Szkoła wymaga od uczniów, aby się uczyli, a nauczyciele przekazują im, czego mają się nauczyć. To się nie zmienia od dawien dawna. Ale z drugiej strony nie starcza w szkołach czasu, aby rozmawiać o jednej z najważniejszych kompetencji kluczowych, a może i o najważniejszej – uczeniu się uczenia (ang. learning to learn). Dobrze, że MEN podjęło działania na rzecz zmniejszenia podstaw programowych, bo może dzięki temu znajdzie się czas w szkole, aby uczyć uczniów, jak mają się uczyć. A ważną pomocą dla nauczycieli mogą okazać się Vademeca opublikowane przez Instytut Badań Edukacyjnych.
Vademeca o uczeniu się uczenia dostosowane są do poszczególnych etapów edukacyjnych i są już dostępne do pobrania:
- Jak wspierać uczniów w samodzielnym uczeniu się? Vademecum dla nauczycieli klas I–III (PDF)
- Jak wspierać uczniów w samodzielnym uczeniu się? Vademecum dla nauczycieli klas IV–VIII (PDF)
- Jak wspierać uczniów w samodzielnym uczeniu się? Vademecum dla nauczycieli szkół ponadpodstawowych (PDF)
Vademeca powstały w oparciu o polskie i międzynarodowe badania naukowe dotyczące efektywnego uczenia się oraz sprawdzone praktyki edukacyjne. Przygotowali je wspólnie eksperci z Instytutu Badań Edukacyjnych, nauczyciele praktycy z Centrum Edukacji Obywatelskiej oraz badacze z Uniwersytetu SWPS.
W tych materiałach znajdziemy omówienie podstaw prawnych dotyczących zmian w zadawaniu prac domowych oraz mechanizmów i uwarunkowań uczenia się, ale przede wszystkim konkretne informacje i wskazówki, jak wspierać uczniów i uczennice w tym, żeby chcieli i potrafi samodzielnie się uczyć. Przedstawiono w nich między innymi sześć strategii uczenia się, które wg badań są najskuteczniejsze, pokazano, jak zaplanować lekcję, żeby uczniowie maksymalnie z niej skorzystali, omówiono zagadnienia związane z udzielaniem informacji zwrotnej i motywowaniem uczniów. W vademecach zamieszczono także scenariusze zajęć z uczniami z przykładami prac domowych oraz konkretne pomysły i przykłady z praktyki szkolnej.
Instytut Badań Edukacyjnych planuje też opracowanie kolejnych poradników dotyczących uczenia się – dla uczniów i rodziców (wkrótce).
(Źródło: IBE, opr. red.)