Ogromną zaletą internetu, choć jeszcze nie zawsze dostrzeganą przez szkoły, jest to, że możemy współuczestniczyć w tworzeniu treści w sieci. Możliwość tę można wykorzystać na wiele sposobów w edukacji. Z jednej strony, gdy uczniowie wspólnie tworzą określone zasoby edukacyjne, z drugiej, gdy pracują indywidualnie i tworzą własne e-portfolio (czyli cyfrowe teczki). To ostatnie przynosi im długofalowe korzyści.
O metodzie e-portfolio stosunkowo niedużo się w Polsce pisze i mówi w kontekście edukacji szkolnej. Tymczasem jest to dynamiczne narzędzie edukacyjne służące do dokumentowania własnych postępów w procesie uczenia się lub rozwoju (w przypadku osób dorosłych – także zawodowego). Pozwala uczniom (nauczycielom, innym osobom i instytucjom itp.) tworzyć i zarządzać cyfrowym zbiorem obiektów, które prezentują kompetencje i umiejętności danej osoby w wybranym kontekście oraz wspiera refleksję zarówno nad uczeniem się, jak i własnym rozwojem.
W pewien sposób e-portfolio może być takim elektronicznym dziennikiem, w którym zamieszczamy wszystkie istotne informacje o swoich dokonaniach. Zazwyczaj jest to narzędzie internetowe – może to być najprostsza strona internetowa – w którym dokonujemy wpisów, zamieszczamy zdjęcia, filmy, linki ukazujące, czego nowego ostatnio się nauczyłem, jakie zdobyłem kompetencje. E-portfolio jest więc sposobem dokumentacji procesu uczena się, której towarzyszy zawsze pewna forma refleksji (co wybrać, aby pokazać, że idę naprzód).
Dzięki e-portfolio więcej osób może dowiedzieć się o pasjach i talentach danej osoby. Często jest tak, że pozostają one ukryte lub znane ledwie nielicznej garstce osób. Ujawnione w sieci mogą przynieść wiele korzyści uczniowi, bo ktoś może dostrzec w tych osiągnięciach wielką wartość.
Tym kimś może być na przykład pracodawca. Dziś są oni zasypywani listami z CV i gdy muszą wybrać spośród setek listów – nie zawsze są w stanie odkryć te najbardziej wartościowe dla nich osoby. Zwłaszcza uczniowie kończący edukację szkolną powinni zadbać o stworzenie wartościowego e-portfolio w sieci i prowadzenie go przez dłuższy czas, aż do momentu uzyskania stabilizacji zawodowej. Ale samo e-portfolio może mieć więcej zastosować – może służyć autoprezentacji własnych osiągnięć także: rówieśnikom, nauczycielom, rodzinie.
Tworzenie e-portfolio nie jest jednak procesem, który w szkole nauczyciel może pozostawić samemu uczniowi. Wręcz przeciwnie – niezwykle istotna jest informacja zwrotna od nauczyciela, podpowiedzi, co warto pokazać i jak warto pokazać. Ta rola nauczyciela jest niezwykle cenna dla młodej osoby, która dopiero jest na początku swojej kariery.
E-portfolio można włączyć w realizację każdego przedmiotu szkolnego i każdego programu nauczania. W przeciwieństwie do bloga klasowego jest zazwyczaj narzędziem pracy indywidualnej. To daje możliwość zaprojektowania e-portfolio zgodnego z preferencjami jego twórcy.
E-portfolio można tworzyć za pomocą najprostszych programów (np. edytora tekstu, arkusza kalkulacyjnego), ale znacznie lepiej jest gdy używa się do tego celu narzędzi internetowych. Zarekomendować można na przykład: Google Sites, Wikispaces, różnego rodzaju narzędzia blogowe (Blogger, Wordpress, Blox, itp.) czy nawet samemu stworzyć prostą stronę internetową. Na potrzeby mniejszego grona odwiedzających można wykorzystać Dropboxa czy Evernote. Możliwości jest wiele. Nauczycielom polecamy to narzędzie, bo może ono przyczynić się do wielkiego edukacyjnego sukcesu waszych podopiecznych.
Uwaga, e-portfolio jako narzędzie świetnie się sprawdza na mobilnych urządzeniach. Pisaliśmy o tym w e-poradniku dla nauczycieli pt. Mobilna edukacja. (R)ewolucja w nauczaniu - poradnik dla nauczycieli. Polecamy cały rozdział o tym, jak włączyć mobilne urządzenia do prowadzenia e-portfolio.
(Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl, zajmuje się edukacją i komunikacją społeczną, realizując projekty społeczne i komercyjne o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym)