Co zrobić, aby uczniom chciało się więcej dyskutować na lekcjach? Jak zachęcić ich do wyrażania własnych opinii, komentowania, argumentowania? Jak pomóc im przełamać barierę mówienia w językach obcych na lekcjach? Jak dać każdemu uczniowi możliwość wypowiedzenia się na każdy temat, jeśli lekcja trwa 45 minut, a klasa liczy ponad 20 uczniów?
Z pewnością niejedno z tych pytań stawia sobie każdego dnia nauczyciel prowadząc zajęcia w szkole i poszukując odpowiedzi. Ilu z Was słyszało często pojawiające się na lekcjach narzekania w stylu „ciągle musimy tyle pisać” albo „znowu jakaś praca pisemna…”. Z jednej strony uczniowie nie chcą pisać, z drugiej natomiast nie widać zbytniego zapału do mówienia.
Cały czas szukam nowych rozwiązań, ciągle staram się mobilizować uczniów do mówienia, swobodnego reagowania i dyskutowania, chociaż nie jest to wcale takie proste. Najpierw muszę przebić się przez mur – mur strachu i wewnętrznych blokad związanych z mówieniem w obcym języku oraz z lękiem przed popełnianiem błędów i przed wyśmianiem.
Ten kto szuka, to znajdzie
W zeszłym roku zajęłam się poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie, czy istnieje możliwość stworzenia bezpiecznej przestrzeni do swobodnego wypowiadania się z przyzwoleniem na popełnianie błędów? Dzięki udziałowi w seminarium dotyczącym wykorzystania nowoczesnych technologii w nauczaniu języka niemieckiego udało mi się znaleźć rozwiązanie.
Świetnym wyjściem z opisanych przeze mnie sytuacji, z którymi borykamy się codziennie jest zakładanie klubów dyskusyjnych. Tworzymy je po to, aby rozmawiać, dyskutować, komentować oraz spontanicznie wypowiadać się na określone tematy. Nie zawsze jednak mamy taką możliwość, aby ze strony technicznej ogarnąć takie przedsięwzięcie - niedogodne terminy, zbyt późne godziny, brak transportu powrotnego ze szkoły, niska frekwencja….
Dyskusja w chmurze
Jest jednak na to sposób – możemy przenieść nasz klub dyskusyjny do wirtualnej przestrzeni. Do takich celów właśnie wykorzystywany jest program VOXOPOP. Jest to darmowe narzędzie umożliwiające nam, nauczycielom tworzenie grup dyskusyjnych dla klas i zapraszanie do nich uczniów. W ramach poszczególnych grup możemy rozpoczynać różne dyskusje, czy też wątki tematyczne. Wszystko zależy od naszej wyobraźni i kreatywności.
Jak to działa?
Uczniowie mają możliwość wypowiadania się na różne tematy. Mogą rozpocząć własny wątek tematyczny lub dyskusję. Wypowiedzi audio nie mają ograniczeń czasowych, są sortowane chronologicznie, mogą zostać odsłuchane kolejno, w jednym ciągu lub pojedynczo, każda wypowiedź oddzielnie.
W ten sposób mogą pozbyć się wszelkich zahamowań związanych z mówieniem, wypowiadaniem się, ponieważ mogą sami zdecydować, kiedy umieszczą swój komentarz na grupie dyskusyjnej. Dzięki temu, każdy uczeń jest dopuszczany do głosu, w każdej chwili może odsłuchać wcześniejsze komentarze, natomiast nauczyciel zyskuje natychmiastową informację zwrotną na temat postępów poszczególnych uczniów. Do każdej wypowiedzi audio można także zamieścić komentarz pisany, na przykład w celach informacyjnych.
Gdzie jest haczyk?
To czego mi osobiście brakuje w VOXOPOP to możliwość generowania loginów i haseł dla uczniów bez konieczności zakładania przez nich własnych kont. Na razie każdy musi zakładać swoje konto i zgodnie z warunkami użytkowania własne konto może posiadać uczeń powyżej 13 roku życia. Oczywiście warunkiem korzystania z tego narzędzia jest posiadanie mikrofonu :-).
Jak można wykorzystać Voxopop na zajęciach z języków obcych?
- symulacja debaty,
- ćwiczenia fonetyczne i trening poprawnej wymowy,
- czytanie na głos wierszy lub fragmentów dłuższych tekstów,
- podawanie argumentów za i przeciw,
- tworzenie własnych historyjek,
- gromadzenie zwrotów na określony temat,
- przesyłanie życzeń świątecznych lub urodzinowych,
- odpowiadanie na pytania,
- prowadzenie audio – pamiętnika,
- opis pokoju, opis osób, opis zwierzątka domowego...,
- opis dnia,
- przedstawianie się,
- tworzenie tzw. opowieści łańcuszków.
Oto moje szkolne przykłady tematycznych klubów dyskusyjnych:
A co z pozostałymi przedmiotami?
Oczywiście swoje zastosowanie voxopop znajdzie także na innych lekcjach:
- Na języku polskim uczniowie mogą doskonalić czytanie, wymowę, intonację, mogą stworzyć debatę na określony temat lub przygotować argumenty za i przeciw, mogą także nagrać swoje wrażenia dotyczące wizyty w teatrze – z pewnością niejeden uczeń nas zaskoczy.
- Na zajęcia z chemii uczniowie mogą przygotować dokładny przebieg doświadczenia w taki sposób, aby pozostałe grupy na jego podstawie krok po kroku mogły je przeprowadzić.
- Z historii można ustnie odtwarzać jakieś wydarzenie.
VOXOPOP umożliwia nam stosowanie mieszanych form zadań domowych, pisemnych i ustnych. Narzędzie to nadaje się również do pracy w systemie blended-learning oraz jako narzędzie współpracy nad projektem. Tak naprawdę każdy kreatywny nauczyciel wykorzysta VOXOPOP w inny sposób.
Jedno jest pewne – każde zastosowanie z pewnością zakończy się sukcesem, ponieważ będzie to coś nowego, innego i przede wszystkim sprawi mnóstwo frajdy.
Zachęcam wszystkich do przetestowania tej aplikacji i podzielenia się w komentarzach swoimi pomysłami.
Dajmy uczniom głos!
Marta Florkiewicz-Borkowska jest nauczycielką języka niemieckiego w Publicznym Gimnazjum nr 3 w Pielgrzymowicach. Prowadzi własny blog DeutschFun. Pierwotny artykuł ukazał się w Blogu SuperBelfrów; licencja CC-BY-SA.
