Podobna pozycja ekonomiczna dzieci i rodziców w dużej mierze zależy od tego, w jaki sposób rodzice uczą skutecznego oszczędzania od najmłodszych lat – twierdzą naukowcy z Uniwersytetu w Chicago i Michigan. Potwierdzili tę tezę w raporcie z badań zatytułowanych „Zależność zamożności przez pokolenia”.
Zamożni rodzice posiadają zazwyczaj zamożne dzieci. Co warunkuję tę prawidłowość? Czy to dlatego, że bogaci rodzice inwestują w edukację dzieci, obdarzają drogimi prezentami czy uczą ich nawyków związanych z oszczędzaniem?
Erik Hurst, profesor z University of Chicago Graduate School of Business i Kerwin Kofi Charles z University of Michigan przedstawili te właśnie zagadnienia w swojej pracy "The Correlation of Wealth Across Generations" („Zależność zamożności przez pokolenia”).
Naukowcy zbierali dane w szerokim zakresie od ponad 1000 par rodzic-dziecko przez ponad 30 lat. Odkryli, że standardowe wskaźniki zamożności domu, jak dochód, kapitał ludzki i własność poszczególnych aktywów wykazują bardzo podobne wyniki dla rodziców i dzieci. Te pochodzące z bardzo ubogich domów lub z bardzo bogatych rzadko osiągają inny status materialny niż ich rodzice.
Oszczędność przede wszystkim
Co wyjaśnia to podobieństwo w poziomie bogactwa lub biedy między rodzicami a dziećmi? Badacze sugerują, że są to nawyki związane z oszczędzaniem, mierzone jako tendencja rodziców i dzieci do posiadania podobnych aktywów. Wybory finansowe dzieci mogą być kształtowane poprzez bezpośrednią naukę lub po prostu dzięki przebywaniu w środowisku rodziców.
Badania obalają jeden z mitów dotyczących związków edukacji z bogactwem. Okazuje się, że oczywiście dzięki lepszemu wykształceniu dorosłe dzieci zdobywają lepiej płatne zawody i bogacą się. Jednak, jak mówi profesor Hurst, edukacja nie jest jedyną rzeczą, jaką można dać dziecku. „Nieformalne dyskusje dotyczące oszczędzania toczone przy rodzinnym stole mogą mieć równie silny wpływ na przyszłe zachowania dzieci. Dzięki edukacji robią one karierę, mogą łatwo zarobić, a następnie wydać wszystkie pieniądze na wycieczce w Las Vegas” – komentuje badacz.
Pieniądze rodzinne
„Prawdopodobieństwo znalezienia się w podobnej sytuacji materialnej jak nasi rodzice jest o wiele wyższe niż znalezienie się w dramatycznie odmiennej – mówi profesor Hurst. – Ale istnieje też sporo mobilności w społeczeństwie, pojawiają się wyjątki od reguły.”
Rodzice i dzieci mają tendencję do generowania podobnych dochodów w trakcie swego życia, jednak zamożność nie zależy wyłącznie od dochodów, ale w jaki sposób pieniądze są oszczędzane i zarządzane. Posiadane przez rodzica akcje, firma lub dom sprawiają, że dzieci mają także skłonności do posiadania podobnych aktywów. Stąd w dużym stopniu podobieństwo międzypokoleniowej zamożności. Ogólnie rzec biorąc, fakt, że rodzic posiada majątek predysponuje dzieci do podobnego stanu posiadania, głównie z powodu rodzicielskiego przykładu.
Podsumowując naukowcy kierują apel do polityków i edukatorów: „Jeśli ludzie mogą nauczyć się oszczędzania, pytanie, czy nie powinniśmy włączyć tego tematu w aktualny program polityczny. Musimy nauczyć się zarządzać pieniędzmi, które zarabiamy. Dobrze byłoby łączyć kursy finansowe z wypłacaniem świadczeń socjalnych, gdyż tylko w ten sposób można poprawić długoterminową pozycję ekonomiczną gospodarstw o niskich dochodach”.
(Źródło: Chicago Booth)
