W debacie o edukacji często pomijamy głos samych uczniów, którzy z pewnością wiedzą, czego oczekują po współczesnej szkole. Ponieważ nie ma podobnych badań w Polsce, warto posłuchać, co na ten temat mają do powiedzenia ich amerykańscy rówieśnicy. Portal eSchoolNews zadał pytanie swoim czytelnikom: co uczniowie najbardziej chcieliby zmienić w swojej szkole?
Niewielu uczniów ma odwagę powiedzieć, co im się oficjalnie w szkole nie podoba. Czynią to najczęściej w portalach społecznościowych, radziej w klasie. Co najczęściej słyszą nauczyciele od swoich podopiecznych na temat szkoły i uczenia się? Takich badań w Polsce chyba jeszcze nie przeprowadzono, gdyż nie traktuje się uczniów w dyskusji o edukację podmiotowo. Ich głos jest niesłyszalny w debacie publicznej, co nie znaczy, że są oni nieświadomi tego, co chcieliby zmienić w procesie swojej edukacji.
Zapewne jednym ze stale powracających pytań jest: po co się tego nam uczyć? Narzucany program i archaiczny dla wielu uczniów system klasowo-lekcyjny jest – niestety – szalenie oderwany od kontekstu realnego świata, w którym żyją uczniowie. Nic więc dziwnego, że trudno pokazać uczniom cel i sens podejmowanego przez nich wysiłku. Chyba że założymy, że jest nią zdawalność egzaminów z wysoką ilością punktów. To chyba jednak nie to powinno być sednem uczenia się.
Amerykańscy uczniowie zwracają uwagę na kilka podstawowych zagadnień. Poniższe zestawienie zostało opracowane w oparciu o wypowiedzi nauczycieli podsumowujące ich nieformalne rozmowy z uczniami:
5. Interaktywne technologie
„Moi uczniowie klasy IV szkoły podstawowej chcą używać na większą skalę interaktywnych technologii. Mam w klasie jeden komputer dostarczony przez szkołę i trzy, które przyniosłam sama. Służą one uczniom do nauki matematyki, pisania, wyszukiwania informacji, a także do gier matematycznych i językowych. Uczniowie chcą też więcej czasu poświęcić na refleksję o tym, czego się uczą. Zwłaszcza, że oczekują więcej praktycznej nauki, chcą eksperymentować, dyskutować i zastanawiać się, co zaobserwowali, a następnie powtarzać te czynności. Zbyt często, z powodu przeładowanego programu, na głębsze zrozumienie problemów nie starcza im czasu.”
4. Nauczyciele-mentorzy
„Uczniowie potrzebują nauczycieli, którzy ich szanują i dbają o nich, którzy angażują ich w uczenie się i pokazują związek nauki z życiem, a nie tylko mówią im, czego mają się nauczyć.”
3. Innowacje
„To co, najczęściej słyszę od młodych ludzi, to że ich nauczyciele są <<nudni>>. Czy nie moglibyśmy sprawić, żeby lekcje były ciekawsze? Rozumiem, że są testy etc, ale moglibyśmy uczynić klasę nie przerażającym, ale gościnnym, miłym miejscem.”
„Uczniowie wykazują potrzebę ciągłego uczenia się, ale w sposób bardziej zabawowy, kreatywny.”
„Jako matka trzech córek (VIII, V i III klasa), jedno słyszę najczęściej: mają one dość szkoły, bo jest <<nudna>>. Kiedy pytam, co robią w szkole, to brzmi jak powtórka ze wszystkiego, co sama robiłam w ich wieku na lekcjach. A jednak życie moich dzieci jest inne niż 30 lat temu, choćby ze względu na znaczne zmiany technologiczne, wpływające na każdy aspekt naszego życia. Staram się proponować im zajęcia edukacyjne w domu poprzez różne strony internetowe i gry – one same wtedy chłoną wiedzę! Tak więc, jako nauczyciel, słyszę błagania uczniów, aby przemówić do nich językiem współczesnych technologii – używając tych narzędzi, z których korzystają w domu i włączyć je w zajęcia szkolne."
2. Możliwość wyboru
„Podstawową kwestią, jaką dzieciaki chcą od edukacji wyraża się w jednym słowie: wybór.”
„Nasza szkoła jest bardzo demokratyczna, a nasi uczniowie mówią zdecydowanie: <<Chcemy możliwości uczestniczenia w podejmowaniu decyzji>>.”
"Uczniowie chcą wybierać, co robią na zajęciach, czym zajmują się w klasie. Chcą mieć wpływ na to, co czytają i o czym piszą, na jakim poziomie chcą się uczyć matematyki, wyboru opcji zajęć dodatkowych. Uczniowie często pytają: <<dlaczego nie możemy się nad tym zatrzymać?>> - albo z powodu trudności albo zainteresowania danym tematem. Tak więc możliwość wyboru nie może być tylko opcją dostępną dla nauczyciela, trzeba stwarzać młodym szansę rzeczywistych wyborów w szkole.”
1. Odniesienie nauki do rzeczywistości
„Wiedza musi odnosić się do rzeczywistego świata, jak np. zajęcia z edukacji finansowej, aby wyposażyć w nią uczniów przed skończeniem studiów.”
„Moi studenci skarżą się, że mają za mało praktycznych zajęć, opartych na eksperymentach.”
„Najczęściej słyszę od uczniów: dlaczego muszę się tego uczyć?”
„Nasi uczniowie naprawdę pragną przenieść proces uczenia poza mury szkoły. Chcą każdego dnia poznawać i doświadczać z pierwszej ręki, jak mogą wykorzystać swoją wiedzę do funkcjonowania w rzeczywistości.”
(Źródło: eSchoolNews.com)
