Powrót do pracy wiąże się dla nauczycieli ze wzmożonym wysiłkiem głosowym, z którym będą mieli do czynienia regularnie przez najbliższe 10 miesięcy. Wielogodzinna praca głosem to dla pedagogów nie lada wyzwanie, na co wskazują statystyki. Przewlekłe choroby narządu głosu znajdują się na 3. miejscu najczęściej diagnozowanych w Polsce chorób zawodowych. Z tego powodu Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy (CIOP-PIB) zachęca nauczycieli, ale także przedstawicieli innych zawodów pracujących głosem oraz ich pracodawców do włączenia się w kampanię społeczną pn. „Pracuję głosem”.
Celem kampanii CIOP-PIB pn. „Pracuję głosem” jest promowanie wiedzy o higienie i emisji narządu głosu, zachęcanie do profilaktyki i badań diagnostycznych, promowanie leczenia i rehabilitacji zaburzeń głosu, a także zachęcanie do tworzenia optymalnych warunków w miejscu pracy głosem, po to, aby go nie forsować (m.in. poprzez właściwą adaptację akustyczną pomieszczeń do pracy głosem, zapewnienie nagłośnienia, właściwego mikroklimatu pomieszczeń). Inicjatywa ma charakter ogólnopolski i będzie trwać do końca 2024 r.
Jak podaje Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi na 3002 przypadki chorób zawodowych stwierdzonych w Polsce w 2023 r. aż 353 to przewlekłe choroby narządu głosu, co stanowi 11,8% wszystkich chorób zawodowych. W stosunku do 2022 roku liczba tych chorób wzrosła o 14,2%. Na 353 przypadki zdiagnozowanych w 2023 r. chorób narządu głosu (do których zalicza się jedynie 3 jednostki chorobowe: guzki głosowe twarde, wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych i niedowład mięśni wewnętrznych krtani z wrzecionowatą niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią) aż 348 dotyczy specjalistów nauczania i wychowania. Dane te pokazują, że problemy ze złą kondycją głosu przeważają w zawodzie pedagoga.
Nauczyciele, to, obok śpiewaków, grupa zawodowa najczęściej kojarzona z problemami z głosem. Nie oznacza to jednak, że to jedyne dwie grupy potrzebujące wiedzy o tym, jak prawidłowo dbać o głos. Pracownicy call center, przewodnicy miejscy, lekarze udzielający teleporad, instruktorzy fitness również używają na co dzień głosu w pracy i często są również niedostatecznie świadomi zagrożeń, jakie powoduje nadmierny wysiłek głosowy. Także dla osób pracujących zdalnie przydatne mogą być wskazówki, co robić, aby stworzyć optymalne warunki do pracy głosem.
W edukacji na rzecz zdrowego głosu ważne jest holistyczne podejście do tematu. Dbałość o zdrowy głos do pracy to nie tylko dbałość o higienę pracy głosem, naukę właściwego oddychania i emisji głosu. Ważna jest troska o ogólny dobry stan zdrowia pracowników, dlatego warto pamiętać o aktywności fizycznej, zapobiegać infekcjom górnych dróg oddechowych, kontrolować choroby przewlekłe (np. alergie, choroby refluksowe), i co równie istotne – ograniczać stres zawodowy, który w sytuacjach ekstremalnych może prowadzić nawet do utraty głosu, tzw. afonii.
Kampania „Pracuję głosem” skierowana jest głównie do pracodawców i działających na ich zlecenie specjalistów ds. bhp, lekarzy służby medycyny pracy, a także specjalistów zarządzania zasobami ludzkimi. Akcja ma zachęcać instytucje (w tym jednostki edukacyjne: szkoły, przedszkola, uczelnie), a także przedsiębiorstwa, organizacje działające na rzecz pracowników – np. związki zawodowe, stowarzyszenia branżowe, do podejmowania autorskich działań na rzecz promowania wśród pracowników wiedzy o tym, jak dbać o głos, który wykorzystują w codziennej pracy.
W serwisie internetowym kampanii www.ciop.pl/pracuje_glosem można znaleźć informacje dotyczące różnych aspektów pracy głosem, pobrać materiały do wykorzystania i dalszego upowszechniania, a także dowiedzieć się, jak włączyć się w kampanię. Centralnym wydarzeniem kampanii będzie konferencja pt. „Zdrowy głos w pracy nauczyciela”, dotycząca sposobów zapobiegania zaburzeniom narządu głosu i jego rehabilitacji. Konferencja odbędzie się 30 września br. w formie zdalnej. Szczegółowe informacje o wydarzeniu i możliwości rejestracji na nie pojawią się wkrótce w serwisie kampanii.
Partnerami strategicznymi kampanii „Pracuję głosem” są:
- Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi;
- Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu;
- Towarzystwo Otorynolaryngologów, Foniatrów i Audiologów Polskich;
- Polskie Towarzystwo Medycyny Pracy.
Inicjatywę patronatem honorowym objęli: Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Minister Zdrowia, a patronami medialnymi są – portal „Zdrowie Polaków” oraz miesięcznik „Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka”.
Więcej o kampanii na: www.ciop.pl/pracuje_glosem
(Źródło: Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy)
