Nie mam pewności, czy „Katarynka” jest "be", czy też OK. W sumie, na dziś, to nieważne, bo jest i trzeba nam ją „oswoić”. Co robię, żeby nam było z nią przyjemnie? Albo chociaż ciekawie? Tak jak w ubiegłych latach "potraktowałam" „Katarynkę” Kolbem, bo bardzo go kocham i się z nim nie rozstaję.
I. Doświadczenie
To mogą być po prostu dźwięki. Tajemniczy Kolb? No nie. Wystarczą dźwięki katarynki, które przywitają wchodzących uczniów, przypominam, że można je znaleźć na przykład tu, ale też w wielu innych miejscach w sieci.
Nie wierzycie? Spróbujcie. Zobaczycie zaskoczenie i uśmiechy. I mamy etap pierwszy, czyli DOŚWIADCZENIE.
Poza tym w ramach inicjacji cyklu Kolba możemy zaserwować:
- Intrygujące zdjęcie (pies przewodnik).
- Przebranie nauczyciela (ciemne okulary).
- Krótką opowieść (storytelling, fajna bywa własna historia nauczyciela, nawet wymyślona).
- Niezwyczajną aranżację sali (wystarczą umieszczone tam i ówdzie kartki).
- Stworzenie emocjonującej sytuacji (wejście do sali z zamkniętymi oczami).
- „Wejście w buty” (muzeum, „Niewidzialny dom”, kino sensoryczne itp.).
- Zapisywanie swojego imienia alfabetem Brajla.
II. Refleksja (refleksyjna obserwacja)
Tu zgodnie z cyklem Kolba jest przestrzeń na REFLEKSJĘ.
Sprawdzają się rutyny myślenia krytycznego (np. „Pomyśl, znajdź parę, podziel się”, „Widzę, myślę, zastanawiam się”, „Most”, „Kolor, symbol, obraz”, „12 pytań”).
Zobaczmy na przykład, jak zadziałała rutyna 12 pytań. Dajemy wyzwanie dzieciom, żeby podały 12 pytań, które im się nasuwają w związku z DOŚWIADCZENIEM.
Ważne – pytania są otwarte, nie mogą się rozpoczynać od partykuły „czy”. Proponuję tę aktywność zaprojektować dla grup (5 minut). I całkiem możliwe, że nie dadzą rady ułożyć 12 pytań (zwykle do 5-6 pytania idzie szybko, potem już niekoniecznie) ważne, żeby podjęli wyzwanie!
Pojawiły się pytania (powtarzające się lub podobne pominęłam):
Co to za muzyka? Po co ta muzyka? Dlaczego pani puściła muzykę? Dlaczego ta muzyka jest tak dziwna? Jak wyglądali kataryniarze? Dlaczego nie ma dziś katarynek? Kiedy grały katarynki? Jak wyglądały katarynki? Skąd pani ma taką muzykę? Jak się gra na katarynce? Dlaczego ta muzyka jest taka dziwna?
To nie są tylko pytania. Kiedy je czytamy, następuje niezwykły moment wspólnego zastanawiania się, refleksji właśnie, a o to przecież chodzi. Wspólnie też grupujemy pytania tematycznie i znajdujemy na nie odpowiedzi.
III. Wnioskowanie, teoria, wiedza
Czy podaję tu gotowce? Nieeeeeee… W tej fazie Kolba jest miejsce na przykład na:
- Wyzwania, zagadki.
- Stacje zadaniowe, escape room.
- Narzędzie MK – mapa – przykład, wniosek.
- Budowanie wiedzy metodą.
Dla „Katarynki” wymyśliłam tym razem escape room. Zainteresowanych materiałem zapraszam na bloga.
IV. Zastosowanie, eksperymentowanie
Tu jest miejsce na tworzenie własnych projektów i prac na bazie poprzednich aktywności. To na przykład mogą być:
- gry planszowe wykonane przez uczniów,
- prace stylistyczne (wypracowania) inspirowane wiedzą o lekturze (np. w połączeniu z kartami metaforycznymi lub kostkami opowieści),
- tworzenie kart postaci inspirowanych wiedzą o bohaterach lektury,
- projektowanie przez uczniów „stolików lekturowych”.
W naszej przygodzie z „Katarynką”:
- Trenowaliśmy opis postaci pana Tomasza, poprzedzony wizualizacją tej postaci (KSU do opisu).
- Redagowaliśmy w zespołach ogłoszenie, do którego KSU jest tutaj, co kończy się oceną koleżeńską (między grupami).
- Tworzyliśmy wynalazek, który poprawi codzienne życie osób niewidomych, KSU można pobrać tutaj.
- Do cyklu lekcji z lekturą oczywiście też KSU.
A co z klasówkami z lektury i stopniami? Ale jak to, nie sprawdzamy? Nie wstawiamy ocen? Ależ sprawdzamy i monitorujemy rozwój kompetencji, czyli wiedzy, postaw i umiejętności, czyż nie? Jeśli macie wątpliwości, przeczytajcie ten wpis raz jeszcze.
Ależ oceniamy – informacją zwrotną – ustną, koleżeńską, w ramach samooceny i od nauczyciela również. Wszystko to składa się na ocenianie bieżące. W „bonusie” mamy zgodność oceniania z przepisami.
Dzięki temu „Katarynka” nie jest powodem pojawiania się niechcianych emocji, a nawet było ekscytująco, na przykład przy kodowaniu swojego imienia alfabetem Brajla (który znajdziecie tu na przykład) i tworzeniu swojego wynalazku. Czego i Wam życzę!
Notka o autorce: Zofia Przystup jest nauczycielką języka polskiego, historii, wos. Terapeutka pedagogiczna, certyfikowana trenerka myślenia krytycznego 1., 2. i 3. poziomu, trenerka liderów edukacji, ambasadorka "Wiosny w edukacji", ma ponad trzydziestoletnie doświadczenie w uczeniu się z dziećmi i młodzieżą. Niniejszy tekst ukazał się w blogu Superbelfrów. Licencja CC-BY-SA.
