Ocenianie wczesnoszkolne w Sejmowej podkomisji

Prawo uczniów do oceniana pomagającego się uczyć

Ocenienie bieżące powinno przede wszystkim pomagać uczniom się uczyć. Jest to podstawowy cel oceniania. Został on w wymieniony (wśród wielu innych) w odpowiednim zapisie przygotowywanej ustawy (Art. 44b. p. 5: „Ocenianie osiągnięć edukacyjnych (…) ma na celu udzielanie pomocy w nauce poprzez przekazanie uczniowi informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien się dalej uczyć”).

Jednak samo wyliczenie różnych celów oceniania wewnątrzszkolnego samo przez się nie stwarza prawnego zapewnienia realizacji najważniejszego celu oceniania. Zapis uzależnia wybór formy oceniania bieżącego od decyzji zapisanej w statucie szkoły, czyli podporządkowuje decyzje poszczególnych nauczycieli decyzji większości. W rezultacie najważniejszy cel oceniania może nie być realizowany, gdyż większość nauczycieli w szkole może zadecydować o formie oceniania nierealizującej tego celu.

Komitet Psychologii PAN o ocenianiu w edukacji wczesnoszkolnej

Ocenianie poprzez przekazywanie informacji pomagającej się uczyć jest szczególnie ważne w momencie rozpoczęcia nauki szkolnej. W przyjętym w odniesieniu do prac nad ustawą na zebraniu plenarnym w dniu 27 listopada 2014 roku stanowisku Komitetu Psychologii PAN stwierdzono: „Taki sposób oceniania wzmacnia wytrwałość uczącego się dziecka, buduje jego poczucie sprawstwa, w tym odpowiedzialności za własne działania, a w efekcie kształtuje zdolność samoregulacji, tak ważną w kolejnych etapach kształcenia oraz w życiu. Ocena według stopni, szczególnie gdy jest jedyną albo najczęstszą formą oceniania, nie niesie ze sobą prorozwojowej informacji zwrotnej dla dziecka, w głównej mierze służy porównywaniu dzieci ze sobą. We wczesnym etapie edukacji, kiedy dzieci dopiero opanowują różne strategie uczenia się, nie pomaga im w tym procesie, a w przypadku dzieci natrafiających na różnorodne trudności w uczeniu się może hamować ich motywację i być wręcz źródłem ich bezradności”.

Stopnie szkolne nie dają uczniom informacji pomagającej im się uczyć, a więc ta forma oceniania nie spełnia jednego z celów oceniania bieżącego. Dopuszczając dowolność wyboru przez szkołę formy oceniania, kreujemy sytuacje, gdy wybrany przez szkołę sposób nie zapewni uczniom prawa do informacji pomagającej im się uczyć.

Regulacje prawne (ustawa lub rozporządzenie) powinny wskazywać na konieczność zapisów w statucie szkoły (wewnątrzszkolny system oceniania) dających uczniom prawo bycia ocenianym poprzez informacje pomagające się uczyć.

Edunews.pl oraz Fundacja Think! popierają i uczestniczą w działaniach Koalicji „Dziecko bez stopni“ od jej zawiązania się.

(Źródło: komunikat Koalicji Dziecko bez stopni)