Programy Edutainment są dobrym narzędziem do kształtowania postaw społecznych w obszarze ochrony i profilaktyki zdrowia, co potwierdzają liczne sukcesy programów realizowanych w Ameryce Południowej, Afryce, Azji Południowej. „The Yellow Card” (2001) to nakręcony w Zimbabwe film skierowany do młodych osób, poświęcony tematyce AIDS oraz ciąż osób nieletnich.
„The Yellow Card” podejmuje temat seksualności osób nieletnich i odpowiedzialności za dziecko. Nie adresuje przekazu do dziewcząt, lecz przeciwnie, promuje odpowiedzialne postawy wśród chłopców. Celem filmu nie jest instruktaż, jak postąpić czy zabezpieczyć się, lecz raczej próba zwrócenia uwagi, wciągnięcia do rozmowy, debaty na temat planowania rodziny i odpowiedzialności za dziecko, ale także na temat planów życiowych i ich realizacji. Młodzi ludzie oglądający film sami mają dojść do odpowiednich wniosków.
Film ten łączy elementy zabawne z poważną dyskusją na temat rodziny i kariery. Jest to lekka, czasami zabawna historia, która unika formy wykładu, lecz stara się zilustrować problem pokazując postać młodego piłkarza grającego w piłkę z dzieckiem na plecach w nosidełku. Tiyane Tumba, główny bohater filmu, realizuje marzenie, aby zostać zawodowym piłkarzem. Nieplanowana ciąża zmienia jego plany i zmusza go do porzucenia kariery piłkarza i zajęcia się dzieckiem. 17-letni ojciec, opisuje własną historię i rozmawia z rówieśnikami na tematy nieplanowanej ciąży, nieprofesjonalnej aborcji, HIV i AIDS.
Aby przyciągnąć uwagę młodych odbiorców, w filmie wykorzystano skojarzenia ze sportem – żółta kartka traktowana jest jako ostrzeżenie, że nie wolno dalej postępować w nieodpowiedzialny sposób. Film obudowano wieloma elementami, które mają przyciągnąć uwagę młodzieży – powstały popularne piosenki i klipy video, a popularność filmu sprawiła, że nakręcono również 13-odcinkowy serial na jego podstawie. Wiele dodatkowych narzędzi komunikacyjnych (blogi, konkursy, newslettery) i informacji zawiera strona internetowa poświęcona filmowi.
„Yellow Card” jest jednym z najważniejszych programów Edutainment realizowanych w całej Afryce. Pokazywano go w kinach w Kenii, Ugandzie, Tanzanii, Zambii, Zimbabwe, Burkina Faso, Wybrzeżu Kości Słoniowej, Gambii, Gwinei, Mali, Mauretanii, Mozambiku, Nigerii, Senegalu i RPA. Film był wielokrotnie nagradzany w Afryce i Stanach Zjednoczonych. Powstał w wersji anglojęzycznej, którą przetłumaczono także na portugalski, francuski i suahili. Łącznie obejrzało go kilkadziesiąt milionów osób.
W Zimbabwe przeprowadzono również badania efektywności przekazu edukacyjnego „Yellow Card”. Jedynie 3% respondentów nie było przekonanych o wartości edukacyjnej filmu. Ponieważ film zwracał uwagę na różne wątki związane z seksem i rodzicielstwem, ale nie podsuwał jednoznacznych wzorców postępowania, respondenci zapamiętali różne elementy przekazu. Dla 23% najważniejsze było nieuprawianie seksu przed ślubem, dla 19% powstrzymanie się od stosunków seksualnych na etapie edukacji szkolnej, dla 17% seks utożsamiał się z negatywnymi konsekwencjami. 12% respondentów zwróciło uwagę na problem aborcji, 11% na konieczność bycia uczciwym wobec partnera, ale tylko 4% respondentów postanowiło używać prezerwatyw.
(Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl, zajmuje się edukacją i komunikacją społeczną, realizując projekty społeczne i komercyjne o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Prowadzi także międzynarodowy serwis edukatorów ekonomicznych i finansowych EconomicEducator.eu).
