Jak pobudzać swą naturalną kreatywność? Czy każdy może być artystą? Jakie techniki stosować, aby trenować nasz umysł do innowacyjności? Opowiada o tym artykuł Michaela Michalko „12 rzeczy, których nie nauczysz się w szkole o aspektach kreatywnego myślenia”. Przedstawiamy nieco skrócone opracowanie artykułu Michaela Michalko, autorytetu w dziedzinie kreatywności, opublikowanego na stronie PsychologyToday.com.
1. Jesteś kreatywny. Artysta nie jest osobą wyjątkową, każdy z nas jest swego rodzaju artystą. Każdy z nas rodzi się jako kreatywny, spontaniczny myśliciel. Jedyną różnicą pomiędzy tym, kto jest kreatywny i tym, kto nie jest, jest zwykła wiara. Kreatywni ludzie wierzą, że są kreatywni. Mając wyjątkową tożsamość i zestaw przekonań na własny temat, zaczynają dążyć do zdobycia umiejętności potrzebnych do wyrażenia siebie. Kiedy ktoś mówi ci, że nie jest kreatywny, wiedz, że rozmawiasz z kimś, kto się tym nie interesuje i nigdy nie będzie starał się być osobą myślącą kreatywnie.
2. Myślenie kreatywne to praca. Musisz mieć pasję i determinację, aby wprowadzać się w proces kreowania nowych pomysłów. Wszyscy kreatywni geniusze pracują ciężko, produkując niezliczone ilości idei, które w większości się nie sprawdzają. Fakt jest taki, że więcej beznadziejnych poematów napisali ci wielcy poeci, niż ci mniejsi. Thomas Edison stworzył 3000 różnych idei systemu oświetlenia, zanim wykreował z nich te bardziej praktyczne i przynoszące korzyści. Wolfgang Amadeus Mozart stworzył ponad 600 elementów muzycznych, włączając w to 41 symfonii, ponad 40 oper i rzesze innych w czasie swojego krótkiego kreatywnego życia. Rembrandt wyprodukował około 650 obrazów i 2000 rysunków, natomiast Picasso – więcej niż 20000 dzieł. Niektóre stanowiły arcydzieła, niektóre nie były lepsze od dzieł innych autorów tamtej epoki, inne były po prostu kiepskie.
3. Musisz przejść przez mechanizmy bycia kreatywnym. Kiedy przechodzisz przez fazy próbowania nowych pomysłów, energetyzujesz swój mózg, zwiększając liczbę połączeń między neuronami. Im częściej starasz się wpaść na nowy pomysł, tym bardziej aktywny staje się twój mózg, tym bardziej kreatywny stajesz się ty. Jeśli chcesz zostać artystą, a wszystko co do tej pory robisz to malowanie obrazka każdego dnia, staniesz się artystą. Być może nie kolejnym Van Goghiem, ale będziesz bardziej artystą niż ktoś, kto nigdy nie spróbował.
4. Twój mózg nie jest komputerem. Twój mózg bardziej przypomina dynamiczny system tworzący wzory aktywności, niż komputer, który je oblicza. Funkcjonuje dzięki kreatywnej energii zdobywanej poprzez reakcję na prawdziwe i fikcyjne doświadczenia. Możesz łączyć doświadczenia; właściwie to tworzyć je we własnej wyobraźni. Ludzki umysł nie potrafi dokładnie rozróżnić „aktualnego” doświadczenia od tego wyimaginowanego. To odkrycie pchnęło Einsteina do prowadzenia eksperymentów z wymyślonymi scenariuszami, które doprowadziły do jego rewolucyjnych idei o czasie i przestrzeni.
5. Nie ma jednej właściwej odpowiedzi. Kiedy starasz się wpaść na jakieś pomysły, nie cenzuruj ich. Nic nie zabija kreatywności tak, jak autocenzura pomysłów podczas ich wymyślania. Myśl o swoich pomysłach jak o możliwościach i generuj ich tak wiele, jak tylko potrafisz, zanim zdecydujesz się na jeden z nich. Świat nie jest czarny albo biały. Jest najczęściej szary.
6. Nigdy nie poprzestawaj na swoim pierwszym dobrym pomyśle. Zawsze staraj się znaleźć jeszcze lepszy. W 1862 r. Phillip Reis zademonstrował swoje odkrycie możliwości transmitowania muzyki przez kable. Był o krok od udowodnienia, że telefon mógłby transmitować mowę. Każdy niemiecki specjalista od komunikacji powstrzymywał go, przekonując, że telegraf jest wystarczająco dobry. Nikt nie kupiłby i nie używałby telefonu. 10 lat później, Alexander Graham Bell opatentował telefon. Spencer Silver odkrył dla firmy 3M nowy klej, mający sklejać rzeczy, które można bez uszkodzenia z powrotem rozkleić. Tak zrodziły się żółte karteczki do przyklejania. Thomas Edison w swojej pracy zawsze starał się „wspinać się” od jednego pomysłu do drugiego. W ten sposób zrobił postępy, zaczynając od telefonu (transmisji dźwięku), przez fonograf (nagrywanie dźwięku) po ruchome obrazy (nagrywanie obrazu).
7. Spodziewaj się, że eksperci będą negatywnie nastawieni. Im bardziej ktoś jest wyspecjalizowany i im bardziej staje się ekspertem, tym bardziej jego umysł jest ograniczony i skupiony na jednej rzeczy. Konsekwentnie, konfrontując się z nowymi ideami, eksperci będą dopasowywać je do tego, co uważają za prawdziwe. Nie będą starali się znaleźć sposobu, aby coś nowego mogło zadziałać i żeby się sprawdziło, gdyż byłoby to dowodem na to, że to, co uważali za absolutne, wcale absolutne nie jest. To dlatego, kiedy Fred Smith stworzył Federal Express, żaden ekspert od dostawy w USA nie dawał mu szans. Uważali oni, że gdyby ten system miał się sprawdzić, Poczta albo UPS już dawno by na to wpadli.
8. Zaufaj swoim instynktom. Nie daj się powstrzymać. Albert Einstein został wyrzucony ze szkoły, ponieważ jego sposób bycia miał negatywny wpływ na poważnych studentów. Nie zdał egzaminów wstępnych na studia i musiał przez kolejny rok uczęszczać do szkoły zawodowej, zanim został w końcu dopuszczony do egzaminów. Ponadto był jedynym studentem na roku, który nie dostał posady asystenta na Uniwersytecie, ponieważ żaden profesor nie dał mu rekomendacji. Jeden z profesorów nazwał Einsteina „najbardziej leniwym psem”, jakiego kiedykolwiek miała uczelnia. Rodzicom Beethovena powiedziano, że jest za głupi, żeby być kompozytorem. Koledzy Charlesa Darwina nazywali go głupkiem, a pracę nad biologiczna ewolucją – „eksperymentami głupka”. Walt Disney został zwolniony ze swojej pierwszej pracy w gazecie, ponieważ „nie miał wyobraźni”. Thomas Edison skończył tylko 2 lata szkoły średniej, był kompletnie głuchy na jedno ucho i słabo słyszał na drugie. Został zwolniony z pierwszej pracy jako parobek w redakcji gazety, a później z pracy jako telegrafista; a jednak został najsłynniejszym wynalazcą w historii USA.
9. Nie ma czegoś takiego, jak porażka. Za każdym razem, kiedy starasz się coś zrobić i nie odnosisz sukcesu, nie ponosisz porażki. Nauczyłeś się przecież, co nie działa. Zawsze pytaj: „czego nauczyłem się o tym, co nie działa?”, „Czy to może tłumaczyć coś, czego wcześniej nie umiałem wytłumaczyć?”, „Co odkryłem, czego nie udało mi się odkryć do tej pory?”. Za każdym razem, kiedy ktoś mówi ci, że nigdy nie popełnił błędu, wiedz, że rozmawiasz z kimś, kto nigdy nie próbował niczego nowego.
10. Nie widzisz rzeczy takimi, jakie są; widzisz je z własnej perspektywy. Interpretuj swoje własne doświadczenia. Wszystkie doświadczenia są neutralne. Nie maja znaczenia. Nadajesz im znaczenie interpretując je na swój własny sposób. Jeśli jesteś księdzem, wszędzie widzisz oznaki istnienia Boga. Jeśli jesteś ateistą, widzisz wszędzie oznaki tego, że Bóg nie istnieje. IBM zaobserwowało, że na świecie nie ma osobistego komputera. IBM zinterpretowało to w ten sposób, że nie ma na to zapotrzebowania. Wyrzutkowie z college’u - Bill Gates i Steve Jobs, spojrzeli na ten sam brak osobistych komputerów i zobaczyli w nim ogromne możliwości. Do Edisona, który pracował nad elementami oświetlenia, przyszedł raz asystent. Zapytał Edisona, dlaczego się nie poddał. „W sumie poniosłeś porażkę 5000 razy” – powiedział. Edison spojrzał na niego i powiedział, że nie wie, co asystent rozumie przez porażkę, ponieważ „odkrył 5000 rzeczy, które nie działają.”
11. Zawsze konfrontuj się z problemem według jego zasad. Nie ufaj swojemu pierwszemu spojrzeniu na problem, jeśli będzie zbyt podobne do sposobu, w jaki zazwyczaj myślisz. Zawsze spoglądaj na swój problem z różnych perspektyw. Zawsze pamiętaj, że geniusz tkwi w znalezieniu perspektywy, której jeszcze nikt nie znalazł. Szukaj różnych sposobów podejścia do problemu. Zapisz istotę problemu używając różnych słów. Przyjmij inną rolę, zastanów się, w jaki sposób widziałby to ktoś inny. Narysuj problem, stwórz model, formę. Wyjdź na spacer, rozejrzyj się za rzeczami, które metaforycznie reprezentują twój problem i staraj się odnaleźć, co je łączy (jak się ma rozbite okno w sklepie do mojego problemu z komunikacją z uczniami?). Zapytaj przyjaciół i nieznajomych, jak widzą ten problem. Zapytaj dziecko - jak rozwiązałby twój problem dziesięciolatek? Zapytaj dziadka. Wyobraź sobie, że problem jest tobą. Jeśli zmieniasz sposób patrzenia na rzeczy, rzeczy, na które patrzysz, zmieniają się.
12. Naucz się myśleć niekonwencjonalnie. Kreatywni geniusze nie myślą w sposób analityczny i logiczny. Konwencjonalni, logiczni, analityczni myśliciele są myślicielami, którzy wykluczają wszelkie informacje, które nie są powiązane z problemem. Szukają sposobów eliminowania możliwości. Kreatywni geniusze są myślicielami, którzy szukają sposobów, aby wszystko wziąć pod uwagę, włączając w to rzeczy, które zupełnie nie mają związku z problemem. Generowanie skojarzeń i powiązań pomiędzy niepowiązanymi tematami powoduje, że prowokują one różne wzory myślenia w mózgu. Te nowe wzory prowadzą do nowych powiązań, które odkrywają przed nimi różne sposoby widzenia informacji i różne sposoby interpretowania tego, na czym się skupiają. To właśnie sposób, w jaki powstają kreatywne i nowatorskie pomysły. Raz, Albert Einstein powiedział: „Wyobraźnia jest ważniejsza niż wiedza. Wiedza ogranicza się do tego, co wszyscy wiemy i rozumiemy, podczas gdy wyobraźnia obejmuje cały świat i wszystko, co kiedykolwiek będzie znane i rozumiane.”
(Źródło: PsychologyToday.com)
