Co ciekawego można robić w ramach przedmiotów takich jak wiedza o kulturze, a wkrótce również plastyka, filozofia czy etyka? Jakie projekty rozwijające kreatywność i dające im możliwość wypowiedzi i autorefleksji można zaproponować uczniom szkoły średniej? Kilka praktycznych, wypróbowanych na lekcjach pomysłów przed Wami.
Bardzo powszechnym przekonaniem jest to, że przeciętny uczeń szkoły średniej ma już technologię w małym paluszku, potrafi posługiwać się różnymi aplikacjami, a świat Internetu nie ma przed nim tajemnic. Moje doświadczenie pracy z młodzieżą niestety temu poglądowi przeczy. W tym roku szkolnym miałam okazję uczestniczyć w wykładzie prof. Jacka Pyżalskiego ogólnie rzecz biorąc na temat dzieci w sieci, najbardziej utknęła mi w pamięci konkluzja na temat wykorzystywania blogów w edukacji. Wbrew obiegowym opiniom dzieci piszą i redagują blogi niechętnie (wynika to z badań) i tylko dorośli postrzegają tą aktywność jako atrakcyjną dla uczniów. Przez wiele lat moi uczniowie prowadzili blogi w ramach pracy semestralne z przedmiotu wiedza o kulturze i z przykrością muszę przyznać, że większość z nich odtwórcza i zredagowana w jeden wieczór. Postanowiłam więc w tym roku spróbować czegoś innego. Idąc za radą prof. Pyżalskiego i zainspirowana warsztatami arteterapii prowadzonymi przez Martę Florkiewicz-Borkowską wymyśliłam dwie inne formy pracy semestralnej, które zaproponowałam uczniom. Założenie było proste. Zadanie nie może przekraczać kompetencji przeciętnego ucznia, miało dawać możliwość swobodnej wypowiedzi artystycznej i autorefleksji.
Challenge fotograficzny
To wyzwanie arteterapeutyczne, które zmodyfikowałam na potrzeby zadania. Uczeń otrzymywali kartę z tematem fotografii na każdy dzień miesiąca. Codziennie mieli wykonać zdjęcie na konkretny temat, który zawsze był na tyle ogólny, że pozostawiał sporo pole do interpretacji, ale przede wszystkim zmuszał do rozglądnięcia się wokół siebie i wnikliwiej obserwacji świata. Zdjęcia ponumerowane lub podpisane tematem miały trafić na padlet lub zostać umieszczone na prywatnym kanale np. instagramie. Ważna była kolejność i „spontaniczne” ujęcie tematu.
Migawki dziennikarskie
Tą formę aktywności wypróbowałam już wcześniej w ramach działań projektowych, teraz zaproponowałam to większej grupie uczniów w ramach wspomnianego projektu semestralnego. Zadanie polegało na utworzeniu padleta z migawkami dziennikarskimi czyli zdjęcie z krótki zapisem subiektywnych refleksji w czasie rzeczywistym. Przed rozpoczęcie zadania ważnego było podanie uczniom konkretnych wytycznych jaka konstrukcję ma mieć migawka i w jaki sposób korespondować ze zdjęciem. Tutaj przyda się trening tak zwanej „visual thinking routine” o której mam zamiar jeszcze coś napisać w przyszłości.
Co było wyzwaniem dla uczniów?
To co okazało się najtrudniejsze dla uczniów to systematyczność i konsekwencja, zwłaszcza przy realizacji challengu fotograficznego, oba zadania wymagały autorefleksji i oderwania się od odtwórczego spojrzenia na działanie. Tematy zdjęć i migawek były na tyle osobiste (np. osoba którą kocham, wspomnienie z dzieciństwa) że wykluczały metodę na wklej/wyklej.
Co się udało?
Challenge fotograficzny na który zdecydowała się większość moich uczniów dała im ogromną satysfakcję i poczucie zwycięstwa ( informacja z formularza ewaluacyjnego), ja miałam okazję poznać moich uczniów lepiej i dowiedzieć się sporo o ich pasjach i zainteresowaniach, o których często nawet nie wiedziałam. W większości wypadków projekty przyniosły satysfakcję zarówno uczniom ja i mi, a przede wszystkim nie miały znamion żmudnych zadań domowych. Nie ma nic bardziej naturalnego dla współczesnego ucznia niż robienie zdjęć i dzielenie się nimi z innymi, a dodatkowa refleksja zmuszała tylko do głębszego spojrzenia na swoje „migawki”.
Kilka przykładowych, uczniowskich padletów z migawkami i challengów fotograficznych:
Challenge fotograficzny:
https://padlet.com/20Aniaa01/jsvutyaxqb4z
https://padlet.com/natalia7312/8xz9frdkrmjf
Migawki:
https://padlet.com/Szczepan_M/wok
https://padlet.com/skrzypiec01/feqefygc2zj7
Notka o autorce: Izabela Wyppich jest nauczycielką przedmiotów artystycznych oraz historii w ZSO nr 1 Rudzie Śląskiej i członkinią grupy Superbelfrzy RP. Niniejszy artykuł ukazał się w blogu Superbelfrów i został nieznacznie zmieniony przez Marcina Polaka. Licencja CC-BY-SA.
