Tworzenie szkoły od nowa to zarówno wspaniała możliwość, jak i ogromne wyzwanie. Z pewnością mogę swoje dwudziestoletnie doświadczenie innowacyjnej edukatorki, które połączone z wiedzą i praktyką dyrektorki – transformatorki szkoły daje naprawdę bardzo szerokie spektrum działania. Nie oznacza to jednak, że cały proces tworzenia nowej placówki, jakim jest Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 8 w Gdyni, który obejmuje 17 LO i SP 37 w Gdyni, jest łatwy i pozbawiony błędów. W tym jednak rzecz, by mieć wizję, łączyć wokół niej ludzi, szukać rozwiązań i nie obawiać się porażek. Współtworzyć, działać, próbować, wyciągać wnioski – wspólnie z innymi tworzyć „Szkołę, która działa” – takie hasło wyznacza w ostatnich miesiącach kierunek, w którym z tworzoną społecznością nowego ZSO 8 w Gdyni idziemy.
Wizja działania ma znaczenie
Na szczęście od wielu lat mam możliwość działania w różnych gremiach, dla których ważna jest edukacja. Pięć lat temu intuicyjnie stawiałam w koncepcji rozwoju szkoły na „Naukę i wychowanie poprzez (współ)działanie”, dzisiaj dzięki pracom w różnych zespołach eksperckich i sieciach globalnych, mogę razem z innymi bardziej świadomie tworzyć wizję rozwoju placówki. W tych działaniach wspiera nas także program Microsoft Flagship School dedykowany innowacyjnym placówkom. Spotkanie na światowym szczycie Flagowych Szkół Microsoft w USA z ekspertami działającymi w różnych krajach dało zespołowi liderów z mojej szkoły know-how na temat edukacji, jakiej nam dzisiaj trzeba. To również będziemy akcentować w naszej codziennej pracy:
1. Holistyczne podejście do ucznia (bezpieczny, zdrowy, zaangażowany, stający wobec wyzwań i radzący sobie z nimi).
2. Umiejętności gwarantujące powodzenie w życiu zawodowym (design thinking, przedsiębiorczość, kompetencje społeczne, inteligencja emocjonalna).
3. Relacje – ważne teraz bardziej, niż kiedykolwiek wcześniej.
4. Indywidualizacja pracy (spersonalizowany proces uczenia się, odpowiadający talentom i potrzebom dziecka).
5. Przestrzeń do podejmowania wyzwań (praca projektowa – ale nie “kopiuj-wklej”).
6. Interaktywne środowisko uczenia się (edukacja pod chmurką, technologie, przestrzeń sprzyjająca współpracy).
7. Aktywne środowisko uczenia się (różnorodna przestrzeń – wysokość, światło, struktura; miejsca do siedzenia i pracy badawczej, a także dla mieszanych rocznikowo uczniów).
8. Dynamiczny rozwój.
9. Spersonalizowane przewodzenie uczniowi.
10. Praca w sieciach współpracy (wspólnie łatwiej rozwiązywać skomplikowane problemy).
Jak to zrobić w systemowej szkole?
Po pierwsze, ludzie. Wsparcie, inspirowanie, dawanie przestrzeni do działania – to elementy kluczowe w szkole nastawionej na współpracę i tworzenie najwyższej jakości edukacji. Świadomy swojej roli zespół liderów szkoły, wzmacniający pedagogów, tworzący dobre warunki pracy, potrafiący dawać informację zwrotną – to klucz do powodzenia misji. Oczywiście jeden z wielu. Ważne jest włączanie nauczycieli w procesy decyzyjne, dawanie możliwości wyboru. Wierzę, że zmotywowany i zainspirowany nauczyciel, czujący moc sprawczą i swoje znaczenie dla pracy zespołu – poniesie tę sprawczość do klasy, do pracy z młodymi ludźmi.
Doświadczenie pokazuje, że w pracy z nauczycielami ważna jest także konsekwencja, dobra komunikacja (jasne określenie, dokąd zmierzamy) – trudne sytuacje i niezrozumienie także wpisane są w ten aspekt naszych działań. Konflikty również. Dzisiaj jestem w momencie zatrudniania ogromnej grupy współpracowników. Staram się jasno komunikować wartości, możliwości, oczekiwania. Pomimo tego mam świadomość, że tworzenie zespołu i tak przyniesie różne problemy, bo wszystko jest procesem. Staram się również budować kadrę opartą na różnorodności, złożoną z artystów – poszukiwaczy i rzemieślników, innowatorów z nutą szaleństwa i spokojnych odkrywców. Ważnym momentem dla mnie jako dyrektora było spotkanie z zespołami z obu łączących się szkół i wspólne wypracowanie pierwszych ważnych rozwiązań organizacyjnych. Na tym wstępnym etapie w formie ankiety zebrałam także informacje na temat talentów, pasji, wartości, potrzeb oraz obaw – to ogromny zastrzyk wiedzy, który już na starcie pomaga dostrzec wiele ważnych aspektów i lepiej zaplanować proces zmiany.
W codziennej edukacyjnej pracy liczy się również dobrze zaprojektowana przestrzeń. Modułowe meble – dostosowane do zmieniających się potrzeb na zajęciach, LAB projektów, miejsca do co-workingu i pracy indywidualnej, jadalnia z okrągłymi stolikami, zielone tarasy, ogród na dachu, pokój nauczycielski dedykowany relaksowi, a także przestrzeń do nauczycielskiej pracy – z dostępem do komputera. Taka będzie nasza szkoła. Już na etapie jej tworzenia włączyliśmy uczniów i pracowników do udzielenia rad z pozycji użytkowników miejsca, a także do wyboru kolorów wnętrza.
Współpraca ze środowiskiem – kluczowa dla nas, bo pomaga działać szerzej i lepiej. Zaczyna się od rodziców – pierwsze spotkania służyły poznaniu siebie nawzajem, a także przedstawieniu wizji działania placówki oraz poznaniu potrzeb. Dzięki nim udało nam się podjąć współpracę, którą rozpoczynamy od tworzenia projektu „Szkoły Otwartej” i przestrzeni, a także projektu LAB Rodzica, który zainaugurujemy już jesienią. Pracujemy w tej chwili także nad kilkoma projektami wspólnie z Microsoftem oraz kilkoma innymi podmiotami, dzięki czemu w ZSO 8 w Gdyni będziemy działali m.in. w obszarach STEAM, przedsiębiorczości społecznej oraz sztucznej inteligencji.
Technologia jest naszym niewidzialnym sojusznikiem – dobre doświadczenie z chmurą Microsoft, wykorzystanie wielu aplikacji w codziennej pracy (od Teamsy po Forms) pomoże nam lepiej zadbać o komunikację i procesy organizacyjne. Dobrze zaprojektowane wi-fi, laptop dla każdego Microsoft Innovator Educator Eksperta, komputery dostępne w przestrzeniach dedykowanych indywidualnej pracy nauczyciela, tablety, pracownia komputerowa ufundowana przez naszego partnera technologicznego – Delkom – to tylko część dotycząca tej sfery. Będziemy rozwijać pracę projektową, interdyscyplinarną, a także działać w nowych obszarach, takich jak np. sztuczna inteligencja. Tę drogę dopiero rozpoczynamy. Technologie nie są celem samym w sobie. Pomagają nam budować lepszej jakości procesy edukacyjne.
Szkoła od nowa – co nowego?
Uczenie o emocjach, nastawienie na rozwój kompetencji społecznych, zajęcia gotowania, STEAM, symulacje biznesowe, stworzenie labów tematycznych (np. LAB kariery dla LO) - to obszary działań, które będziemy rozwijać dzięki wsparciu Miasta Gdynia. Przyświecać nam będzie edukacyjna triada, coś na kształt nawigacji w naszej codziennej pracy.
Jak widać, tworzenie szkoły od nowa to proces. Przed nami ciekawa droga, będziemy się dzielić naszymi doświadczeniami.
Uroczyste otwarcie ZSO nr 8 - Flagowej Szkoły Microsoft - 6 września 2019 r. o godz. 12, ul. Wiczlińska 50A, Gdynia.
A tymczasem zapraszam na moje wystąpienie podczas INSPIR@CJI 2019:
***
Konferencja INSPIR@CJE 2019 odbyła się w Warszawie (27-28 czerwca 2019).
Partner merytoryczny: Superbelfrzy RP / Superbelfrzy Mini
Partnerzy: Brainly, Fundacja Orange, Katalyst Education, Learnetic, Microsoft, Skriware, Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń.
Partnerzy medialni: Głos Nauczycielski, Wokół Szkoły, Edustore.eu.
Notka o autorce: Oktawia Gorzeńska jest dyrektorką 17 LO w Gdyni – Szkoły z mocą zmieniania świata według Fundacji Ashoka, koordynatorką projektów, trenerką, członkinią grupy Superbelfrzy RP oraz autorką bloga www.eduzmieniacz.com. Uważa, że szkoła powinna być bliska życiu i doskonalić kompetencje społeczne, dlatego razem z uczniami realizuje projekty zmiany społecznej. Chętnie dzieli się swą wiedzą i doświadczeniem z innymi osobami, także spoza sektora edukacji. W 2015 roku zdobyła tytuł Eduinspiratora w ogólnopolskim konkursie organizowanym przez FRSE. Jest absolwentką Leadership Academy for Poland.
