Oczywiste jest, że uczniowie bardziej się angażują w naukę, gdy czują, że to, czego się uczą, jest ważne, interesujące i przydatne. Przeprowadzono wiele badań, z których takie wnioski można wyciągnąć.
Pytanie tytułowe jest często zadawane podczas lekcji, ale przeważnie jest ignorowane przez nauczyciela, bo napięty program nauczania nie pozwala mu na zagłębianie się w temat. Jeśli jednak odpowiedź na takie pytanie motywuje do uczenia się, to warto się nad nimi zatrzymać.
Kilka wskazówek, jak można wykorzystać to pytanie w procesie nauczania.
Zadaj uczniom pytanie kluczowe
Warto tak planować lekcję, aby była odpowiedzią na pytanie, które uczniów może zainteresować. Nie jest łatwe przygotowanie pytania, które trafi do uczniów. Jeśli tylko uda się to zrobić, to pytanie właściwie znika, gdyż uczniowie wiedzą, że dążą do odpowiedzi na interesujące ich pytanie.
Zapytaj przed
Po podaniu uczniom tematu lekcji można spytać uczniów, jakie nasuwają im się pytania lub czego spodziewają się dowiedzieć na dany temat. Można też zapytać uczniów, z czym im się dany temat kojarzy, co na dany temat już wiedzą lub jakie pojęcia są im już znane, a jakie nie.
To pozwala nauczycielowi na budowanie nowej wiedzy na podstawie tego co już uczniowie wiedzą i co ich interesuje.
Pomóż znaleźć sens
Spojrzenie w tył. Uczniowie mogą podsumować tydzień nauki – czego się nauczyli, co było interesujące, pożyteczne i dlaczego poznawali temat w danej kolejności. Można pomóc uczniom zdając im pytania:
- Jakie zadanie lub aktywność uważasz za najbardziej interesujące lub przydatne?
- Dlaczego to było interesujące lub przydatne?
- Jak myślisz, dlaczego poleciłem wam wykonanie takich zadań?
Warto, aby uczeń zapisał swoje odpowiedzi na te pytania, aby mógł po pewnym czasie wspomnieć, co było w temacie interesujące.
Dzięki spojrzeniu w tył uczniowie mogą zastanowić się, co im nauka dała, co miało sens. Dla nauczyciela jest to informacja, co dla uczniów jest sensowne, intersujące i pożyteczne.
Podsumuj
Warto podsumować z uczniami lekcję. Poddać refleksji, czego się nauczyli. Uczniowie formułując własną refleksję pogłębiają własne uczenie się. Jest wiele sposobów na zachęcanie uczniów do refleksji. Jednym z nich może być poproszenie o dokończenie zdania. Na przykład:
- Dziś nauczyłem się, że ….
- Zaskoczyło mnie, że …..
- Zainteresowało mnie ……
- Myślę, ze przyda mi się …….
- Chciałbym jeszcze zapytać o …….
Jeśli przed lekcją nauczyciel spisał pytania, które zadali mu uczniowie, to może ich pod koniec zapytać – na które z nich uzyskali podczas lekcji odpowiedź?
Pozwól uczniom na autonomię
Aby uczniowie cenili to, czego się uczą, to muszą czuć tego sens. Nauka powinna być ich nauką. Może w tej sprawie pomóc danie uczniom wyboru. Wyboru w różnym zakresie, od wyboru sposobu rozwiązania zadania do wyboru treści, które uczeń chce poznawać.
Notka o autorce: Danuta Sterna – była nauczycielka matematyki i dyrektorka szkoły, ekspertka merytoryczna w programie Szkoła Ucząca Się (SUS) (prowadzonym przez CEO i PAFW), autorka książek i publikacji dla nauczycieli, propaguje ocenianie kształtujące w polskich szkołach. Niniejszy wpis pochodzi z jej bloga w partnerskiej platformie Edunews.pl – www.osswiata.pl. Inspiracja artykułem Larry Ferlazzo z Edweek.org.