Jak się uczyć konektywnie, czyli lepiej?

Oto krótka podpowiedź (propozycja), jak uczyć się konektywnie, czyli lepiej, ciekawiej, skuteczniej i przyjemnie? (są 4 główne cechy - będą 4 krótkie odpowiedzi = podpowiedzi, czyli 4 części artykułu). Część wstępna, pierwsza ukazała się już w Edunews.pl (patrz: Jak się uczyć konektywnie, czyli inaczej?).

Ranga uczenia się
Trudno jest w krótkim edunews’ie podjąć choćby najważniejsze problemy czy cechy uczniowskiego uczenia się w szkole i uczenia się dorosłych, czyli ludzkiego uczenia się w ogóle. Przecież już tysiące badań o tym zrobiono i grube tomy o psychologii i dydaktyce uczenia się napisano. A stale od nowa o nim się myśli, rozważa i koncypuje. W szkole stale poszukuje się innowacji dotyczących ciekawszych form i metod uczenia się. Dość powszechnie już stosuje się aktywizujące metody uczenia się i nauczania. To i dobrze, bo uczenie się jest, i powinno być, najważniejszych słowem w szkole i pierwszym jej zadaniem.

Niedawno w redakcji czasopisma „Edukacja i Dialog” odbyła się interesująca debata o tym, czy polska obecna szkoła uczy uczenia się? (patrz: O umiejętności uczenia się). W tym artykule Anna Raczyńska, powołując się na treści raportu „Polska 2030” przypomina, że umiejętność uczenia się jest uważana w gospodarce rynkowej za klucz do samorealizacji i sukcesu. Podobną wysoką rangę w szkole powinna uzyskać sama wiedza i umiejętności uczenia się, nie zaś przedmiotowe treści merytoryczne. Nowoczesne koncepcje dydaktyczne sugerują odejście od uczenia się wiedzy faktograficznej na rzecz uczenia się strategii i kreatywnego działania.

Umiejętność uczenia się
Ponadto Anna Raczyńska ubolewa, że polska szkoła nie rozwija tej ważnej w szkole i codziennym życiu kompetencji. Wskazują na ten brak także autorzy innych publikacji. W czasie ww. debaty jej uczestnicy zastanawiali się, w jaki sposób zbudować szkolny system, który pozwoliłby szkole wyznaczać nowe cele? Problem ten jest w istocie rzeczy wyjściowym w procesie zmian obecnej polskiej szkoły. A może nauczyć uczniów stawiać sobie osobiste cele edukacyjne. Szerzej o tym jest np. w artykule pt. Jak uczyć uczenia się geografii? Stawiać klarowne i osobiste cele (w: „Geografia w Szkole” 2009 nr 1, s.11-16).

Jeśli prawdą jest, że obecnie polska szkoła nie uczy uczniów, jak się uczyć? – to zasadne są pytania: jak tego uczyć i kiedy? (na jakim etapie edukacji?), w jaki sposób uczyć skutecznych strategii uczenia się oraz jak sprawdzić i ocenić nabytą (rozwiniętą) sprawność uczenia się uczniów? Problem wymaga szerszego potraktowania, ale krótko mówiąc – to dziecko w szkole podstawowej powinno dowiedzieć się, jak się skutecznie uczyć oraz jak ćwiczyć i doskonalić własne umiejętności uczenia się różnymi metodami oraz formami pracy.

Istotne pytania o uczenie się
Ważnych pytań o szkolne i osobiste uczenie się jest dużo. Warto najpierw sobie samemu odpowiedzieć, jak, gdzie, kiedy i z jakim skutkiem się uczę? Napisać to sobie, przeanalizować, zestawić i zinterpretować, aby dla siebie samego wysnuć wnioski o możliwości jego usprawnienia. Stąd pierwsza myśl: Jak się uczyć konektywnie, czyli inaczej? Druga z kolei: Jak się uczyć konektywnie, czyli lepiej? Trzecia część tego artykułu podejmie ciekawość w uczeniu się i będzie miała tytuł: Jak się uczyć konektywnie, czyli ciekawiej? Czwarta może mieć tytuł: Jak się uczyć konektywnie, czyli skuteczniej? A kolejna, np.: Jak się uczyć konektywnie, czyli przyjemniej? Zapraszam do przeczytania, komentowania artykułów i dyskusji!

Potrzeba uczenia się
Uczenie się jest potrzebne – to powszechnie wiadomo. W pierwszej części przypomniano, że „ludzkie uczenie się jest ważną potrzebą: ustawiczną, uniwersalną i nieskończoną, bo trwa całe życie. Jest konieczne i obowiązkowe. Niektórzy jednak mają dreszcze na dźwięk obowiązków i rygorów, bo lubią wolność. Postawiono w niej ważne pytanie, dlaczego dla wielu nie jest ono przyjemne i radosne? A przecież może być inaczej. Co można zrobić (podpowiedzieć, zaproponować, pokazać, doradzić innym, w tym uczniom w ramach poszczególnych przedmiotów nauczania), aby uczenie się stało się lepsze od obecnego, ciekawsze, skuteczniejsze i przyjemniejsze?

Lepsze uczenie się
Wiadomo dość powszechnie, że uczniowie się uczą do konkretnego sprawdzianu, a potem szybko zapominają wyuczone treści. Komu potrzebne jest takie uczenie się o niskiej skuteczności? Lepsze uczenie się – to takie, które daje lepsze efekty, w krótszym czasie, przy mniejszych nakładach sił i środków, czyli jest po prostu efektywne. Ale, jak się uczyć lepiej? Pytanie może wydać się niektórym dziwne, bo tysiącom, a może nawet milionom młodych ludzi szkolna nauka kojarzy się raczej z obowiązkiem, przymusem chodzenia do szkoły i odrabiania lekcji (czasem mało sensownych, a czasem nawet zbędnych). Szkoła jest obowiązkiem koniecznym, ale niestety często też przykrym, stresującym i czasem smutnym. Trzeba więc zmienić szkolne uczenie się tak, aby stało się ono lepsze od obecnego, ciekawsze, skuteczniejsze i przyjemniejsze, czyli konektywne? (cdn.)

Przeczytaj również w Edunews.pl: