We współczesnym świecie znajomość języków obcych to podstawa sukcesu - szkoła powinna zapewniać uczniom naukę języków obcych na wysokim poziomie. Trudne jest to do osiągnięcia, jeśli skupimy się na standardowych dialogach i nauce gramatyki, a nie na doskonaleniu sztuki komunikowania się i czerpania z kultury kraju, którego język poznajemy.
Znajomość języków obcych to wciąż pięta achillesowa Polaków. Nauka angielskiego, niemieckiego czy innych języków zaczyna się nieraz już w przedszkolu, a mimo to, według badań wskaźnika kompetencji językowych Komisji Europejskiej, blisko 43% Polaków posługuje się wyłącznie językiem ojczystym (2013). Nauka języków obcych wpisana jest w podstawę programową na wszystkich poziomach kształcenia, ale tylko połowa Polaków deklaruje, że zna co najmniej jeden język obcy. Czy mamy osobisty problem z nauką języków (nie jesteśmy dość utalentowani?), czy może problem leży w metodach i technikach nauczania, a może po prostu nie chce nam się uczyć języków obcych?
Trudno znaleźć jednoznaczną odpowiedź. Duże znaczenie ma tu świadomość językowa i chęć uczenia się (dość niska wśród dorosłych Polaków). Na siłę nie uda się nikogo nauczyć języków i dopiero sytuacja zawodowa (np. wymagania pracodawcy) mogą zmienić tu indywidualne podejście. Z drugiej strony zawsze możemy podnosić poziom nauczania języków w szkołach i na uczelniach. I o tym właśnie jest e-poradnik 45 minut. Praktyczny poradnik dla nauczycieli języków obcych z serii Think!.
Aleksander Lubina jest innowatorem jeśli chodzi o nauczanie języków. Stosuje wiele nowoczesnych narzędzi i technik na swoich zajęciach (w gimnazjum), ale nie to jest najważniejsze. Wydaje się, że jego sukcesy pedagogiczne w największym stopniu wynikają z umiejętnego tworzenia uczniom warunków do uczenia się zgodnego z osobistymi preferencjami. To uczeń jest u niego w centrum uwagi, uczeń też często prowadzi zajęcia dla innych uczniów. W końcu to dla nich są lekcje, a nie dla gadającego nauczyciela. Nie chodzi tu też o realizację programu nauczania według podręcznika - żaden podręcznik nie jest tu dostatecznie dobry i nigdy nie będzie. Dużo ciekawszych materiałów do nauki komunikowania się w języku obcym dostarcza nam życie. Podobnie nie chodzi tu o rozwijanie umiejętności tłumaczenia tekstów kultury w języku obcym na ojczysty. Bardziej chodzi o zanurzenie się w kulturze kraju, którego język staramy się poznać. Wreszcie, nie ma sensu przyjmowanie sztywnych ram oceniania. Przecież również obcokrajowcy popełniają błędy językowe w swoim ojczystym języku. Celem nauki powinno być po prostu rozwijanie swobody rozmawiania z drugim człowiekiem w określonym języku. Na doskonalenie umiejętności językowych jest zawsze czas, kiedy już nie boimy się rozmawiać.
Poradnik stanowi unikalny zbiór doświadczeń i przemyśleń doświadczonego nauczyciela języków obcych, który chce się podzielić z innymi nauczycielami, zwłaszcza młodszymi, pewną wizją kształcenia kompetencji językowych oraz swoim warsztatem pracy. W poradniku tym najwięcej odniesień jest do języka niemieckiego - ale tak naprawdę porady Aleksandra Lubiny i spostrzeżenia stosują się do nauki każdego języka, nawet ojczystego. Warto zapoznać się z nimi i zastosować na własnych zajęciach.
Poradnik stanowi pogłębiony, uporządkowany i poszerzony zbiór felietonów Aleksandra Lubiny, które ukazywały się na łamach Edunews.pl w 2013 r. Polecamy lekturę nauczycielom języków obcych, którzy chcieliby poprawić skuteczność i atrakcyjność swoich zajęć.
Publikacja z serii: Think! – Wirtualna Biblioteka Nowoczesnego Nauczyciela i Ucznia. ISBN: 978-83-63286-11-8. Wydanie pierwsze: październik 2013. Dostępne w Edustore.eu oraz aplikacjach Edustore na urządzenia mobilne z systemami Android i iOS.
(Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl, zajmuje się edukacją i komunikacją społeczną, realizując projekty społeczne i komercyjne o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Jest również członkiem grupy Superbelfrzy RP).