W świecie nowoczesnych technologii programowanie stało się umiejętnością niezbędną w XXI wieku. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że przyszłość naszej cywilizacji to przyszłość cyfrowa. Wobec tego musimy wyposażyć również uczniów niepełnosprawnym intelektualnie w takie umiejętności, które pozwolą im samodzielnie funkcjonować we współczesnym świecie.
Jedną z nich jest umiejętność programowania. Na naszych zajęciach prowadzonych w ramach programu Mistrzowie Kodowania zachęcałyśmy uczniów ze SPE do twórczej aktywności, pokazując im, że nie trzeba być tylko odbiorcą cyfrowej rzeczywistości, ale można ją również współtworzyć.
Na podstawie naszych obserwacji widzimy, że umiejętność programowania przynosi wiele korzyści uczniom niepełnosprawnym intelektualnie. Wyposaża ich w ważne umiejętności życiowe takie jak planowanie, przewidywanie tego co się wydarzy, wdraża do samooceny, poza tym rozwija kompetencje społeczne, uczy zasad dobrej współpracy, efektywnego rozwiązywania zadań w grupie. Są to kompetencje potrzebne w dorosłym życiu i chętnie widziane na rynku pracy. Wielu naszych uczniów zmaga się z zaniżonym poczuciem własnej wartości, kodowanie buduje zaufanie do własnych możliwości uczenia się i tworzenia. Poza tym uczniowie trenują logicznego myślenia, ćwiczą umiejętność wytrwałego dążenia do celu, korygowania błędnych decyzji oraz cierpliwość.
Jak wobec tego uczyć programowania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi?
Otóż szkoła powinna tak zorganizować zajęcie żeby dziecko mogło odnieść sukces. Co więcej, dobrać takie narzędzi i metody nauczania, aby poprzez zabawę rozwijało ono kreatywność i nabywało nowe umiejętności. Na początek warto zaplanować takie aktywności, które dostarczą dziecku maksimum radości a przy okazji je rozwiną. Doskonałą propozycja są robotów takie jak Dash i Dot czy Pszczółka Bee Bot. Nieocenionym pomocą dydaktyczną jest Mata Mistrzów Kodowania, dedykowana do nauki logicznego myślenia oraz wstępu do programowania w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, przygotowana przez trenerów-nauczycieli w ramach programu Mistrzowie Kodowania Junior. Z powodzeniem można ją również wykorzystać podczas zajęć z uczniami niepełnosprawnymi intelektualnie.
Warto również skorzystać z bogatej oferty aplikacji na urządzenia mobilne, które oferują nam platformy Android i iOS. Zaproponowane przez nas aplikacje będą doskonałym wstępem do świata programowania. Niektóre są proste, inne trudniejsze ale wszystkie są darmowe i pozwalają rozpocząć programistyczną przygodę. Oto one:
Cargo Bot (iOS) –gra logiczna, która polega na odpowiednim poukładaniu kontenerów przy pomocy dźwigu.
The Foos (Android, iOS) – aplikacja edukacyjna wprowadzająca dzieci w świat programowania w zabawny i ciekawy sposób gdzie szczęśliwe stworzenia, inspirują dzieci do tworzenia kodu oraz uczą współpracy. Gra posiada w pełni wizualny interfejs, umożliwiający korzystanie z niej, nawet dzieciom bez umiejętności czytania.
LightBot (Android, iOS) – apka, w której dziecko steruje robocikiem, musi on dotrzeć do określonych pól na mapie i zapalić żarówkę.
Sctatch Jr (Android, iOS) – uproszczona wersja Scratcha w której dziecko programuje za pomocą klocków, tworząc interaktywne historyjki i gry.
Hopscotch (iOS) – aplikacja z zabawnymi postaciami, które dzięki młodym miłośnikom kodowania ożywają. Nauka odbywa się na zasadzie przesuwania i upuszczania bohaterów oraz przypisywania im konkretnych poleceń.
Think & Learn Code-a-pillar (Android, iOS) – aplikacja z kolorową, dopracowaną grafiką w której dziecko musi zaprogramować ruch gąsienicy, w taki sposób aby wyprowadzić ją z labiryntu.
Tynker (Android) – aplikacja, która poprzez gry w prosty i przystępny dla dzieci sposób tłumaczy podstawowe zasady programowania. Pozwala ona również stworzyć własną grę.
Daisy Dinosaur (iOS) – bardzo prosta aplikacja z przyjazną grafiką, pozwala na naukę nie tylko prostych komend, ale też pętli i całych sekwencji poleceń.
Kodable (Android, iOS) – aplikacja, w której zadaniem gracza jest niesienie pomocy rodzinie Fuzza – małego, stworka, który musi przebyć wiele labiryntów. Gra pozwala dziecku rozumieć czym jest algorytm i jak go stosować, aby osiągnąć założony przez siebie efekt.
Scratch (Windows, Linux, MacOS) – narzędzie stworzone przez MIT. Dostępny w języku poskim, gdzie programowanie odbywa się w sposób wizualny. Dziecko wykorzystując kolorowe klocki przypominające puzzle tworzy kod i animuje stworzone duszki.
Przedstawione narzędzia będziemy sukcesywnie opisywać na naszym blogu www.specjalni.pl - zapraszamy.
Notka o autorkach: Zyta Czechowska i Jolanta Majkowska są nauczycielkami w Zespole Szkół Specjalnych w Kowanówku i członkiniami społeczności Superbelfrzy RP. Prowadzą blog www.specjalni.pl. Niniejszy artykuł ukazał się w blogu Superbelfrów. Licencja CC-BY-SA.