Obecnie niemal w każdej klasie szkolnej wisi ekran z rzutnikiem lub tablica multimedialna. Rządowy program Aktywna tablica pomógł doposażyć szkoły w nowy sprzęt i zaplanowano szkolenia z zakresu wykorzystywania TIK. Na ten cel przeznaczy się niemałe środki, więc lada moment ruszą szkolenia. Najpewniej różnej jakości, jak to zwykle bywa, ale trzeba mieć nadzieję, że będziemy potrafili wybrać wartościowe.
Pierwszy, bezpieczny stopień
Przyglądam się temu co dzieje się w zakresie wykorzystania nowoczesnych technologii od wielu lat. Aktywnie działam na tym polu i szkolę nauczycieli. Nadal jest dużo do zrobienia i nadal nie dziwi mnie fakt, że jest duża grupa obawiających się wykorzystywana TIK w szkole. Uważam, że ta niechęć wynika z niewiedzy i lęku, że sobie nie poradzą, że uczniowie mogą być lepsi.
Wiem też, że nauczycielom, którzy do TIK się przekonali i stosują nowoczesne technologie w swojej pracy, brakuje często wiedzy w jaki sposób bardziej angażować uczniów, jak organizować zajęcia, by uczniowie mogli samodzielnie opracowywać materiały za pomocą smartfona, tabletu czy komputera. I nie chodzi tu o braki sprzętowe w szkołach, ale o uświadomienie sobie, że od pierwszego stopnia w modelu SAMR należy przejść do następnych. Tymczasem na pierwszym stopniu albo stoimy za długo, albo nie chcemy się w ogóle z niego ruszyć. Możliwe, że nie wiemy, że są stopnie kolejne i że są niezwykle istotne w rozwijaniu umiejętności cyfrowych uczniów i nas samych.
Więcej o modelu SAMR (z konferencji INSPIR@CJE):
Video na lekcji
Film edukacyjny to najprostsza z form wykorzystania TIK na zajęciach. Multibooki do różnych przedmiotów są pełne materiałów video do każdego niemal tematu zajęć. Najpopularniejsza platforma Youtube to bogactwo filmów i prezentacji.
Nauczycielom wydaje się, że jeśli podczas zajęć pokażą uczniom film, to jest to już wykorzystanie TIK i skrzętnie ten fakt odnotują w dzienniku Librus lub w innej formie przyjętej w szkole.
Zgadzam się, że warto korzystać z filmów wtedy, gdy nie możemy pokazać czegoś w naturalnym środowisku, jako instrukcję do dalszej pracy, czy prezentację zdjęć z odległych miejsc.
Jest kilka warunków, żeby wyświetlony materiał spełnił swoją edukacyjną rolę.
- Uczniowie znają cel edukacyjny.
- Podaliśmy uczniom pytania, na które odpowiedzą po obejrzeniu filmu.
- Film umożliwia podróż w miejsca, których nie możemy odwiedzić i doświadczyć.
- Materiał jest instrukcją, według której uczniowie wykonają zadanie.
- Oglądaniu towarzyszy komentarz nauczyciela, gdy film tworzą jedynie obrazy.
- Film nie trwa 45 minut.
Jeśli jednak możemy wybrać się np. do lasu, to zdecydowanie lepiej być w lesie niż oglądać go na video przez 5 minut. A jeszcze lepiej być w lesie, nagrać filmy w grupach i obejrzeć je wspólnie w klasie. Wtedy uczniowie przygotują się do nagrania, opracują scenariusz, zgromadzą informacje, wybiorą plan akcji, nagrają materiał, dodadzą napisy, ścieżkę dźwiękową itp. Dzięki temu będą doskonalić wiele kompetencji, nie tylko cyfrowych. Oto właśnie chodzi w korzystaniu z TIK w szkole. Do tego celu nadaje się edytor youtube, Magisto, vimeo, PhotoStory 3, Animoto itp.
Dźwięk i obraz
Niedawno natknęłam się na ciekawe narzędzie, które umożliwia dodanie nagranej narracji do zdjęcia oraz automatyczne dodanie napisów.
Aplikacja Headliner jest darmowa i obsługuje wiele języków. Ma też polskie znaki, więc może być wykorzystywana przez uczniów podczas różnych zajęć w szkole.
W aplikacji jest kilka możliwości przygotowania filmu z napisami. Wydaje mi się, że dwie pierwsze znajdą swoje zastosowanie już w pracy z młodszymi uczniami. Praca będzie przebiegała etapami, więc jeśli chcemy nagrać np. dialog bohaterów dowolnej lektury uczniowie muszą dokonać wyboru fragmentu, zilustrować go, przećwiczyć dialog, nagrać dialog jako mp3 lub wave i przystąpić do pracy w aplikacji webowej Headliner.
Do nagrania pliku dźwiękowego użyłam aplikacji Easy Voice Recorder na smartfon czy tablet. Nie zabiera dużo miejsca w pamięci sprzętu. Jest bardzo prosta w obsłudze, intuicyjna.
Po nagraniu plik dźwiękowy można przesłać pocztą, za pomocą bluetooth, przesłać do Dropbox, czy bezpośrednio na Dysk Google.
Po zalogowaniu się na platformę Headliner najlepiej zacząć pracę w pierwszej aplikacji Audiogram Wizard. Przesyłamy plik dźwiękowy i klikamy przycisk Next u dołu strony. W tym momencie możemy przyciąć nasze nagranie przesuwając pasek pokazujący długość nagrania.
Po kliknięciu przycisku Next wybieramy układ obrazka, który będzie tłem dla naszego nagrania i ponownie wciskamy przycisk Next. Wybieramy kształt fali dźwiękowej rozwijając Wave Type, możemy zmienić pozycję fali na zdjęciu i jej kolor. Tu też dodajemy wybrane zdjęcie, a następnie wciskamy przycisk Create Project.
Po chwili widzimy pole pracy z projektem, możemy edytować automatycznie dodane napisy, zmienić ich kolor, wielkość i font. Gotowy projekt eksportujemy wciskając przycisk Export. Po ukończeniu pracy otrzymujemy mail potwierdzający utworzenie nagrania.
Nagranie możemy zapisać w komputerze, link do nagrania zamieścić na klasowym blogu, stronie projektu realizowanego z uczniami, stronie szkoły.
Myślę, że narzędzie będzie przydatne do przygotowania przez uczniów materiałów podsumowujących pracę nad każdym zagadnieniem z wielu przedmiotów. Jest proste w obsłudze, przyjazne i darmowe.
Oto przykładowy filmik, w którym zachęcam nauczycieli do udziału w konkursie Global Teacher Prize: zobacz.
Notka o autorce: Jolanta Okuniewska – nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej i języka angielskiego w Szkole Podstawowej nr 13 w Olsztynie, wieloletnia ambasadorka międzynarodowego programu eTwinning, trenerka w programie Mistrzowie Kodowania, finalistka światowego konkursu Global Teacher Prize 2016, Nauczyciel Innowator 2017, w roku 2017 i 2018 na liście 100 SPRUC, Honorowy Profesor Oświaty. Niniejszy artykuł ukazał się w blogu Superbelfrów. Licencja CC-BY-SA.
