Trwa rok kopernikański. Z okazji 550. rocznicy urodzin patrona, Centrum Nauki Kopernik ustanawia nagrodę Przewroty, którą co roku będzie przyznawać nowatorskim inicjatywom edukacyjnym.
Nazwa nagrody nawiązuje do odkrycia przez Mikołaja Kopernika heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, co doprowadziło nie tylko do przewrotu w astronomii, ale też zapoczątkowało zmianę sposobu myślenia o świecie i miejscu, jakie zajmuje w nim człowiek. Ponad 100 lat temu przewrót kopernikański w edukacji postulował John Dewey, który mówił, że „dziecko staje się Słońcem, wokół którego krążyć mają poczynania wychowawcze”. Jego idea do dziś nie stała się normą. Koncepcja Mikołaja Kopernika również zyskiwała uznanie społeczne powoli, musimy więc uzbroić się w cierpliwość.
Widzimy, jak wiele innowacyjnych inicjatyw edukacyjnych powstaje w całym kraju. O niektórych z nich jest głośno w przestrzeni informacyjnej. Inne wdrażane są kameralnie, bez rozgłosu. Chcemy je poznać i docenić, by stały się inspiracją dla innych. Liczymy też na to, że nagroda Przewroty skłoni środowisko, które pragnie rozwoju nowoczesnych metod i form uczenia się, do podjęcia dyskusji o kształcie edukacji. Poszukania odpowiedzi na pytanie, jakiego przewrotu potrzebuje dziś edukacja, by najlepiej odpowiadać na wyzwania przyszłości.
Czekamy na zgłoszenia działań prowadzonych w szkole i w domu, w świecie wirtualnym i rzeczywistym, dla dzieci i dla dorosłych, lokalnie i szerzej, dotyczących różnorodnych zagadnień i przyjmujących dowolne formy.
Ich wyboru dokona kapituła o bardzo zróżnicowanym składzie. Znajdują się w niej osoby reprezentujące bardzo różne środowiska, punkty widzenia i typy wrażliwości. Wyróżnimy zespoły i osoby, których nowatorskie idee i konsekwentna działalność wnoszą nową jakość do edukacji.
Jakich inicjatyw szukamy?
- śmiałych, nowatorskich i przewrotowych,
- angażujących i inspirujących,
- nawiązujących do ważnych społecznie i aktualnych zagadnień,
- wspierających samodzielność myślenia i umiejętność wspólnego działania,
- włączających różne grupy osób
Kto może się zgłaszać?
- osoby fizyczne / zespoły takich osób pracujące w szkołach, fundacjach, stowarzyszeniach, startupach, instytucjach kultury czy działające na własną rękę,
- organizacje pozarządowe (np. fundacje, stowarzyszenia),
- jednostki organizacyjne wchodzące w skład systemu oświaty (np. szkoły),
- państwowe lub samorządowe instytucje kultury,
- uczelnie.
Można zgłaszać swoje inicjatywy i projekty innych.
Laureaci i laureatki otrzymają naszą autorską statuetkę oraz nagrodę finansową w wysokości 20 000 złotych. Zwycięzcy Przewrotów spotkają się podczas wyjątkowej gali, która odbędzie się w maju 2024 roku w Centrum Nauki Kopernik.
W naszym rozumieniu edukacja to cały ekosystem, obejmujący szerokie i różnorodne spektrum środowisk edukacyjnych – środowisko uczenia się. Jego częścią jest system oświatowy, wraz z formalną metodologią i narzędziami, a także cała gama działań nieformalnych. Uczenie się, tak jak praca naukowca, jest napędzane przez ciekawość. Dlatego zachęcamy do stosowania metody badawczej w procesie uczenia: zadawanie pytań, eksperymentowanie w poszukiwaniu odpowiedzi, weryfikacja, błądzenie, wyciąganie wniosków – krytyczne myślenie. Prawdziwą szkołą jest świat wokół nas. Najlepszym sposobem zdobywania wiedzy jest korzystanie z jego zasobów w procesie edukacji.
Centrum Nauki Kopernik to pomost, który łączy edukację formalną i nieformalną. W naszych działaniach czerpiemy z doświadczeń oraz najnowszych osiągnięć nauki. Chcemy zmieniać kulturę uczenia w Polsce – i nie jesteśmy sami. Przez 13 lat naszej działalności poznaliśmy wiele osób i instytucji, które myślą i działają podobnie ¬– to nauczyciele, organizacje pozarządowe, środowiska naukowe, wyższe uczelnie, samorządy, przedsiębiorcy. Przekonaliśmy się, że razem można działać szerzej, docierać dalej, korzystać ze sprawdzonych praktyk i unikać powielania błędów. W 2023 roku otworzyliśmy własne centrum badawczo rozwojowe – Pracownię Przewrotu Kopernikańskiego. Tu łączymy naszą wiedzę o uczeniu się z pasją do odkrywania świata i przetwarzamy je w nowe produkty, które pomagają doświadczać, poznawać, rozumieć. Razem z partnerami tworzymy scenariusze zajęć, eksponaty, treści i pomoce dydaktyczne wspierające uczniów w rozwijaniu kompetencji 21. wieku i podnoszące ich kapitał społeczny.
Marzymy o stworzeniu całego ekosystemu nowoczesnej edukacji, w którym znajdzie się miejsce dla wszystkich zainteresowanych. Nagroda „Przewroty” to kolejny krok na tej drodze. Konkurs pomoże odkryć innowacyjne inicjatywy, o których dotąd nie słyszeliśmy i poszerzyć krąg partnerów.
Więcej informacji: www.nagroda.kopernik.org.pl
Partner nagrody: BASF.
Patroni medialni: Nasze Miasto, Strefa Edukacji, Tygodnik Powszechny, Onet, Radio TOK FM, Polsat News.
(Źródło: Centrum Nauki Kopernik)
