Ponad 90% rodziców w Wielkiej Brytanii uznaje za ważne wspólne uczenie się w rodzinie, zaś 78% przyznaje, że nauczyli się czegoś nowego, gdy spędzali ze swoimi dziećmi czas nad zadaniami domowymi – to wyniki badania „Uczenie się w rodzinach“ przeprowadzonego przez brytyjską Futurelab, organizację zajmującą się nowoczesną edukacją.
Istotnym wątkiem badania było również wykorzystywanie nowych technologii komunikacyjno-informacyjnych w uczeniu się – takich jak telefony komórkowe, kamery cyfrowe, internet, jako narzędzi wsparcia edukacji w rodzinie i uzupełniających naukę w szkole. Respondenci wskazywali, że korzystają z wyszukiwarek internetowych, programów telewizyjnych, filmów wideo, multimediów szkolnych, oprogramowania edukacyjnego, gier, poczty elektronicznej. Możliwości wspierania przez dorosłych członków (szeroko rozumianej) rodziny rozwoju dzieci i młodzieży jest wiele – wspólne granie w gry komputerowe i wideo, wyjścia na ciekawe wystawy i wydarzenia, surfowanie po internecie.
Z badań wynika, że nie ma jednej dominującej formy rodzinnego uczenia się – każda rodzina ma inne potrzeby i rodzice starają się odpowiadać na nie w różny sposób. Trzeba podkreślić, że codzienne uczenie się przynosi jednak korzyści obu stronom – bo rodzice uczą się również wiele od lepiej obeznanych z Internetem i technologiami pociech. Naukowcy Futurelab zidentyfikowali sześć głównych typów takiej edukacji: 1. Wspierająca formalną naukę; 2. Dla wspólnej przyjemności; 3. Wspierająca rozwój kluczowych kompetencji życiowych dzieci; 4. Zwiększanie udziału i odpowiedzialności w życiu rodziny; 5. Rozwijająca podstawowe umiejętności dorosłych; 6. Budująca więzi rodzinne.
Kluczem do zrozumienia rodzinnego uczenia się jest przyjęcie, że nie chodzi tu o formy edukacji, jakie dzieci spotykają w szkole. Nauka nieformalna w domu jest zupełnie inna i nie powinno się starać jej upodabniać do edukacji w klasie. „Rodzina jest instytucją opartą na relacjach, a nie na oświacie – programy, które mają na celu rozwój edukacji w rodzinie muszą być oparte zatem na tych relacjach.“ – mówi Lyndsay Grant z Futurelab. „Powinno się raczej rozwijać formy naturalnie istniejące w rodzinie.“
Dorośli są świadomi korzyści, jakie daje wspólne uczenie się ich dzieciom. Zdaniem respondentów: dzieci lepiej uczą się w szkole; wyrastają na szczęśliwszych, zdrowszych, bardziej zrównoważonych ludzi; przygotowują się do bycia dorosłym; wspierają rozwój osobowości i etyki; otrzymują szansę na lepszy życiowy start. Dzięki temu członkowie rodzin są silniejsi i bliżsi sobie, rozwijają się umiejętności rodzicielskie, a także przydatne umiejętności życiowe. Wszyscy pogłębiają wiedzę i zdobywają praktyczne umiejętności.
Czas
poświęcony przez dorosłych na naukę ze swoimi pociechami okazuje się
mieć równie duże znaczenie jak edukacja szkolną. Warto razem ze swoim dzieckiem się uczyć – i choć współczesny rodzic jest ciągle zabiegany i zajęty swoimi sprawami, powinien koniecznie znaleźć czas na takie formy edukacji nieformalnej poza szkołą.
Miejmy nadzieję, że pamiętają o tym również rodzice w Polsce.
Więcej informacji i raport z badań dostępny jest na stronie Futurelab.