Serial telewizyjny Edutainment o przygodach detektywa Vijay cieszył się wielką popularnością w Indiach. Program obejrzało łącznie blisko 200 milionów mieszkańców tego kraju, chociaż nie był to klasyczny thriller telewizyjny. Głównym przekazem ukrytym w treści serialowych odcinków była bowiem tematyka dotyczące profilaktyki zdrowia, HIV i AIDS.
W 2001 roku Korporacja Nadawcza Indii i BBC nawiązały współpracę z indyjską Narodową Agencją ds. AIDS i rozpoczęły ogólnokrajowy projekt, mający na celu upowszechnianie wiedzy na temat HIV/AIDS oraz promocję profilaktyki HIV i AIDS.
Główną osią akcji edukacyjnej stał się telewizyjny serial detektywistyczny „Jasoos Vijay”, skierowany głównie do młodego odbiorcy. Bohaterem programu jest detektyw Vijay, który jest nosicielem wirusa HIV, stąd też serial zwraca uwagę na problem dyskryminacji osób chorych na AIDS i nosicieli wirusa HIV, zwłaszcza na terenach wiejskich. Jednak program nie jest oderwany od innych tematów - w serialu poruszane są również ważne kwestie społeczne, takie jak uprzedzenie i przemoc wobec kobiet.
Program zawiera wiarygodny i sprawdzony przekaz informacyjny dotyczący HIV i AIDS, a wokół niego stworzono dużą kampanię komunikacyjną dotyczącą tematyki osób chorych na HIV/AIDS. Można powiedzieć, że „Jasoos Vijay” jest w Indiach pierwszym, interaktywnym serialem detektywistycznym, pełnym dramatycznych ujęć, zwrotów akcji, niespodziewanych rozwiązań, w którym widzowie mają szanse wpływać na akcję i wcielać się w role detektywów.
Całość produkcji sfinansował brytyjski Departament Rozwoju Współpracy Międzynarodowej. Serial zdobył kilka międzynarodowych i krajowych nagród i wyróżnień (w tym Indyjska Nagroda Telewizyjna, Najlepszy Program 2003 roku), a przede wszystkim udowodnił, że program rozrywkowy, może być doskonałym i skutecznym narzędziem zmiany nastawienia i zachowań społecznych dotyczących profilaktyki HIV i AIDS.
Wyniki ewaluacji programu i kampanii informacyjnej mu towarzyszącej dowiodły, że serial miał rzeczywisty wpływ na oglądających. Świadomość społeczna zagrożenia AIDS zdecydowanie się zwiększyła: 86% oglądających uznało, że nauczyło się czegoś nowego o HIV/AIDS, 32% rozmawiało na ten temat z innymi osobami, 56% deklarowało, że zamierzają lub już podjęli określone działania profilaktyczne lub medyczne.
(Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl, zajmuje się edukacją i komunikacją społeczną, realizując projekty społeczne i komercyjne o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Prowadzi także międzynarodowy serwis edukatorów ekonomicznych i finansowych EconomicEducator.eu).
