Jak i kiedy przekazywać krytyczne uwagi?

Naukowcy z Uniwersytetu w Toronto doszli do wniosku, że:

• osoby które potrafią same sobą sterować i kontrolować siebie lepiej korzystają z krytycznych uwag o swojej pracy,
• trudniej przyjmowane są uwagi krytyczne, gdy osoba jest zmęczona,
• w miarę upływu dnia krytyczne uwagi są mniej akceptowalne,
• łatwiej jest przyjąć krytykę od osoby, którą darzymy szacunkiem.

Wiadomo, że bez uwag korygujących trudno się poprawić, ale jednocześnie krytyka wywołuje opór, który uniemożliwia uczenie się. Z jednej strony chcielibyśmy się rozwijać, a z drugiej chcemy, aby nasza praca była od razu bez zarzutu.

Co zrobić z tym dylematem?

Szkoła oparta jest na przekazywaniu uwag krytycznych. Jak w takim razie przekazywać je, aby pomagały uczniom się uczyć.

Kilka wskazówek:

• Nie przekazujmy uczniom uwag krytycznych, gdy są zmęczeni i gdy już zakończyli pracę. Większe efekty można uzyskać przekazując informacje, które uczniowie mogą jeszcze wykorzystać do lepszego wykonania pracy.
• Warto przekonać uczniów, że każda informacja zwrotna jest dla nich prezentem i nauczyciel chce uczniowi pomóc, a nie zganić go.
• Z negatywnymi uwagami do pracy ucznia warto poczekać chwilę, nie przekazywać ich, gdy uczeń ma jeszcze emocjonalny stosunek do wykonanej pracy, np. tuż po wygłoszonej prezentacji.
• Połączyć uwagi krytyczne z uwagami pozytywnymi o pracy ucznia, bazować na pozytywach.

Dodam jeszcze dwie wskazówki ważne w ocenianiu kształtującym (nie zawarte w wynikach badań), ale bardzo ważne do udzielania informacji zwrotnej uczniom:

• wszelkie uwagi do pracy ucznia powinny odnosić się do wcześniej zapowiedzianych kryteriów sukcesu,
• uwagi dotyczą pracy ucznia, a nie jego osoby.

Przypis:

[1] The best time to give feedback, LinkedIn, https://www.linkedin.com/feed/news/2522764

Notka o autorce: Danuta Sterna – była nauczycielka matematyki i dyrektorka szkoły, ekspertka merytoryczna w programie Szkoła Ucząca Się (SUS) (prowadzonym przez CEO i PAFW), autorka książek i publikacji dla nauczycieli, propaguje ocenianie kształtujące w polskich szkołach. Niniejszy wpis pochodzi z jej bloga w partnerskiej platformie Edunews.pl – www.osswiata.pl.