jako nauczyciele i dyrektorzy (zwłaszcza publicznych) szkół. Kiedyś odpowiedź na to pytanie wydawała się oczywista. Dziś, już raczej nie.
Pytania takie postawiła na początku INSPIR@CJI WCZESNOSZKOLNYCH 2018 prof. Dorota Klus Stańska z Uniwersytetu Gdańskiego, wiceprzewodnicząca Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. Nauczyciel nie jest dziś jedynym źródłem wiedzy dla dziecka. Nawet w samej szkole nie jest. Istnieje obecnie olbrzymia konkurencja wobec szkoły jako instytucji uczącej. Żeby wspomnieć tylko to, że znacznie lepiej niż dawniej są wykształceni rodzice, zasoby Internetu umożliwiają zdobycie informacji na dowolny temat w krótkim czasie, mamy więcej materiałów i narzędzi edukacyjnych dostępnych w sieci lub w sklepach, wreszcie bogata jest oferta pozaszkolnych instytucji edukacyjnych, a są jeszcze media, które też poprzez swoje programy mogą edukować dzieci i młodzież. Zdaniem prof. Klus-Stańskiej nie do końca wiemy, ile daje uczniom szkoła, a ile inne aktywności edukacyjne lub okołoedukacyjne. „Nie jest oczywiste że szkoła dużo daje dzieciom” – zauważyła.
Powinniśmy częściej zastanawiać się, czy aktualny model nauczania jest korzystny dla uczniów. A także myśleć o tym, co może pomagać w zmienianiu szkoły na miejsce rzeczywiście dających rozwój uczniów. I zacząć działać, zmieniać. „Polski model nauczania jest typowo transmisyjny. Jak już ktoś nam powie, to będziemy mogli się nauczyć.” – mówiła prof. Klus-Stańska. Różnicę widać wówczas, gdy w jednej grupie warsztatowej będą pracować razem nauczyciele polscy i np. brytyjscy. Bo nauczyciele z Wielkiej Brytanii mają nieco inną wizję ucznia w klasie – oczekują, że będzie on aktywny podczas zajęć na różne sposoby. Polscy – że będzie on aktywny wtedy, gdy się mu wskaże, że ma być aktywny.
Zapraszam do obejrzenia ciekawego i dającego do myślenia wystąpienia prof. Klus-Stańskiej poświęconego procesowi nauczania i pułapkom nauczania w polskiej szkole:
(Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl, zajmuje się edukacją i komunikacją społeczną, realizując projekty społeczne i komercyjne o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Jest również członkiem grupy Superbelfrzy RP).
***
INSPIR@CJE WCZESNOSZKOLNE 2018 odbyły się w Warszawie w dniach 10-11 lutego 2018. Uczestniczyło w nich ponad 340 edukatorów i nauczycieli z całej Polski. Zdjęcia z konferencji dostępne są w galerii Edunews.pl na Flickr.com.