Politechnika Łódzka, partner Ośrodka Rozwoju Edukacji w projekcie „E-podręczniki do kształcenia ogólnego”, rozpoczęła testy przykładowych rozdziałów e-podręczników. Wraz z ogólnodostępnymi zasobami edukacyjnymi rusza platforma internetowa www.epodreczniki.pl.
Podstawowym celem projektu „E-podręczniki do kształcenia ogólnego” jest opracowanie kompletu podręczników szkolnych w wersjach elektronicznych, obejmującego 62 e-podręczniki do wszystkich klas na każdym etapie edukacyjnym. Wraz z 2.500 zasobów edukacyjnych (filmy, mapy interaktywne, audiobooki, lektury) będą one bezpłatnie udostępniane uczniom, ich rodzicom i nauczycielom na specjalnej platformie internetowej. E-podręczniki zostały podzielone na moduły, które umożliwiają umieszczanie zasobów także na dowolnej platformie edukacyjnej, e-dzienniku, stronie szkolnej, blogu nauczycielskim. Stosowane licencje (Creative Commons – Uznanie autorstwa 3.0 Polska) pozwalają na korzystanie i powielanie dowolnych zasobów e-podręcznika.
W ciągu pół roku partner technologiczny projektu – Poznańskie Centrum Superkomputerowo - Sieciowe – przygotował pierwszą wersję oprogramowania platformy www.epodreczniki.pl, działającej na większości urządzeń stosowanych w edukacji (tabletach, laptopach, e-czytnikach, smartfonach), o różnych rozdzielczościach oraz systemach operacyjnych.
"Na tym etapie udało się przede wszystkim zdefiniować czym w wydaniu polskim ma być e-podręcznik, a jednocześnie wykreować otwarte standardy budowania i tworzenia elektronicznych podręczników. Każdy z nich może wyglądać inaczej, uwzględniać style autorskie, specyfikę przedmiotu i poziomu edukacyjnego. Już od samego początku prowadzimy prace z udziałem uczniów i nauczycieli, uważnie wsłuchujemy się w ich oczekiwania co do funkcjonalności e-podręcznika, bo przecież to do nich ten projekt jest przede wszystkim adresowany." – mówi dr Krzysztof Kurowski z PCSS.
Co warto podkreślić, platforma pozwala na łatwe i intuicyjne posługiwanie się cyfrowymi zasobami edukacyjnymi, niezależnie od zastosowanego sprzętu, także tego z niższej półki cenowej, przy jednoczesnym zachowaniu kompromisu między efektywnością a efektownością wyglądu. Aby korzystać z e-podręcznika nie jest także wymagane podłączenie do Internetu, platforma bowiem udostępnia treści w wersjach przewidzianych dla urządzeń pozbawionych dostępu do sieci, a nawet w formatach nadających się do klasycznego, papierowego wydruku. Jej zaletą jest także ułatwienie powszechnej edukacji niewidomym, niedowidzącym, niedosłyszącym oraz niesłyszącym uczniom. Ponadto jest ona zarządzana centralnie dzięki infrastrukturze udostępnianej przez PCSS, a nie ze szkolnych, lokalnych serwerów.
Kolejnym etapem wdrażania projektu „E-podręczniki do kształcenia ogólnego” jest przygotowanie treści z zakresu matematyki dla wszystkich poziomów edukacyjnych; realizacją tego zadania zajmuje się zespół ekspertów z Politechniki Łódzkiej. E-podręczniki, jako pierwsze podręczniki do matematyki, stosują metodę tzw. zadań generowanych. Oznacza to, że liczba ćwiczeń, jakie może rozwiązywać uczeń, jest nieograniczona. Niemożliwe jest więc odnalezienie ich wyników w Internecie – zadania te są bowiem generowane przez platformę, która inteligentnie dobiera współczynniki do zadań.
"Celem stosowanych rozwiązań jest nie tylko opracowanie rozwiązania dostosowanego do potrzeb współczesnej młodzieży, ale także zmiana modelu nauczania. E-podręcznik nie może być prostym przeniesieniem papieru na tablet czy komputer. Musi to być zaplanowane od początku środowisko uczenia się, pokazanie zastosowań matematyki w codziennym życiu, niezależnie od tego, czy są to funkcje, geometria, czy dodawanie. Takie rozwiązanie z powodzeniem wdrażane jest w USA i Kanadzie." – tłumaczy dr Jacek Stańdo z Politechniki Łódzkiej.
Fot.1. E-podręczniki będą mogły być używane także w smartfonach, co daje duże możliwości rozwoju mobilnej edukacji.
Warto podkreślić, że decyzja co do tego, czy w trakcie nauki korzysta się z podręcznika, z jakiego podręcznika (w tym e-podręcznika) i pomocy dydaktycznych korzystać będą uczniowie, należy do nauczycieli. Od nich zależy również, jaki kształt przyjmą nowoczesne lekcje, ile czasu uczniowie korzystać będą z komputerów, a także jaką formę przyjmie ich samokształcenie w domu.
Kluczową rolę nauczycieli w projekcie podkreśla także rządowy program „Cyfrowa Szkoła” (komponent „E-nauczyciel”), w ramach którego realizowane są szkolenia dla 20 tys. nauczycieli. Dotyczą one m.in. metodyki wykorzystywania nowych technologii na lekcjach. Ta inicjatywa, poprzedzająca powszechną cyfryzację, zdecydowanie ułatwi szkołom wdrożenie nowoczesnych technologii w sposób jak najbardziej przyjazny uczniom.
"Nie do przecenienia jest fakt, że dzięki e-podręcznikowi zabieramy kilka kilogramów ciężkiego papieru z uczniowskich tornistrów. Gotowy podręcznik w formie elektronicznej to tylko kilkadziesiąt megabajtów danych, mieszczących się z powodzeniem na każdym, lekkim e-czytniku dostępnym na rynku. Co więcej, rozwiązujemy tym samym problem jednej kopii podręcznika dla ucznia – z powodzeniem możemy więc śledzić postępy edukacyjne na szkolnym komputerze, tablecie dziecka jak i smartfonie rodzica" – dodaje koordynator projektu, Krzysztof Wojewodzic z Ośrodka Rozwoju Edukacji. ORE, jako publiczna placówka doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym, pełni funkcję lidera przedsięwzięcia i odpowiada za realizację rządowego projektu „E-podręczniki do kształcenia ogólnego”.
Fot.2. Widok wersji testowej e-podręczników na ekranie iPhone.
Zgodnie z zapowiedziami, 30 września 2013 roku uruchomiona została publiczna, testowa wersja platformy www.epodreczniki.pl wraz z przykładowymi rozdziałami e-podręczników do matematyki. Przez najbliższe dwa lata projektu stopniowo będzie zmieniać się zarówno jej funkcjonalność, jak i zakres prezentowanych e-podręczników. Warto podkreślić, że w prace nad kolejnymi treściami elektronicznych podręczników włączeni są także inni partnerzy projektu – Grupa Edukacyjna SA, Uniwersytet Wrocławski i Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu. Części podręczników przez nich tworzonych będą sukcesywnie prezentowane w przyszłym roku. Od września 2015 roku szkoły będą mogły korzystać z gotowych, bezpłatnych e-podręczników do 14 przedmiotów, dla szkoły podstawowej, gimnazjum i szkołach ponadgimnazjalnych.
Zdjęcia, adres relacji wideo i inne informacje związane z uruchomieniem testów e-podręczników są dostępne pod adresem: www.epodreczniki.pl/media.
Bieżący postęp prac technologicznych, jak również uwagi i pomysły związane z projektem można śledzić na specjalnie uruchomionym blogu platformy e-podręczników pod adresem: http://blog.epodreczniki.pcss.pl.
