Dobrze wiemy, że relacje są najważniejsze. Szczególnie teraz, gdy młodzi ludzie czują się ogromnie samotni. Stawia to przed nauczycielami wyzwania w zakresie budowania i rozwijania zdrowych relacji z uczniami. Dobre relacje mają nie tylko wpływ na indywidualne wyniki w nauce, ale mogą również poprawić zdrowie psychiczne i emocjonalne ucznia. Relacje budują poczucie więzi, która jest jedną z trzech podstawowych potrzeb ludzi uczących się.
W tym wpisie cztery sposoby na budowanie relacji z uczniami (szczególnie szkół średnich): bliskość, proszenie o pomoc, odwoływanie się do doświadczeń i autentyczność.
Bliskość
Nie każda bliskość pomiędzy nauczycielem i uczniem jest pożądana. Nie powinny być to relacje koleżeńskie, nauczyciel nie jest kolegą, powinien być uważnym dorosłym w życiu ucznia. Budowanie autentycznych relacji wymaga czasu. Naukowcy podają, że aby nawiązać przyjaźń potrzebne jest około 40–50 godzin spędzonych razem. Poza szkołą odbywa się to poprzez udział we wspólnych zajęciach, granie w gry, uprawianie sportu itp.
W klasie szkolnej nie można przyspieszać nawiązywanie relacji z uczniami. To co jest potrzebne to – życzliwość. Nawiązywanie kontaktu wymaga czasu, dlatego wskazana jest też cierpliwość.
Prośba o pomoc
Psychologowie twierdzą, że prośba o pomoc to świetny sposób na zaprzyjaźnienie się z kimś. Na przykład w przypadku dorosłych poproszenie nowego znajomego o pomoc tworzy więź z tą osobą. Prosząc o pomoc okazujemy osobie zaufanie.
W klasie nauczyciele mogą prosić uczniów o pomoc w różnych sprawach, zarówno w ważnych, jak i błahych. Proszenie o pomoc pomaga budować relacje z uczniami, ponieważ sprawia, że uczniowie czują się wyjątkowi, godni zaufania. Dzięki temu uczniowie mają poczucie odpowiedzialności za zajęcia w klasie i wiedzą, że ich głos się liczy.
Odwoływanie się do doświadczeń
Według psychologów wspólne doświadczenia pogłębiają relacje między ludźmi. Na przykład, jeśli dwie osoby studiowały na tej samej uczelni i miały tego samego profesora, rozmowa obejmowałaby omówienie dziwactw profesora. Tym wspólnym doświadczeniom często towarzyszy humor, nostalgia i poczucie wspólnoty.
Kiedy w klasie wspominamy wspólne doświadczenia, to relacje stają się bardziej autentyczne. Wspomnienie wspólnych przeżyć jest dla relacji ożywcze. Mogą to być wspomnienia z wycieczki, ale też z codziennej lekcji.
Innym odwoływaniem się do doświadczenia jest zapytanie ucznia o coś, z czym wcześniej się z nauczycielem podzielił.
Jeśli np. uczeń wspomniał nauczycielowi o chorym psie, to zapytanie go następnego dnia, czy pies już lepiej się czuje, buduje życzliwość w relacjach. Czasami nawet warto sobie zapisać, co się dzieje u ucznia, aby można było do tego nawiązać.
Autentyczność i szczerość
Budowanie relacji z uczniami wymaga autentyczności. Jeśli nauczyciel jest osobą, o której uczniowie nic nie wiedzą, to relacja będzie tylko jednostronna. Nauczyciel może podzielić się z uczniami tym, czym się interesuje, książkami, które czyta, muzyką, którą lubi. Uczniowie zawsze doceniają autentyczność nauczyciela. Ale najważniejsze jest zainteresowanie uczniem, a nie sobą. Warto pytać uczniów, co lubią i jak się czują.
Autentyczność buduje pozytywne relacje, które nie tylko pomagają w osiąganiu lepszych wyników w nauce, ale także przeciwdziałają samotności i smutkowi.
Budowanie silnych relacji z uczniami szkół średnich może poprawić ich wyniki w nauce i dać im poczucie przynależności do społeczności klasowej.
Notka o autorce: Danuta Sterna jest byłą nauczycielką matematyki i dyrektorką szkoły, ekspertką merytoryczna w programie Szkoła Ucząca Się (SUS), prowadzonym przez CEO i PAFW. Autorka książek i publikacji dla nauczycieli, propaguje ocenianie kształtujące w polskich szkołach, prowadzi też swoją stronę: www.oknauczanie.pl. Niniejszy post ukazał się w partnerskim serwisie Edunews.pl - www.osswiata.pl. Inspiracja artykułem Andrew Fultza w Edutopia.org.
