Społeczność klasową najlepiej budować osobiście w czasie pobytu w szkole. Jest to też możliwe podczas lekcji prowadzonych synchronicznie. Jednak w dobie pandemii nie zawsze możemy w ten sposób prowadzić lekcje. Część nauczania może być prowadzona jedynie asynchronicznie poprzez przesyłanie uczniom materiałów.
Najtrudniej jest wtedy, gdy uczniowie nie mieli jeszcze okazji poznać się wcześniej.
Relacje budują się poprzez poznanie osobiste innego człowieka. W pandemii może to się odbywać też bez fizycznego kontaktu, a nawet asynchronicznie.
Opiszę siedem sposobów, które mogą być w pewnym zakresie pomocne w budowaniu relacji w kontakcie asynchronicznym. Wszystkie są oparte o poznanie drugiego człowieka oraz umożliwienie innym zrozumienia siebie.
1. Grupa wsparcia
Coś w rodzaju grupy na Facebooku, na której uczniowie mogą komentować swoje posty, udzielać wsparcia i pocieszenia. Do takiego miejsca dostęp powinni mieć uczniowie przy pomocy hasła, aby nikt inny nie zakłócał komunikacji, aby była zachowana prywatność uczniów i aby można było moderować dyskusję.
Takie miejsce może być też wykorzystywane do świętowania, zarówno prywatnych okoliczności (urodziny), jak też wspólnych sukcesów (np. w nauce). Może również służyć codziennym powitaniom i dzieleniu się nastrojem z którym uczniowie zaczynają dzień.
2. Tablica wymiany
Nauczyciel zakłada w Internecie tablice (np. na padlecie), na której uczniowie dzielą się dobrymi wiadomościami, zainteresowaniami, sukcesami, przekazują sobie wzajemnie pozdrowienia i piszą o sobie. Uczniowie mogą dzielić się swoim życiem domowym, kulturalnym, ulubionymi miejscami lub potrawami, hobby i polecanymi filmami. W takim miejscu można również wymieniać się tytułami dobrych lektur, interesującymi grami oraz adresami lokalnych organizacji działającymi na rzecz młodzieży.
3. Ciekawe zadania
Stworzenie miejsca, gdzie nauczyciel będzie proponował uczniom ciekawe dodatkowe zadania do zrobienia. Uczniowie mogą je podjąć lub nie i nie są one w żadnym wypadku oceniane lub brane pod uwagę przy ocenianiu końcowym. Uczniowie publikują swoje propozycje rozwiązań i mogą zapoznać się z rozwiązaniami kolegów i koleżanek.
Dla uczniów może być interesujące, jak inni podeszli do tematu. Dużo zależy od propozycji zadań, czy będą one dla uczniów ciekawe. Można jako zadanie zaproponować przeprowadzenie wywiadu na interesujący uczniów temat lub ankiety, którą uczniowie opracują i podzielą się wynikami.
4. Ankiety
Zaproponowanie odpowiedzi na pytania w ankiecie. Nauczyciel publikuje ankietę i wysyła do niej link uczniom. Uczniowie odpowiadają na nią anonimowo. Nauczyciel publikuje zestawienie odpowiedzi. Jeśli ankieta porusza interesujące uczniów tematy, to przeważnie uczniowie chcą wiedzieć, jak ich opinia wygląda na tle klasy. W szczególności można uczniów pytać o to co pomaga im, a co przeszkadza się uczyć.
5. Wspólne oglądanie filmów
Uczniowie proponują tytuły filmów, które były dla nich intersujące. Społeczność klasowa umawia się na obejrzenie filmu w danym czasie (np. na Netflixie lub YouTube), a następnie wymienia opinie na jego temat. Uczeń, który proponuje film może go odpowiednio zareklamować, a ostateczny wybór tytułu może być wykonany poprzez glosowanie. Można pokusić się o napisanie recenzji i dzięki temu zobaczyć różnorodność opinii na temat filmu. Jednocześnie pisanie recenzji uczy wypowiedzi pisemnej.
6. Własne filmy i historie
Uczniowie mogą być zachęcani do pisania opowiadań z własnego życia, mogą to być historie związane z przeżywaniem pandemii, ale też inne opowiadające o własnym życiu. Zamiast opowiadań mogą to być krótkie filmy. Daje to możliwość dzielenia się historiami i ćwiczy potrzebne umiejętności.
Można zaproponować uczniom pisanie pamiętnika. Może to być cotygodniowy wpis, o tym, co się zdarzyło lub czym uczeń się zajmował. Uczeń sam powinien zadecydować, dla kogo jego pamiętnik będzie widoczny. Jeśli uczeń zdecyduje się pisać go systematycznie, to po semestrze będzie miał dokumentację swojego życia np. pod tytułem „Moja życiowa podróż podczas Covid”.
7. Memy
Uczniowie zamieszczają swoje refleksje w postaci memów i w ten sposób komunikują się z innymi uczniami. Konstrukcja mema wymusza na uczniu ujęcie wypowiedzi zwięźle i hasłowo, czyli oddanie jedynie samego sensu. Memy często wprowadzają nastrój humoru.
To tylko kilka pomysłów, ale pokazują, że zadanie budowania społeczności i relacji asynchronicznie jest możliwe.
Notka o autorce: Danuta Sterna – była nauczycielka matematyki i dyrektorka szkoły, ekspertka merytoryczna w programie Szkoła Ucząca Się (SUS) (prowadzonym przez CEO i PAFW), autorka książek i publikacji dla nauczycieli, propaguje ocenianie kształtujące w polskich szkołach. Niniejszy wpis pochodzi z jej bloga w partnerskiej platformie Edunews.pl – www.osswiata.pl. Inspiracja artykułem Liz Kolb z 16 lutego 2021 w Edutopia.
