Skąd nauczyciel ma wiedzieć, czy metody nauczania, które stosuje są skuteczne? Na jakiej podstawie ma wybrać metody nauczania, które warto stosować? Które z metod są przebadane ze względu na efektywność? Część informacji nauczyciel wynosi ze studiów przygotowujących do zawodu, ale pojawią się nowe badania i nowe metody.
Najczęściej nauczyciele przyzwyczają się do stosowanych metod i stosują tylko te wypróbowane, nie weryfikując skuteczności nowych. Przez to skazują się na mały efekt swoich wysiłków.
W zeszłym roku uniwersytet australijski Monash przeprowadził ankietę wśród prawie 500 nauczycieli z 414 szkół w Nowej Południowej Walii, Wiktorii, Australii Południowej i Queensland, której celem było zbadania, w jaki sposób nauczyciele wykorzystują badania i dowody na skuteczność metod nauczania.
83% nauczycieli uważa, że wykorzystanie badań może pomóc w poprawie wyników uczniów. Jednak 45% uważa, że nie ma dostępu do badań lub brak im czasu na ich studiowanie. Ponadto 32% nauczycieli oświadcza, że nie czuje się pewnie w analizowaniu i interpretowaniu badań.
Profesor John Hattie twierdzi, że prawie wszystko, co nauczyciel wprowadza do swojego nauczania poprawia osiągnięcia uczniów. Dzieje się tak dlatego, że wszystkie celowe działania nauczyciela owocują lepszymi wynikami.
Hattie ustalił wielkości efektów dla ponad stu głównych interwencji. Wielkość efektu zero oznacza, że stosowana interwencja nie ma wpływu na osiągnięcia uczniów, ujemny wskaźnik świadczy o zmniejszeniu osiągnięć, a pozytywny jest wtedy, gdy innowacja poprawia osiągnięcia. Zdaniem profesora warto stosować te interwencje, dla których wskaźnik sięga powyżej – 0,4.
Mamy zatem wielkie badania, które określają skuteczność przebadanych 100 interwencji. Z częścią tych badań można się zapoznać w książce profesora Johna Hattiego pt. Widoczne uczenie się dla nauczycieli, która została przetłumaczona na język polski i jest dostępna w księgarni internetowej Civitas.
Jeden ze sposobów na „nauczenie z wykorzystaniem dowodów”, to studiowanie badań naukowych, ale jest też możliwość przeprowadzania badań samodzielnie.
Do tego potrzebne jest zadanie pytanie, czy moje metody i interwencje poprawiają uczenie się moich uczniów? Trudno jest zobaczyć skutek działania jednej interwencji, przeważnie widzimy kompleksowe skutki. Dlatego warto działać wspólnie z innymi nauczycielami w szkole. Jak mówi John Hattie już rozmowa na ten temat, dyskusja i wspólny wybór metod mogą poprawić skuteczność.
Australijskie standardy zawodowe zalecają nauczycielom ocenianie własnych programów nauczania na podstawie dowodów, w tym informacji zwrotnych od uczniów, danych wynikających z ocen oraz opinii rodziców.
Na pewno jest to dodatkowy obowiązek dla nauczyciela, ale jeśli uda się wybrać, wypróbować i zbadać skuteczność metod nauczania, to stosowanie tych skutecznych może bardzo poprawić pracę nauczyciela i wyniki uczniów.
Notka o autorce: Danuta Sterna – była nauczycielka matematyki i dyrektorka szkoły, ekspertka merytoryczna w programie Szkoła Ucząca Się (SUS) (prowadzonym przez CEO i PAFW), autorka książek i publikacji dla nauczycieli, propaguje ocenianie kształtujące w polskich szkołach. Niniejszy wpis pochodzi z jej bloga w partnerskiej platformie Edunews.pl – www.osswiata.pl. Inspiracja artykułem Rebecca Vukovic w TeacherMagazine.com.
