Pracownia przyrody. Nowy pomysł dla szkół podstawowych

Typografia
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times

Centrum Nauki Kopernik opracowało wstępną rekomendację wyposażenia pracowni przyrody dla klas IV-VI szkół podstawowych. Lista pomocy dydaktycznych i materiałów do wykorzystania wynika z zalecanej metody pracy nauczyciela z uczniem (polegającej na zastosowaniu w czasie lekcji metody badawczej - charakterystycznej dla warsztatu pracy naukowca).fot. Fotolia.com

W metodzie tej nauczyciel jest przewodnikiem towarzyszącym uczniowi w jego procesie uczenia się. Stwarza okazje do samodzielnego poszukiwania, rozbudza i podtrzymuje ciekawość, wzmacnia motywację, wspiera zaangażowanie, zachęca do współpracy z innymi - wspólnego doświadczania i rozwiązywania problemów. Dzięki temu uczeń podejmuje inicjatywę, jest aktywny, zadaje pytania, szuka odpowiedzi, wyciąga wnioski. Lepiej rozumienie prawa nauki i może rozwijać swoje kompetencje. 

W pierwszym semestrze nadchodzącego roku szkolnego projekt „Pracownia przyrody” będzie testowany w wybranych szkołach w Polsce.

Założenia projektu „Pracownia przyrody” prezentowane były w trakcie konferencji „Pokazać - Przekazać”, organizowanej po raz ósmy przez Centrum Nauki Kopernik (22-23.08) w Warszawie. W tym roku uczestnicy zastanawiali się, jak angażowanie uczniów w proces uczenia wpływa na kształtowanie kluczowych kompetencji oraz jakie metody pracy z nimi mogą w największym stopniu wspierać ich indywidualny rozwój i rozbudzać kreatywność. Rozmawiali o nowych technologiach w edukacji, o rozbudowywaniu warsztatu pracy nauczycieli i stosowaniu w dydaktyce postępowania badawczego, które w przyszłości będzie istotą pracowni przyrody i praktyki szkolnej.

Społeczeństwo oczekuje, że szkoła rozwinie w młodych ludziach kompetencje ułatwiające radzenie sobie z wyzwaniami, jakie stawia współczesny, szybko zmieniający się świat. Skuteczne wyszukiwanie informacji, zdolność selekcjonowania ich oraz wykorzystywania do rozwiązywania problemów – to pożądane umiejętności.

Wykształcenie zdolności krytycznego myślenia i umiejętności samodzielnego odkrywania reguł możliwe jest wtedy, gdy nauczyciel wspiera, a nie wyręcza ucznia. Dlatego za tytuł tegorocznej konferencji „Pokazać-Przekazać” wybrano słowa Marii Montessori: „Pomóż mi to zrobić samodzielnie”. Słowa te podkreślają znaczenie samodzielności i aktywności w procesie uczenia się oraz definiują rolę oraz cel pracy nauczyciela, który jest „animatorem zachęcającym ucznia do coraz większej samodzielności poznawczej”.

„Nieprzypadkowo zdecydowaliśmy się na zaangażowanie w tworzenie pracowni przyrody w klasach IV-VI. Dzieci w tym wieku, aby naprawdę zrozumieć pojawiające się w trakcie lekcji trudne, abstrakcyjne pojęcia, muszą dotknąć, doświadczyć i poczuć - ważne są ich pozytywne emocje i przeżycia towarzyszące uczeniu. Rekomendowana przez nas metoda nauczania przez odkrywanie oraz towarzyszące jej wyposażenie pracowni pozwalają na połączenie teorii z praktyką. Dzięki nim nauka przestaje być oderwana od życia, a dziecko zyskuje samodzielność i staje się aktywnym twórcą swojej wiedzy“ – mówi Anna Dziama, kierownik Działu Edukacji Centrum Nauki Kopernik.

Lekcje przyrody - poprzez odwołanie się do otaczającego nas świata, tego co bliskie każdemu człowiekowi - umożliwiają wyjście poza ramy treści zawartych w podręczniku. Nowa formuła pomaga lepiej zrozumieć środowisko i jego zależności, ale przede wszystkim podsyca ciekawość, wspiera rozwój motywacji wewnętrznej do uczenia się oraz wzmacnia kompetencje społeczne i komunikacyjne. Edukacja przyrodnicza przestaje być ograniczona do murów szkolnych i staje się elementem działań, przygotowujących ucznia do mierzenia się z wyzwaniami współczesnego świata.

Testy projektu „Pracownia przyrody” będą odbywały się od października 2014 r. do lutego 2015 r., w 10 wybranych szkołach podstawowych z różnych województw, w klasach IV-VI.

Lekcje przyrody - w klasie oraz w terenie - mają bazować na zestawie 30 autorskich działań w zakresie edukacji przyrodniczej, prowadzonych metodą nauczania przez odkrywanie oraz wykorzystujących rekomendowane pomoce dydaktyczne. Weźmie w nich udział prawie dwa tysiące uczniów.

Rezultaty oraz wnioski z przeprowadzonego pilotażu wzbogacą aktualną, wstępną rekomendację; nadadzą jej także bardziej praktyczny charakter. Zostaną uwzględnione przez Centrum Nauki Kopernik przy opracowaniu kompleksowej, ostatecznej wersji, obejmującej: opis metody pracy nauczyciela z uczniem na lekcjach przyrody, rekomendowane i przetestowane w szkołach przykładowe działania, scenariusze postępowania wraz z listą koniecznego sprzętu i materiałów, rekomendacje dla organizacji pracy w szkole oraz wnioski z przygotowania nauczycieli do pracy z wykorzystaniem zalecanej metody.

Efekty pilotażu posłużą także Ministerstwu Edukacji Narodowej do upowszechnienia nowej formuły edukacji przyrodniczej w szkołach podstawowych. Będzie to możliwe dzięki funduszom unijnym dostępnym w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (POWER), z których samorządy będą mogły korzystać w nowej perspektywie finansowej.

Projekt „Pracownia przyrody” (pełna nazwa „Opracowanie i pilotaż aktywnych metod pracy nauczyciela z uczniem opartych na metodzie badawczej”) współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Jest on elementem programu „Przewrót Kopernikański”, który Centrum Nauki Kopernik realizuje od ponad roku, przy wsparciu Ministerstwa Edukacji Narodowej ze środków unijnych.

(Źródło: Centrum Nauki Kopernik)

Jesteśmy na facebooku

fb

Ostatnie komentarze

Robert Raczyński napisał/a komentarz do ADHD: gdy mózg dziecka uczy się chronić
Z zainteresowaniem przeczytałem ten artykuł, który stara się przybliżyć środowiskowy wymiar ADHD. Ni...
Ppp napisał/a komentarz do ADHD: gdy mózg dziecka uczy się chronić
Po prostu to nie dzieci są złe, tylko system niedopasowany. Oczywiście dotyczy to nie tylko ADHD, al...
Szanowny Panie profesorze. Najkrócej można by napisać tak: 'stare chłopy narzekajo, że je baby nie k...
Nel napisał/a komentarz do Win-Win Barbary Nowackiej
A ja nie miałam złudzeń. Wszak obecna władza miała już wcześniej swoje 8 lat i szału nie było. Szko...
Maciej M. Sysło napisał/a komentarz do Luka pomiędzy nauczaniem a uczeniem się
Każdego nauczyciela interesuje, czy jeśli uczeń wykonał zadanie (zbudował robota czy inny obiekt, ro...
Marcin Polak napisał/a komentarz do Win-Win Barbary Nowackiej
Zgoda w 100% - dowodów na to, że politycy z prawej i lewej mają edukację narodową w najgłębszym "pow...
A co to jest ten dar? Coś wrodzonego czy coś wyuczonego? Tak jak można nauczyć się opowiadania tak m...
Ppp napisał/a komentarz do Luka pomiędzy nauczaniem a uczeniem się
A czy ta informacja zwrotna jest do czegokolwiek potrzebna?Jeśli jestem dobry, to o tym wiem i inf. ...

E-booki dla nauczycieli

Polecamy dwa e-booki dydaktyczne z serii Think!
Metoda Webquest - poradnik dla nauczycieli
Technologie są dla dzieci - e-poradnik dla nauczycieli wczesnoszkolnych z dziesiątkami podpowiedzi, jak używać technologii w klasie