Podstawą edukacji jest relacja. Chyba nikogo dzisiaj nie trzeba do tego przekonywać. Czas pandemii pokazał, co dzieje się z uczniem, nauczycielem, rodzicem, gdy tej relacji nie ma, albo jest ona znacznie ograniczona. Czy możemy to zmienić?
Owszem. W ostatnich latach, gdy szkoliłem rady pedagogiczne w zakresie nowoczesnych technologii wciąż słyszałem, że komórka, tablet czy komputer są zagrożeniem dla budowania więzi. Dyrektorzy przechwalali się nieraz, że w ich szkołach obowiązuje zakaz używania telefonów komórkowych. Przekonywałem. Często bezskutecznie, albo budząc opór, że to nie tak. Dziś możemy dokonać w sobie rewizji tego poglądu. To od nauczyciela bowiem zależy, czy wykorzysta nowoczesne technologie tylko do swoich działań edukacyjnych, przedstawi jako zagrożenie współczesnych czasów, czy pomyśli jednak o nich jako o narzędziach, dzięki którym można zbliżyć się do ucznia i nawiązać więź.
Nic nie zastąpi kontaktu nauczyciela i ucznia twarzą w twarz. To oczywiste. W dobie pandemii, nieustannego zalewu nowych narzędzi, warto jednak pomyśleć o tym, jak wykorzystać narzędzia TiK do budowania mostów, integracji, rozwiązywania problemów i nawiązania dialogu. To podstawa. Gdy nie ma relacji, trudno iść dalej. Trudno skutecznie zmotywować ucznia, trudno skutecznie zmotywować się nawet samemu. Bo najlepsza edukacja dzieje się wtedy, gdy jest dobra relacja. Gdy jej nie ma, bywa trudnej. Albo źle.
Integracja z użyciem nowoczesnych technologii może być dla ucznia wbrew pozorom ciekawsza i bliższa i wcale nie musi być gorszą siostrą realnej komunikacji. Dzięki narzędziom TiK możemy się zobaczyć, możemy rozmawiać. Strach by pomyśleć, co by było w czasach pandemii, gdybyśmy właśnie nie mieli ani telefonu, ani laptopa i internetu.
Chcecie się zintegrować dzięki TiK? Pokażę Wam, jak to zrobić.
Pierwszym narzędziem, którego używam do budowania więzi jest Mentimeter. Dzięki niemu mogę zadać uczniowi pytanie w czasie rzeczywistym, na które on odpowiada przy użyciu swojego telefonu komórkowego, albo okna przeglądarki internetowej. W Mentimeterze możemy zrobić chmurę wyrazową, burzę mózgów, zadać pytanie o to, co uczniowie lubią, z czym mają problem, jakie są ich pasje. I może paradoksalnie nawet chętniej odpowiedzą, bo odpowiedzi uczniów pojawiające się na ekranie są anonimowe. Mój film dotyczący tego narzędzia można zobaczyć tu:
Chcecie się integrować za pomocą kodów QR? Nic prostszego. W Waklelecie można stworzyć całą ich kolekcję i zaskoczyć ucznia nowoczesnym podejściem do pierwszych wspólnych chwil:
Z pomocą przychodzą również inne narzędzia zazwyczaj wykorzystywane do działań dydaktycznych. W popularnej Canvie możemy dzięki opcji zapraszania do edycji zrobić coś wspólnie (np. film, czy plakat), a wykreślanka może być ciekawie użyta także na godzinie wychowawczej. Jak to zrobić? Jakich narzędzi używać? Już spieszę z pomocą:
Dzięki Loonapix uczniowie mogą się zaprezentować za pomocą swojego zdjęcia, do którego wybiorą ramki czy też otoczenie. Możemy ich potem zapytać, co to o nich mówi i dlaczego wybrali taki, a nie inny kontekst.
Jedną z moich ulubionych form integracji są ruletki. Dzięki nim możemy umieścić w kole fortuny szereg pytań, np. Co lubisz jeść? Co jest dla Ciebie ważne? Kim chciałbyś zostać? Czego najbardziej się obawiasz? Uczeń kręci kołem fortuny, losuje pytanie, odpowiada na nie, a my go w ten sposób poznajemy. Przykładową ruletkę integracyjną możecie znaleźć tutaj:
Wróciliśmy do szkół. Nie wiemy, na jak długo. Warto pomyśleć nie tylko o tym, jakich narzędzi użyjemy do układania testów, sprawdzianów i egzekwowania wiedzy, ale przede wszystkim o tym, jak poznać swoich uczniów, jak zbudować z nim coś, co jest największą wartością edukacji – relację, której nie pokona żadna ocena i żaden problem, ani nawet… monitor.
Zapraszam do swojej grupy na Facebooku. Pełno w niej inspiracji i wartościowych narzędzi – także do budowania relacji w dobie pandemii koronawirusa: https://www.facebook.com/groups/progresownia.
Notka o autorze: Dariusz Martynowicz jest nauczycielem języka polskiego i wiedzy o kulturze. Członek grupy Superbelfrzy RP. Właściciel firmy Czas na progres sp. z o.o. i twórca grupy na FB: Progresownia. Fascynat twórczych lekcji i nowoczesnych technologii w nauczaniu. Zwycięzca wielu ogólnopolskich konkursów dotyczących wykorzystania ICT w szkole. Trener edukacyjny. Microsoft Innovative Education Expert w roku szkolnym 2019/20 i 2020/21. Jego zainteresowania skupiają się przede wszystkim na: sketchnotingu w szkole, ICT w nauczaniu, pracy metodą projektu, kreatywności i relacyjności w edukacji.
