Po pierwsze: zainteresować innowacjami

Pierwszy cel szkoły – edukacyjne innowacje
Pierwszym edukacyjnym celem szkoły powinno być racjonalne planowanie i realizowanie edukacyjnych innowacji, wspieranie ich i promowanie w środowisku oświatowym, tak te w obszarze szkoły jako wspólnoty i na każdym z jej przedmiotów nauczania. O szkolnych innowacjach napisano już sporo. Jej reformatorzy od lat domagają się innowacyjności szkoły, a jak w praktyce jest? Temat wraca jak bumerang. Dlaczego obecnie, w czasach prawie powszechnego wykorzystywania Internetu i tworzenia jego zasobów, rewolucji w uczeniu się, ustawicznych reform szkoły – czyli w czasach zwanych epoką cyfrową - wraca się do tematu innowacji ze zdwojoną mocą? Dlaczego dziś potrzebujemy innowacyjnej edukacji i nowoczesnej oświaty? Dlaczego obecnej szkole potrzebni są innowacyjni nauczyciele? Czy to zadanie jest jej edukacyjnym priorytetem?

Pierwszy cel nauczycieli – innowacyjna szkoła
Interesująco i w sposób motywujący o potrzebie planowania i realizowania nowych innowacji w szkole, w powszechnym i koniecznym wymiarze napisał niedawno w „Dyrektorze Szkoły” dr Jan Fazlagić (2010), w dodatku do miesięcznika pn. „Niezbędnik Dyrektora”, pod inspirującym tytułem Dlaczego potrzebujemy innowacyjnej oświaty? Materiał warto poznać, bo przekonuje. Nadaje się na szkoleniowy temat rady pedagogicznej i rzeczową, bardzo użyteczną dyskusję nauczycieli o potrzebie zmian w edukacji. Warto w szkole wykorzystać!

Pierwszy cel nauczania – działania wspierające rozwój
Większość obecnych projektów edukacyjnych i innowacji kieruje się na lepsze, ciekawsze wspieranie indywidualnego rozwoju uczniów. Tymczasem, niektórzy wskazują, że szkoła często uczy po staremu i nie akcentuje odpowiednio w swej pracy działań skierowanych na indywidualny rozwój każdego ucznia. Na przykład Piotr Janicki - w artykule pt. Rozwój - słowo zapomniane? – upowszechnionym w „Dyrektorze Szkoły” (2008 nr 7), nie tylko pyta, czy słowo „rozwój ucznia” został w szkole zapomniany, ale stwierdza, że w praktyce „szkoła wiedzowa” trzyma się dobrze. Obecne więc innowacje edukacyjne (szkolne) powinny koncentrować się na tym, jak lepiej, czyli interesująco dla uczniów i skutecznie wspierać uczniowski rozwój?

Pierwszy cel motywowania – budzenie i rozwijanie zainteresowań uczniów
Niedawno treścią artykułu: Po pierwsze: rozwój zainteresowań ośmieliłem się przypomnieć nauczycielom - czytelnikom portalu, że w szkolnej edukacji epoki cyfrowej ważny jest powszechny dostęp i wykorzystywanie zasobów Internetu, ale ważniejsza jest praca nad budzeniem i rozwojem indywidualnych zainteresowań poznawczych uczniów. One są przecież silniejsze od wiedzy i umiejętności. W zasadzie wystarczy je rozbudzić, wywołać i po prostu zapalić kogoś do czegoś – i mamy go po swojej stronie. Trafnie rozbudzona ludzka ciekawość - ale nie ta „zwykła”, lecz pogłębiona, świadoma, silniejsza - sama pragnie wiedzieć więcej, rozumieć lepiej, umieć sprawniej i często też mieć więcej. Z wielu względów, w tym o dydaktycznym charakterze, przemawia za tym, że warto postawić na budzenie i rozwój zainteresowań poznawczych uczniów (i nie ograniczać się w tym do pracy w kole zainteresowań), bo one są mocnym motywatorem ludzkich myśli, poszukiwań, emocji, dążeń i praktycznych działań. Warto je promować!

Pierwszy cel doskonalenia nauczycieli – zainteresowanie ich innowacjami
Wśród ważnych celów, wręcz kluczowych, podstawowych, w zawodowego doskonalenia nauczycieli trzeba na pierwszym miejscu postawić wspólne starania o to, aby szkoła była dla uczniów ciekawsze. Jacek Strzemieczny napisał o tym nieco mocniej w swym artykule Szkoła musi być ciekawsza. Wskazał też, że najciekawszą metodą pracy dla uczniów jest metoda grupowych projektów. Być może i nauczycieli, w ramach ich doskonalenia, metoda ta zainteresuje?

Pilnym więc zadaniem jest obudzenie u nauczycieli zainteresowania innowacjami, przekształcenie ich naturalnej ciekawości nowościami we względnie trwałe zainteresowanie, bo jest ono faktycznie celem (wartością) wyjątkowym, wręcz bezcennym w rozwoju każdego nauczyciela i szkoły. To rzeczywiste zainteresowanie, nie deklaratywne, pozorowane, znacząco wpływa na chęci do uczenia się i doskonalenia, rozwój kluczowych umiejętności zawodowych nauczycieli, jak:

»	ciekawe organizowanie uczenia się treści nauczanego przedmiotu,
»	sprawne, racjonalne i kreatywne myślenie przyczynowo-skutkowe,
»	samodzielne poszukiwanie nowych informacji, materiałów edukacyjnych i wiedzy,
»	podnoszenie jakości pracy nad sobą i własnych kompetencji osobistych i zawodowych,
»	odważne podejmowanie i rozwiązywanie różnych problemów,
»	współdziałanie z innymi i liczenie się z ich opinią,
»	oraz praktyczne działanie na rzecz poprawy sprawności organizacyjnej i jakości edukacji.

 

Wydaje się, że z wielu względów te ww. edukacyjne cele nauczycielskiego doskonalenia warto upowszechnić, podjąć oraz zamienić na konkretne szkolne zadania i przygotować do realizacji.

(Notka o autorze: dr Julian Piotr Sawiński, nauczyciel konsultant Centrum Edukacji Nauczycieli w Koszalinie, członek zespołu e-Redakcji Edunews.pl)