Zauważyłeś, że uczniowie nie zawsze są dla siebie życzliwi i pomocni, lecz jako nauczyciel czujesz, że brakuje Ci narzędzi, by temu przeciwdziałać? Proste ćwiczenia i aktywności do przeprowadzenia w klasie, w świetlicy lub w korytarzu szkolnym mogą zwrócić uwagę uczniów na ich zachowania. Mogą być zarówno elementem zajęć jak i zabawą między lekcjami – podpowiadają organizatorzy kampanii społecznej „Bądź kumplem, nie dokuczaj”.
Poprzez zabawę i różnorodne aktywności nauczyciele mogą przekazać uczniom, czym jest dokuczanie i jakie ma konsekwencje, a także nauczyć ich konstruktywnego radzenia sobie z problemami i trudnościami. Takie zadania mogą przyczynić się do lepszej integracji dzieci, budowania zespołu oraz wzmacniania poczucia bezpieczeństwa.
Co nauczyciele mogą zrobić?
W klasach I-III szkoły podstawowej można spróbować następujących zabaw:
Skrzynia dobrych działań. Do tej skrzyni dobrych działań, przygotowanej z pudełka, uczniowie wkładają sposoby radzenia sobie ze złością. W sytuacji, gdy widzisz, że ktoś sobie z nią nie radzi, możesz go poprosić, by zajrzał do skrzyni dobrych działań (stojącej w stałym miejscu sali) i poszukał rozwiązania. Warto korzystać ze skrzynki podczas całego roku szkolnego, kiedy w grupie pojawiają się trudności, złość, dokuczanie sobie.
Malowanie uczuć. Ćwiczenie stanowi punkt wyjścia do rozmowy o emocjach – jak je okazujemy, co wtedy robimy. Czy jak jesteśmy zdenerwowani, to możemy krzywdzić innych? Co powoduje, że zmienia się nasze zachowanie? Czy dobrze wiedzieć, co odczuwa koleżanka lub kolega? Dlaczego? Jak może się czuć, co może robić osoba, która tego nie potrafi? Czy jest jej łatwiej czy trudniej w życiu? Co jeszcze oprócz mimiki twarzy mówi nam o emocjach, o tym, co czujemy?
Nasz rytuał. Tu uczniowie sami mogą zadecydować, jak integrować klasę i wpływać na atmosferę panującą w grupie. Możemy zmienić usadzenie uczniów w ławce – dzięki temu dzieci będą miały okazję lepiej się poznać. Po zakończeniu każdej takiej zmiany (np. raz w tygodniu lub raz w miesiącu), poproś uczniów o napisanie listu do swojego kolegi lub koleżanki z ławki, w którym dziękują za wspólny czas i wymieniają, co lubią w danej osobie.
Otrząsanie się ze złości. To ćwiczenie warto wprowadzać szczególnie wtedy, gdy w grupie pojawił się konflikt, pomaga bowiem rozładować emocje. Dzieci poruszają się swobodnie po sali. Na Twój znak proszone są o szybkie dobranie się w pary i pokazanie sobie nawzajem wściekłości. Następnie uczniowie dalej swobodnie chodzą po sali, a na kolejny sygnał szukają pary i pokazują sobie znudzenie. Zmian może być kilka, a dzieci mogą okazywać np.: niepokój, strach, agresję. Następnie poproś uczniów, aby strząsnęli z siebie złość poprzez powtórzenie Twoich ruchów: strącenie rękami złości z głowy, ramion, klatki piersiowej, rozluźnienie się – poruszanie całym ciałem tak, jakbyśmy stali na silnym wietrze, okazujemy sobie radość, zadowolenie, spokój. Na koniec podajemy sobie dłonie w geście przyjaźni.
Więcej zabaw znajdziesz na stronie badzkumplem.cartoonnetwork.pl.
Takie zabawy można stosować także w starszych klasach. Dla klas IV-VI nauczyciele mogą skorzystać z następujących aktywności:
Tajemniczy kumpel. Celem zabawy jest wzmocnienie relacji między uczniami w ciągu całego roku szkolnego, poprzez łączenie ich za każdym razem w inne pary. Dzięki temu mają okazję lepiej się poznać i być dla siebie „dobrym tajemniczym kumplem”. Bycie tajemniczym kumplem może oznaczać także konkretne zachowanie, np. w najbliższym tygodniu dzieci są życzliwe/pomocne/miłe/serdeczne dla wylosowanej osoby.
Zgadzam się/nie zgadzam się. Podziel salę na pół, np. naklejając na podłogę papierową taśmę. Wytłumacz uczniom, że jeden koniec linii oznacza, że zgadzam się z czymś w 100% (jestem całkowicie na TAK), a drugi koniec oznacza 0% (jestem całkowicie na NIE). Zadawaj uczestnikom pytania. Po każdym z nich uczestnicy ustawiają się w wybranym przez siebie miejscu na linii. Poproś jedną lub dwie osoby znajdujące się w najbardziej skrajnych miejscach o uzasadnienie swojego zdania, a także te, które wybrały środek linii. Odnieś się do uzasadnień uczniów.
Jestem sobą, nie dokuczam. To zadanie realizowane jest w kilku krokach. Uczniowie losują przygotowane zdania, a następnie myślą nad swoją reakcją na sytuację oraz omawiają ją w parach lub małych grupkach. Podsumowanie ćwiczenia odbywa się na forum całej klasy.
Podobnych zabaw możemy w klasie zorganizować wiele. Szczegółowe instrukcje, jak je przeprowadzić, można znaleźć w poradniku dla materiałach dla nauczycieli przygotowanych przez Cartoon Network na stronie badzkumplem.cartoonnetwork.pl.
KONKURS - pokażcie czy Wasza klasa promuje dobre zachowania!
W ramach kampanii „Bądź kumplem, nie dokuczaj” organizowany jest konkurs skierowany do szkół podstawowych pt. „Bądź kumplem”. Zadanie polega na przygotowaniu pod kierownictwem nauczyciela ciekawej pracy zbiorowej, która będzie przedstawiała koleżeńskie zachowania wśród uczniów. Do wygrania m.in. tablica interaktywna, koszulki z autografem Jakuba Błaszczykowskiego i plecaki. Termin nadsyłania prac upływa 22 maja 2017. Szczegóły konkursu dostępne są na stronie kampanii badzkumplem.cartoonnetwork.pl.
Zdobądź certyfikat „Klubu Kumpli”
Jeżeli Wasza klasa bierze udział w akcji „Bądź kumplem, nie dokuczaj”, przyślijcie na adres
Więcej informacji o kampanii: badzkumplem.cartoonnetwork.pl.
(Źródło: Turner Broadcasting System Polska)