W ostatnim czasie termin „sztuczna inteligencja” zdobył ogromną popularność w przestrzeni komunikacyjnej i medialnej na całym świecie. Choć prace nad technologią AI toczą się od wielu dekad, wydaje się, że niedawno osiągnęliśmy pewien punkt przełomowy, w którym ujawniła się możliwość znacznego poszerzenia wykorzystania sztucznej inteligencji w życiu (a może współ-życiu?) z człowiekiem. Towarzyszą temu wielkie emocje, gdyż wciąż nie do końca uświadamiamy sobie, z czym mamy do czynienia, wciąż dysponujemy uproszczonym rozumieniem zjawisk zachodzących w świecie technologii. Warto zatem uporządkować sobie informacje i próbować zrozumieć choćby to, że nie mamy do czynienia z jednym modelem sztucznej inteligencji, ale z wieloma. O tym, co było, co jest, co będzie i co z tego wynika, świetnie opowiada w swoim wystąpieniu prof. Włodzisław Duch z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
W zasadzie mógłbym tu przerwać i od razu odesłać Państwa do tego wielowątkowego wykładu profesora Ducha opublikowanego przez UMK TV w marcu 2024 roku. Być może te blisko 2 godziny opowiadania o postępie w badaniach nad ludzkim mózgiem, sztucznym mózgiem i układaniu na nowo relacji ludzko-technologicznych odstraszą wiele osób przed oglądaniem. Proszę się nie bać – ta opowieść może się okazać fascynująca nie tylko dla tych, którzy interesują się tym, co się w świecie technologii dzieje i jaki wpływ ma to na nasze życie. Można sobie oglądanie podzielić na kilka odcinków – i oglądać jak ulubiony serial. Na pewno warto poświęcić czas na zrozumienie zjawiska, z którym KAŻDY Z NAS będzie miał do czynienia w swoim życiu. Przy okazji rozproszymy wiele mitów, które towarzyszą nam od pewnego czasu w pojmowaniu sztucznej inteligencji!
Przed oglądaniem – kilka wybranych wypowiedzi prof. Ducha z wykładu:
Czym jest sztuczna inteligencja? Ludzie wygłaszają mnóstwo opinii, bez żadnych argumentów i to jest objaw naszej megalomanii, ale też próbą reifikacji, czyli próby zamrożenia sytuacji, która jest procesem płynnym, i mówienia: a sztuczna inteligencja to jest taka. Nie ma czegoś takiego. Dzisiaj jest taka, i to jeszcze na tysiąc sposobów, bo jest tysiąc różnych modeli AI, a jutro będzie całkiem inna.
Wielkie modele językowe przemówiły ludzkim głosem. Prowadzą konwersację w ponad tysiącu językach, mają wyobraźnię pozwalającą tworzyć niesamowite obrazy, nieporównywalnie lepszą pamięć niż ludzie, programują, sterują samochodami, opracowują strategię dla firm i rozwiązują problemy naukowe. Systemy AI już potrafią doradzać lepiej od lekarzy, wykazują się większą empatią i zrozumieniem ludzkiej psychologii, a autonomiczne roboty rozwijają się w szybkim tempie. Sztuczna inteligencja może nam pomóc na wiele sposobów, ale musimy nauczyć się ją dobrze wykorzystywać.
Sztuczna inteligencja uczy się dużo szybciej niż ludzie. Tworzy się nowy gatunek? Techno-sapiens: człowiek + technologia = rozszerzony umysł (ang. extended mind), rozszerzone możliwości poznawcze.
Edukacja będzie coraz mocniej wspierana przez technologię, nadal jest kluczowa, ale wymaga głębokiego przemyślenia. Żeby szukać, trzeba najpierw wiedzieć, czego szukać!
Jest też coś dla pesymistów i sceptyków: Zastosowanie AI może stwarzać katastrofalne lub egzystencjalne zagrożenia na różne sposoby (o tym więcej pod koniec wystąpienia). Jest naprawdę bardzo wiele różnych problemów, które mogą powstać, ale to nie znaczy, że nie powinniśmy wykorzystywać sami w możliwie najlepszy sposób narzędzi AI, które powstają.
Dokąd zmierzamy – nikt nie wie.
Wykorzystujmy możliwości AI, ale nie dajmy się wykorzystywać.
Mamy dostęp do całej wiedzy ludzkości, ale musimy nauczyć się z niej korzystać, krytycznie oceniać, aby nie stać się automatami. Edukacja jest konieczna!
Nie wystarczy pamiętać i kojarzyć, trzeba nauczyć się myśleć systematycznie, korzystać z potęgi swojego mózgu i wyhodować sobie do pomocy wiele mózgów sztucznych.
Zapraszam na prawdziwą ucztę dla Państwa umysłów:
Prezentacja, która została użyta w wystąpieniu, dostępna jest tutaj i zawiera aktywne linki, więc po wykładzie można sięgnąć do wskazanych miejsc w sieci.
Dobrego oglądania i przemyśliwania :-)
.
