Jak wynika z Raportu o Rozwoju Społecznym UNDP – Edukacja dla pracy – szkoły w Polsce uczą dużo, lecz nie przygotowują dobrze do życia zawodowego, zbyt wolno reagując na zmiany na rynku pracy i kształcąc pracowników w zawodach, na które nie ma zapotrzebowania. W rezultacie doświadczamy wysokiego bezrobocia wśród młodzieży, które może dalej pogłębiać się.
Głównym celem raportu Edukacja dla Pracy było przedstawienie rekomendacji dotyczących lepszego dostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy w Polsce. Jego autorzy analizowali zależności pomiędzy systemem edukacji a rynkiem pracy, badali kierunki rozwoju popytu na pracę oraz funkcjonowanie polskiego systemu edukacji, zwłaszcza pod kątem przygotowania absolwentów do wejścia na globalny lub krajowy rynek pracy.
Wyniki badań UNDP potwierdzają oceny opinii publicznej wyrażone kilka miesięcy temu w badaniach CBOS „Czy warto się uczyć?” i „Społeczny wizerunek polskiej edukacji”. Choć coraz więcej z nas wie, że wiedza opłaca się w życiu, większość z nas uważa, że szkoła nie uczy, jak sobie radzić w gospodarce rynkowej. Tymczasem umiejętność radzenia sobie na rynku pracy jest jedną z ważniejszych cech koncepcji edukacji przez całe życie. Ciągle bowiem zmuszeni jesteśmy doskonalić swoje kompetencje zawodowe, zgodnie z oczekiwaniami i wymaganiami pracodawców.
Jak zauważa Michał Boni, jeden z autorów raportu, edukacja w Polsce nie nadąża za zmianami na rynku. Mamy co prawda boom edukacyjny, coraz więcej Polaków chce zdobywać wiedzę i kwalifikacje zawodowe, z drugiej jednak strony uczelnie reprezentują bardzo różny poziom, zaś większość z nich praktycznie nie przygotowuje młodych ludzi do samodzielnego funkcjonowania na rynku pracy.
Autorzy opracowania uważają, że konieczna jest bardziej efektywna współpraca między samorządami, szkołami i biznesem. Należy zadbać oto, by szkoły miały dostęp do informacji o tym, jak kształtuje się zapotrzebowanie na pracowników na rynku pracy i mogły reagować z wyprzedzeniem na zmiany. Apelują o stworzenie systemu, który umożliwiłby zmianę zawodu, zwłaszcza osobom dziś mało aktywnym, a także o regularne analizy odpowiadające na pytanie, czego się uczyć, żeby mieć pracę.
Raport Edukacja dla Pracy dostępny jest na stronie UNDP.
(Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl, zajmuje się edukacją i komunikacją społeczną, realizując projekty społeczne i komercyjne o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Prowadzi także międzynarodowy serwis edukatorów ekonomicznych i finansowych EconomicEducator.eu).