Sidebar

19
Pn, Maj

Edukacja medialna w szkole – gdzie jesteśmy?

fot. Fotolia.com

Typografia
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times

Szybki rozwój narzędzi cyfrowych i mediów oraz związane z nimi procesy komunikacyjne stawiają przed społeczeństwami wiele nowych wyzwań. Jeśli szkoła ma w jakimś stopniu przynajmniej przygotowywać do życia w tej „dżungli” medialnej, musimy w większym stopniu skupić się na kształceniu praktycznych umiejętności w obszarze korzystania z mediów, informacji i cyfryzacji. Czy to na pewno w polskiej szkole ma miejsce?

W Filmotece Narodowej – Instytucie Audiowizualnym zorganizowano w piątek konferencję o rozwijaniu kompetencji medialnych, informacyjnych i cyfrowych. Jak podkreślali organizatorzy w zaproszeniu, „jesteśmy przekonani, że dominujący w naszym systemie edukacji sposób myślenia o potrzebach młodych ludzi i całych społeczeństw w XXI wieku, kładzie niewystarczający nacisk na kompetencje medialne, informacyjne i cyfrowe.” Podczas wystąpień, paneli i warsztatów te niedostatki były wielokrotnie podkreślane przez nauczycieli, pracowników naukowych uczelni wyższych, przedstawicieli organizacji pozarządowych i instytucji edukacyjnych.

„Co młodzi ludzie robią online? – to nie jest proste pytanie”, mówił prof. Jacek Pyżalski z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. „Mam coraz więcej pytań, a coraz mniej odpowiedzi. Choć zajmuję się tematem już długo. Dokąd zmierzamy? Media cyfrowe zmieniają świat, ale również świat zmienia media cyfrowe. Jesteśmy i konsumentami (przede wszystkim) i twórcami (nieco rzadziej, ale jednak).” Ale z drugiej strony ciągle słyszymy, że musimy tego młodego człowieka odpowiednio wyposażyć, żeby potrafił się poruszać w tej medialnej „dżungli” (którą przecież my dorośli tworzymy). „Czy nam chodzi tylko o kompetencje przystosowawcze? Czy nie musimy w edukacji zwracać więcej uwagi na kompetencje twórcze w sferze mediów cyfrowych?”

„Dlaczego tak się interesujemy kompetencjami młodych ludzi? Czy jak ich nie rozwiniemy, to znajdą się w kłopotach? Czy nasza edukacja ma być nastawiona na unikanie negatywnych czy na kształcenie pozytywnych zachowań? Wydaje się, że badań jest wiele, ale temat wciąż nie jest wszechstronnie zbadany” – mówił prof. Pyżalski. Zwrócił również uwagę, że o „cyfrowości” młodych ludzi można zarazem usłyszeć dwie przeciwstawne rzeczy. Z jednej strony: twórcy w sieci albo osoby świetnie funkcjonujący w społecznościach. Z drugiej strony: depresja, internet, który zabiera bliskość, kontakty. Zachowanie młodzieży online „is complicated” (jak to ujęto w tytule jednej z niedawno publikowanych opracowań) – nie ma prostych odpowiedzi i czasem warto podważyć „oczywistości”.

„Czy to są inne zachowania i problemy niż u dorosłych? Musimy być bardziej krytyczni. Czy nie jest tak, że większość z problemów, które badamy, jest taka sama jak u wszystkich? W czym młodzi są inni?” – pytał prof. Pyżalski. Wszyscy siedzimy w sieciach. „Nie jesteśmy już albo – albo: online / offline. Raczej trzeba powiedzieć, że jesteśmy zawsze procentowo ileś tam online.”

„Czy offline i online to jeden i ten sam świat? I tak i nie. Nie ma jednego modelu – stąd edukacja medialna też musi być mocno zróżnicowana. Myślimy zbyt stereotypowo.” – zauważył. „I tak na końcu edukacja powinna być spotkaniem człowieka z człowiekiem. Dobrze, żebyśmy tego nie zgubili.”

W edukacji medialnej w Polsce mamy jeszcze zbyt wiele do poprawy. Fakt, że mamy na przestrzeni kilkunastu lat niezłe osiągnięcia, choćby po stronie zasobów i instytucji, które się zajmują tematem. Niestety zbyt często jest tak, że wprowadzane są nieprzemyślane i nieskonsultowane rozwiązania, jak na przykład nowa podstawa programowa nauczania ogólnego. Jak zauważyła dr Magdalena Maziarz z Uniwersytetu Wrocławskiego, po analizie zapisów podstawy programowej na poziomie liceum, edukacji medialnej praktycznie nie ma. Nie wystarczy zapis w preambule. Jest trochę na plastyce, muzyce, geografii, a na innych przedmiotach prawie nic. Podstawa programowa powinna pomagać nauczycielom rozwijać kompetencje medialne, informacyjne i cyfrowe, ale tego w zasadzie nie czyni. A nauczycielom trudno jest znaleźć czas na wykorzystanie narzędzi TIK i mediów cyfrowych, bo ktoś nie pomyślał i przeładował program treścią i wymaganiami szczegółowymi. Nauczycielom brakuje czasu na realizację zajęć bardziej aktywnymi metodami. „Prawda jest taka, że w polskiej szkole nie ma miejsca na coś, czego nie ma w podstawie programowej.” – zauważyła dr Maziarz.

Na szczęście jeszcze dużo się natomiast dzieje jeśli chodzi o projekty, które docierają do szkół poprzez organizacje pozarządowe. „To nam wyszło – przez lata NGOsy uzupełniały świetnie braki w edukacji jeśli chodzi o rozwijanie kompetencji medialnych i cyfrowych.” – powiedziała dr Justyna Jasiewicz z Uniwersytetu Warszawskiego i Ministerstwa Cyfryzacji. Ale z drugiej strony one nie dotyczą wszystkich uczniów. Więc z edukacji medialnej korzystają nieliczni uczniowie. „Potrzebujemy więcej współpracy między instytucjami zajmującymi się rozwojem kompetencji medialnych, informacyjnych i cyfrowych”.

Prof. Grzegorz Ptaszek z Akademii Górniczo-Hutniczej i PTEM zwrócił uwagę, że wciąż mamy niedostatek badań w edukacji. Aby lepiej trafiać w potrzeby odbiorców systemu edukacji (w szczególności nauczycieli), potrzeba szerszych i – co podkreślił - drogich badań. Jego zdaniem zbyt mało wiemy o rzeczywistych kompetencjach medialnych, informacyjnych i cyfrowych, a powinniśmy je zdecydowanie lepiej poznać, jeśli chcemy skutecznie przygotowywać do odpowiedzialnej konsumpcji i twórczego bycia w sieci. Przede wszystkim to nauczyciele powinni być świetnie przygotowani do tego zadania. Niestety ostatnie rozporządzenie o kształceniu nauczycieli w wykonaniu Ministerstwa Nauki to porażka.

„Żyjemy w świecie, w którym media są wszechobecne” - jak zauważył Tomasz Komorowski z Unesco, deklaracja UNESCO z Grunwaldu z 1982 roku jest cały czas aktualna. Wystarczy dodać w kilku miejscach (lub na pierwszym miejscu) „w sieci / w internecie” i wszystko, co zostało w niej ujęte, nadal jest prawdziwe. Ogólnie rzecz biorąc, nie nadążamy za szybkim rozwojem mediów. I dlatego potrzebujemy bardzo edukacji medialnej na poziomie szkolnym, ale i na poziomie edukacji całożyciowej.

Podsumowując, w obszarze szeroko rozumianej edukacji medialnej w polskiej szkole mamy wciąż wiele do zrobienia. W pewnych obszarach udało się coś rozwinąć, wypracować (np. zob. Model Edukacji Medialnej, Informacyjnej i Cyfrowej), ale w wielu nastąpił regres (na przykład jeśli chodzi o obecność tematyki MIC na lekcjach).

 

Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl (2008) i organizatorem cyklu INSPIR@CJE. Zajmuje się zawodowo polską edukacją od ponad 15. lat i jest głęboko zaangażowany w debatę na temat modernizacji i reformy szkolnictwa (zob. np. Dobre zmiany w edukacji, Jak będzie zmieniać się edukacja?). Realizuje projekty edukacyjne i szkoleniowe o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Blisko współpracuje z nauczycielami i szkołami (m.in. w radzie rodziców). Jest również członkiem grupy Superbelfrzy RP. 

 

Komentarze (0)
Nie ma tu jeszcze żadnych komentarzy
Skomentuj
Piszesz jako gość
×
😀 🧑🏻 ❤️ 🍀 🍌 💡 ✈️
No Emojis found
😀😃😄😁😆😅🤣😂🙂🙃😉😊😇🥰😍🤩😘😗😚😙😋😛😜🤪😝🤑🤗🤭🤫🤔🤐🤨😐😑😶😏😒🙄😬🤥😌😔😪🤤😴😷🤒🤕🤢🤮🤧🥵🥶🥴😵🤯🤠🥳😎🤓🧐😕😟🙁☹️😮😯😲😳🥺😦😧😨😰😥😢😭😱😖😣😞😓😩😫🥱😤😡😠🤬😈👿💀☠️💩🤡👹👺👻👽👾🤖😺😸😹😻😼😽🙀😿😾🙈🙉🙊
👋🤚🖐️🖖👌🤏✌️🤞🤟🤘🤙👈👉👆🖕👇☝️👍👎👊🤛🤜👏🙌👐🤲🤝🙏✍️💅🤳💪🦾🦿🦵🦶👂🦻👃🧠🦷🦴👀👁️👅👄👶🧒👦👧🧑👱👨🧔👨‍🦰👨‍🦱👨‍🦳👨‍🦲👩👩‍🦰🧑‍🦰👩‍🦱🧑‍🦱👩‍🦳🧑‍🦳👩‍🦲🧑‍🦲👱‍♀️👱‍♂️🧓👴👵🙍🙍‍♂️🙍‍♀️🙎🙎‍♂️🙎‍♀️🙅🙅‍♂️🙅‍♀️🙆🙆‍♂️🙆‍♀️💁💁‍♂️💁‍♀️🙋🙋‍♂️🙋‍♀️🧏🧏‍♂️🧏‍♀️🙇🙇‍♂️🙇‍♀️🤦🤦‍♂️🤦‍♀️🤷🤷‍♂️🤷‍♀️🧑‍⚕️👨‍⚕️👩‍⚕️🧑‍🎓👨‍🎓👩‍🎓🧑‍🏫👨‍🏫👩‍🏫🧑‍⚖️👨‍⚖️👩‍⚖️🧑‍🌾👨‍🌾👩‍🌾🧑‍🍳👨‍🍳👩‍🍳🧑‍🔧👨‍🔧👩‍🔧🧑‍🏭👨‍🏭👩‍🏭🧑‍💼👨‍💼👩‍💼🧑‍🔬👨‍🔬👩‍🔬🧑‍💻👨‍💻👩‍💻🧑‍🎤👨‍🎤👩‍🎤🧑‍🎨👨‍🎨👩‍🎨🧑‍✈️👨‍✈️👩‍✈️🧑‍🚀👨‍🚀👩‍🚀🧑‍🚒👨‍🚒👩‍🚒👮👮‍♂️👮‍♀️🕵️🕵️‍♂️🕵️‍♀️💂💂‍♂️💂‍♀️👷👷‍♂️👷‍♀️🤴👸👳👳‍♂️👳‍♀️👲🧕🤵🤵‍♂️🤵‍♀️👰👰‍♂️👰‍♀️🤰🤱👩‍🍼👨‍🍼🧑‍🍼👼🎅🤶🧑‍🎄🦸🦸‍♂️🦸‍♀️🦹🦹‍♂️🦹‍♀️🧙🧙‍♂️🧙‍♀️🧚🧚‍♂️🧚‍♀️🧛🧛‍♂️🧛‍♀️🧜🧜‍♂️🧜‍♀️🧝🧝‍♂️🧝‍♀️🧞🧞‍♂️🧞‍♀️🧟🧟‍♂️🧟‍♀️💆💆‍♂️💆‍♀️💇💇‍♂️💇‍♀️🚶🚶‍♂️🚶‍♀️🧍🧍‍♂️🧍‍♀️🧎🧎‍♂️🧎‍♀️🧑‍🦯👨‍🦯👩‍🦯🧑‍🦼👨‍🦼👩‍🦼🧑‍🦽👨‍🦽👩‍🦽🏃🏃‍♂️🏃‍♀️💃🕺🕴️👯👯‍♂️👯‍♀️🧖🧖‍♂️🧖‍♀️🧗🧗‍♂️🧗‍♀️🤺🏇⛷️🏂🏌️🏌️‍♂️🏌️‍♀️🏄🏄‍♂️🏄‍♀️🚣🚣‍♂️🚣‍♀️🏊🏊‍♂️🏊‍♀️⛹️⛹️‍♂️⛹️‍♀️🏋️🏋️‍♂️🏋️‍♀️🚴🚴‍♂️🚴‍♀️🚵🚵‍♂️🚵‍♀️🤸🤸‍♂️🤸‍♀️🤼🤼‍♂️🤼‍♀️🤽🤽‍♂️🤽‍♀️🤾🤾‍♂️🤾‍♀️🤹🤹‍♂️🤹‍♀️🧘🧘‍♂️🧘‍♀️🛀🛌🧑‍🤝‍🧑👭👫👬💏👩‍❤️‍💋‍👨👨‍❤️‍💋‍👨👩‍❤️‍💋‍👩💑👩‍❤️‍👨👨‍❤️‍👨👩‍❤️‍👩👪👨‍👩‍👦👨‍👩‍👧👨‍👩‍👧‍👦👨‍👩‍👦‍👦👨‍👩‍👧‍👧👨‍👨‍👦👨‍👨‍👧👨‍👨‍👧‍👦👨‍👨‍👦‍👦👨‍👨‍👧‍👧👩‍👩‍👦👩‍👩‍👧👩‍👩‍👧‍👦👩‍👩‍👦‍👦👩‍👩‍👧‍👧👨‍👦👨‍👦‍👦👨‍👧👨‍👧‍👦👨‍👧‍👧👩‍👦👩‍👦‍👦👩‍👧👩‍👧‍👦👩‍👧‍👧🗣️👤👥👣
💘💝💖💗💓💞💕💟❣️💔❤️🧡💛💚💙💜🤎🖤🤍💋💌💯💢💥💫💦💨🕳️💣💬👁️‍🗨️🗨️🗯️💭💤🏧🚮🚰🚹🚺🚻🚼🚾🛂🛃🛄🛅⚠️🚸🚫🚳🚭🚯🚱🚷📵🔞☢️☣️⬆️↗️➡️↘️⬇️↙️⬅️↖️↕️↔️↩️↪️⤴️⤵️🔃🔄🔙🔚🔛🔜🔝🛐⚛️🕉️✡️☸️☯️✝️☦️☪️☮️🕎🔯🔀🔁🔂▶️⏭️⏯️◀️⏮️🔼🔽⏸️⏹️⏺️⏏️🎦🔅🔆📶📳📴♀️♂️⚧️✖️♾️‼️⁉️〰️💱💲⚕️♻️⚜️🔱📛🔰☑️✔️〽️✳️✴️❇️©️®️™️#️⃣*️⃣0️⃣1️⃣2️⃣3️⃣4️⃣5️⃣6️⃣7️⃣8️⃣9️⃣🔟🔠🔡🔢🔣🔤🅰️🆎🅱️🆑🆒🆓ℹ️🆔Ⓜ️🆕🆖🅾️🆗🅿️🆘🆙🆚🈁🈂️🈷️🈶🈯🉐🈹🈚🈲🉑🈸🈴🈳㊗️㊙️🈺🈵🔴🟠🟡🟢🔵🟣🟤🟥🟧🟨🟩🟦🟪🟫◼️◻️▪️▫️🔶🔷🔸🔹🔺🔻💠🔘🔳🔲
🐵🐒🦍🦧🐶🐕🦮🐕‍🦺🐩🐺🦊🦝🐱🐈🐈‍⬛🦁🐯🐅🐆🐴🐎🦄🦓🦌🐮🐂🐃🐄🐷🐖🐗🐽🐏🐑🐐🐪🐫🦙🦒🐘🦏🦛🐭🐁🐀🐹🐰🐇🐿️🦔🦇🐻🐻‍❄️🐨🐼🦥🦦🦨🦘🦡🐾🦃🐔🐓🐣🐤🐥🐦🐧🕊️🦅🦆🦢🦉🦩🦚🦜🐸🐊🐢🦎🐍🐲🐉🦕🦖🐳🐋🐬🐟🐠🐡🦈🐙🐚🐌🦋🐛🐜🐝🐞🦗🕷️🕸️🦂🦟🦠💐🌸💮🏵️🌹🥀🌺🌻🌼🌷🌱🪴🌲🌳🌴🌵🌾🌿☘️🍀🍁🍂🍃🌑🌒🌓🌔🌕🌖🌗🌘🌙🌚🌛🌜🌡️☀️🌝🌞🪐🌟🌠🌌☁️⛈️🌤️🌥️🌦️🌧️🌨️🌩️🌪️🌫️🌬️🌀🌈🌂☂️⛱️❄️☃️☄️🔥💧🌊
🍇🍈🍉🍊🍋🍌🍍🥭🍎🍏🍐🍑🍒🍓🥝🍅🥥🥑🍆🥔🥕🌽🌶️🥒🥬🥦🧄🧅🍄🥜🌰🍞🥐🥖🥨🥯🥞🧇🧀🍖🍗🥩🥓🍔🍟🍕🌭🥪🌮🌯🥙🧆🥚🍳🥘🍲🥣🥗🍿🧈🧂🥫🍱🍘🍙🍚🍛🍜🍝🍠🍢🍣🍤🍥🥮🍡🥟🥠🥡🦀🦞🦐🦑🦪🍦🍧🍨🍩🍪🎂🍰🧁🥧🍫🍬🍭🍮🍯🍼🥛🍵🍶🍾🍷🍸🍹🍺🍻🥂🥃🥤🧃🧉🧊🥢🍽️🍴🥄🔪🏺
🎃🎄🎆🎇🧨🎈🎉🎊🎋🎍🎎🎏🎐🎑🧧🎀🎁🎗️🎟️🎫🎖️🏆🏅🥇🥈🥉🥎🏀🏐🏈🏉🎾🥏🎳🏏🏑🏒🥍🏓🏸🥊🥋🥅⛸️🎣🤿🎽🎿🛷🥌🎯🪀🪁🎱🔮🧿🎮🕹️🎰🎲🧩🧸♠️♥️♦️♣️♟️🃏🀄🎴🎭🖼️🎨🧵🧶
👓🕶️🥽🥼🦺👔👕👖🧣🧤🧥🧦👗👘🥻🩱🩲🩳👙👚👛👜👝🛍️🎒👞👟🥾🥿👠👡🩰👢👑👒🎩🎓🧢⛑️📿💄💍💎🔇🔈🔉🔊📢📣📯🔔🔕🎼🎵🎶🎙️🎚️🎛️🎤🎧📻🎷🎸🎹🎺🎻🪕🥁📱📲☎️📞📟📠🔋🔌💻🖥️🖨️⌨️🖱️🖲️💽💾💿📀🧮🎥🎞️📽️🎬📺📷📸📹📼🔍🔎🕯️💡🔦🏮🪔📔📕📖📗📘📙📚📓📒📃📜📄📰🗞️📑🔖🏷️💰🪙💴💵💶💷💸💳🧾💹✉️📧📨📩📤📥📦📫📪📬📭📮🗳️✏️✒️🖋️🖊️🖌️🖍️📝💼📁📂🗂️📅📆🗒️🗓️📇📈📉📊📋📌📍📎🖇️📏📐✂️🗃️🗄️🗑️🔒🔓🔏🔐🔑🗝️🔨🪓⛏️⚒️🛠️🗡️⚔️🔫🏹🛡️🔧🔩⚙️🗜️⚖️🦯🔗⛓️🧰🧲⚗️🧪🧫🧬🔬🔭📡💉🩸💊🩹🩺🚪🛏️🛋️🪑🚽🚿🛁🪒🧴🧷🧹🧺🧻🧼🧽🧯🛒🚬⚰️⚱️🗿
🌍🌎🌏🌐🗺️🗾🧭🏔️⛰️🌋🗻🏕️🏖️🏜️🏝️🏞️🏟️🏛️🏗️🧱🏘️🏚️🏠🏡🏢🏣🏤🏥🏦🏨🏩🏪🏫🏬🏭🏯🏰💒🗼🗽🕌🛕🕍⛩️🕋🌁🌃🏙️🌄🌅🌆🌇🌉♨️🎠🎡🎢💈🎪🚂🚃🚄🚅🚆🚇🚈🚉🚊🚝🚞🚋🚌🚍🚎🚐🚑🚒🚓🚔🚕🚖🚗🚘🚙🚚🚛🚜🏎️🏍️🛵🦽🦼🛺🚲🛴🛹🚏🛣️🛤️🛢️🚨🚥🚦🛑🚧🛶🚤🛳️⛴️🛥️🚢✈️🛩️🛫🛬🪂💺🚁🚟🚠🚡🛰️🚀🛸🛎️🧳⏱️⏲️🕰️🕛🕧🕐🕜🕑🕝🕒🕞🕓🕟🕔🕠🕕🕡🕖🕢🕗🕣🕘🕤🕙🕥🕚🕦
Suggested Locations
Wpisz tekst z poniższego obrazka. Nie jest wyraźny?

Jesteśmy na facebooku

fb

Ostatnie komentarze

Stanisław Czachorowski napisał/a komentarz do Czy sztuczna inteligencja osłabia nasze kompetencje?
W jakimś stopniu na pewno osłabia. Uzależnia. Tak integrujemy się w większy system. Podobnie jest w ...
AI nie zastąpi naszej odpowiedzialności za własny rozwój ;)
Podoba mi się podejście operacje na szacunku, a nie kontroli :)
GPT napisał/a komentarz do EjAj z lodówki
Ministerstwo kupuje pracownie STEAM, ogranicza fizykę i chemię, a wszystko to okrasza pięknym slogan...
GPT napisał/a komentarz do Kierunki rozwoju polskiej edukacji
Ministerstwo kupuje pracownie STEAM, ogranicza fizykę i chemię, a wszystko to okrasza pięknym slogan...
Ppp napisał/a komentarz do Dziesięć błędów informacji zwrotnej
Wszystko to prawda, ale na "zerowym" punkcie powinno być: błędem krytyki jest samo jej istnienie! w ...
Zbyt ogólny opis by zrozumieć czym to się różni od istniejących aplikacji edukacyjnych które są zazw...
Robert Raczyński napisał/a komentarz do Natura matury
Miałem wrażenie, że dość jasno dałem do zrozumienia, że nie rozważam tu zasadności ani prawidłowości...

E-booki dla nauczycieli

Polecamy dwa e-booki dydaktyczne z serii Think!
Metoda Webquest - poradnik dla nauczycieli
Technologie są dla dzieci - e-poradnik dla nauczycieli wczesnoszkolnych z dziesiątkami podpowiedzi, jak używać technologii w klasie