Powszechność dostępu do nowoczesnych mediów powoduje, że coraz więcej, coraz młodszych dzieci korzysta z internetu. Potwierdzają to wyniki badań przeprowadzonych na przełomie sierpnia i września br. przez TNS OBOP na zlecenie Fundacji Grupy TP. Według badań ponad 40% dzieci po raz pierwszy samodzielnie korzysta z internetu przed ukończeniem 9 roku życia.
Nie jest więc zaskakujące, że często młodzież jest o wiele bardziej biegła i zorientowana w obsłudze komputera niż ich rodzice, którzy często pierwszą styczność z internetem mieli dopiero w liceum. Pomimo tej technologicznej różnicy pokoleniowej to na nas dorosłych spoczywa odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom w sieci.
Oczywiście internet posiada wiele dobrych stron – umożliwia kontaktowanie się z przyjaciółmi, zdobywanie wiedzy i umiejętności potrzebnych w szkole oraz rozwijanie zainteresowań. Jednak wraz z rozwojem możliwości jakie daje korzystanie z sieci, wzrasta też skala zagrożeń internetowych, które mogą mieć negatywny wpływ na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie dzieci. Wśród tych zagrożeń możemy wymienić trzy kategorie:
Oczywiście internet posiada wiele dobrych stron – umożliwia kontaktowanie się z przyjaciółmi, zdobywanie wiedzy i umiejętności potrzebnych w szkole oraz rozwijanie zainteresowań. Jednak wraz z rozwojem możliwości jakie daje korzystanie z sieci, wzrasta też skala zagrożeń internetowych, które mogą mieć negatywny wpływ na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie dzieci. Wśród tych zagrożeń możemy wymienić trzy kategorie:
| • | Kontakt z niebezpiecznymi treściami, które mogą mieć szkodliwy wpływ na psychikę dziecka. Są to filmy, zdjęcia lub teksty o charakterze pornograficznym, prezentujące przemoc, promujące niezdrowe postawy i zachowania tj. hazard, używki, anoreksję, uczestnictwo w sektach itp. |
| • | Niebezpieczne kontakty, na które narażone są dzieci korzystające z komunikatorów, czatów i portali społecznościowych. Dzieci zawierające w ten sposób nowe znajomości, często podają obcym w sieci prywatne informacje, dane osobowe oraz umawiają się z osobami poznanymi w sieci na spotkania w rzeczywistym świecie, nie mówiąc o tym dorosłym. |
| • | Cyberprzemoc, czyli nowe oblicze przemocy rówieśniczej z wykorzystaniem różnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych, jak np.: poczta elektroniczna, czaty, komunikatory, strony internetowe, blogi, serwisy społecznościowe, itd. Akty cyberprzemocy mogą przyjąć bardzo różne formy, od publikowania lub rozsyłania ośmieszających, kompromitujących zdjęć i filmów po podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli. |
Wyniki badań pokazują, że większość rodziców jest świadoma tych niebezpieczeństw. Niestety wiedza ta nie ma przełożenia na działania – tylko 37% badanych ustaliło z dziećmi jak powinny reagować na nieodpowiednie treści znalezione w sieci. Dodatkowym problemem jest fakt, że dzieci zazwyczaj nie mówią nikomu o tym, że doświadczyły niepokojącej sytuacji i że dzieje im się krzywda.
Co możemy więc zrobić, aby uchronić najmłodszych przed niebezpieczeństwem w sieci?
Po pierwsze, interesuj się tym co robi dziecko na komputerze. Możesz na przykład ustawić komputer w mieszkaniu w ogólnodostępnym pomieszczeniu umożliwiającym obserwowanie monitora. Innym sposobem jest sprawdzanie w ustawieniach przeglądarki historii odwiedzanych stron lub zainstalowanie programu ochrony rodzicielskiej.
Wszystkie te działania nie zastąpią jednak rozmowy. Dlatego zachęcamy do zapytania swoich dzieci, co robią w internecie, czym zajmują się najczęściej itp. Internet jest wynalazkiem ich czasów, poproś więc, aby pokazało Ci jak spędza czas w sieci. Następnie przekaż mu jakie są Twoje oczekiwania. Wyjaśnij, że:
| • | nie powinno się podawać przez internet osobistych danych, takich jak imię, nazwisko, adres czy numer telefonu, |
| • | wiadomości od osób nieznanych można otwierać tylko w obecności osób dorosłych, ponieważ mogą zawierać wirusy lub zdjęcia o nieodpowiedniej treści, |
| • | nie należy spotykać się z osobami poznanymi w internecie bez Twojej wiedzy i kontroli. |
Bardzo ważne jest także poproszenie dziecka o zaufanie. Dzieci często obciążają się winą i zamykają w sobie. Dlatego dobrze jest zapewnić je, że mogą Ci o wszystkim powiedzieć, o każdej niepokojącej je sytuacji.
Na zakończenie rozmowy zachęcamy do podpisania z dziećmi symbolicznej umowy, zawierającej zasady bezpiecznego korzystania z internetu, a najmłodszym przyznanie dyplomu z wiedzy o bezpieczeństwie. Na stronie www.bezpiecznemedia.pl oraz www.sieciaki.pl znajdują się gotowe do druku umowy i dyplomy. Można je wydrukować i powiesić obok miejsca, w którym stoi w domu komputer. Zachęcamy także do sprawdzenia czy szkoła, do której uczęszczają Twoje dzieci prowadzi zajęcia dydaktyczne na temat bezpieczeństwa w internecie oraz na temat cyberprzemocy. Jeśli nie, możesz zachęcić wychowawcę, aby w klasie Twojego dziecka przeprowadził zajęcia na ten temat.
(Źródło: Lighthouse Consultants)
