Dyktanda

Następnie dana uczennica lub dany uczeń ″robi″ dyktando:

1. czyta powoli cały tekst (wolno notować),
2. czyta całe zdanie,
3. dyktuje zdanie (częściami zdania),
4. ponownie czyta całe zdanie (wolno uzupełniać),
5. po przeczytaniu wszystkich zdań ponownie czyta cały tekst (wolno uzupełniać).

I dyktujący (czynnie) i piszący (bierniej) pracują nad: artykulacją, intonacją, rozbiorem logicznym zdań… ćwiczą rekonstrukcje tekstu i zapis przewidujący miejsca rekonstruowane.

Uczniowie wymieniają się tekstami i poprawią na podstawie wzoru znanego przed dyktandem - korzystają z nośników elektronicznych, ekranu, tablicy lub kserokopii.

Bywa, że uczennica/uczeń dyktuje, a jeden lub kilku uczniów pisze na tablicy/tablicach, pozostali na kartkach, bywa, uczennica/uczeń dyktuje, a pozostali piszą w parach lub grupach – wolno podglądać, odpisywać… a czasami nie wolno. Przeplatamy dyktowanie przez uczennicę/uczenia z odtwarzaniem z nośników – zdarza się, że czyta nauczyciel lub gość (krajowy/zagraniczny).

Uczniowie i uczennice samodzielnie, indywidualnie, w parach, grupach poprawiają na podstawie wzorca, który stanowi tekst wyjściowy, a następnie oceniają według ustalonych kryteriów i wpisują oceny do kart samooceny, a następnie do dzienników lekcyjnych - chociaż o wiele istotniejszym jest ćwiczenie i omawianie niż ocenianie formalne.

Tak przeprowadzone proste dyktando, staje się ćwiczeniem sprawności zintegrowanych, z elementami uczenia się poprzez nauczanie, z doskonaleniem kompetencji językowych i społecznych, a być może także interkomprehensji! (przepraszam – tak okropne terminy pojawiają się we współczesnej teorii).

Notka o autorze: Aleksander Lubina – nauczyciel języka niemieckiego w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich w Gliwicach, 20 lat doradca i konsultant, 10 lat w komisjach ds. awansu zawodowego nauczycieli, pracował 9 lat w szkołach podstawowych, 10 lat w gimnazjach, 13 lat w liceach, 6 lat na uniwersytecie. Autor skryptów, poradników, śpiewnika – publicysta, pisarz, poeta.