„Porozmawiajcie w parach” jest techniką nauczania ogólnie znaną wśród nauczycieli, promuje ją też ocenianie kształtujące. Mimo, że jest znana, nie do końca wykorzystujemy jej potencjał. W tym wpisie przedstawię więcej korzyści płynących z jej stosowania.
Angażuje ona wszystkich uczniów i pozwala im uczyć się od siebie wzajemnie. Jednak nie jest to technika powszechnie używana. Sceptycy zarzucają jej stratę czasu, który może być wykorzystany na realizacje programu szkolnego. Uważają, że to uczeń ma samodzielnie poszukiwać odpowiedzi. Również obawiają się, że uczniowie w parach mogą rozmawiać na poboczny temat.
Jest jednak wiele korzyści z rozmawiania w parach. Jeśli ta technika wejdzie na stale do nauczania, to uczniowie przyjmują ją naturalnie, czują się bezpiecznie, łatwiej podejmują wyzwania.
Kiedy warto szczególnie ją stosować?
Omówienie celu lekcji
Po podaniu celu lekcji warto poprosić uczniów, aby porozmawiali w parach – jak rozumieją cel lekcji. Dzięki temu uczniowie lepiej sobie uświadamiają, do czego będą w czasie lekcji dążyć. Wyjaśniają sobie wzajemnie niejasności związane z celem lekcji.
Aktywowanie wcześniejszej wiedzy
Nauczyciel po podaniu tematu lekcji lub jej celu prosi uczniów, aby w parach porozmawiali o tym, co już na dany temat wiedzą. Dzięki temu uczniowie dzielą się swoim doświadczeniem i lepiej są przygotowani do pracy nad nowym tematem.
Odpowiedź na pytanie
Nauczyciel zadaje pytanie i prosi uczniów, aby porozmawiali w parach przed udzielaniem odpowiedzi na pytanie. Dzięki temu uczniowie mogą podzielić się swoimi opiniami z innymi i pogłębić myślenie na temat pytania. Zwiększa się również poczucie bezpieczeństwa uczniów.
Podsumowanie
Na zakończenie lekcji nauczyciel może poprosić uczniów, aby w parach porozmawiali na temat tego, czego się nauczyli. Dzięki temu ich refleksja jest głębsza i lepiej mogą ocenić, na ile poznali temat i co jest dla nich jeszcze nie całkiem jasne.
Wyjaśnienie nieporozumień
Jeśli cokolwiek nie jest jasne dla uczniów, można zamiast natychmiast im wyjaśniać zadnienie, poprosić ich o próbę wyjaśnienia w parach. Zmobilizuje to uczniów do myślenia, i również pozwoli im wyjaśnić wątpliwości w parach.
Zadawanie pytań przez uczniów
Warto zachęcać uczniów do zadawania pytań związanych z tematem.
Można poprosić uczniów, aby w parze zastanowili się, na jakie pytania chcieliby uzyskać odpowiedź. Jest to łatwiejsze, gdy myślą na dany temat dwie osoby niż tylko jedna.
Jeśli przyzwyczaimy uczniów do rozmów w parach, to można polecić, aby podzielili się tym, o czym w nich rozmawiali. Można poprosić wybrane pary do wypowiedzi i potem zapytać, czy inne pary maj coś do dodania.
Technika pracy w parach może być stosowana na każdym etapie kształcenia i w każdym wieku uczniów.
Ocenianie kształtujące zaleca procedurę zadawania pytań, które bardzo dobrze się sprawdza:
- Zaraz zadam Wam pytanie, będziecie mieli … minut na zastanowienie się nad odpowiedzią.
- Będziecie poszukiwać odpowiedzi w parach.
- Proszę o niepodnoszenie rąk. Po upływie wskazanego czasu wylosuję jedną z par do udzielania odpowiedzi na forum klasy.
Uczniowie szybko przyzwyczajają się do tego schematu. Ten sposób pracy z pytaniami powoduje, ze wszyscy uczniowie myślą nad odpowiedzią i korzystają wzajemnie ze swojej wiedzy. Zwiększa też poczucie bezpieczeństwa, gdyż odpowiedzialność dzieli się pomiędzy parę.
Notka o autorce: Danuta Sterna jest byłą nauczycielką matematyki i dyrektorką szkoły, ekspertką oceniania kształtującego. Współpracowała z Centrum Edukacji Obywatelskiej tworząc programy szkoleń i kursów. Jest autorką książek i publikacji dla nauczycieli, propaguje ocenianie kształtujące w polskich szkołach, prowadzi też swoją stronę: OK nauczanie.
Ostatnie komentarze